Wat kan je allemaal in huis automatiseren?

Vroeger keek je je ogen uit in het huis van de toekomst, vandaag leven we gewoon in die toekomst. Lampen die je vanuit je luie zetel bedient, de gordijnen die vanzelf dichtgaan, een alarmsysteem dat je een foto van de inbreker stuurt als je niet thuis bent, het kan allemaal.

Huisautomatisering

Waar je vroeger nog voor het leggen van de eerste steen al donders goed moest weten wat je in je nieuwe huis wou automatiseren, kan je het nu gewoon achteraf doen en zelfs goedkoper. Dat is natuurlijk relatief, want je bent al snel enkele honderden euro kwijt voor een basisopstelling.

[related_article id=”160734″]

Beginnen we bij het begin: domotica wordt in goed Nederlands ook wel huisautomatisering genoemd. De bedoeling is dus om zoveel mogelijk dingen in je huis (semi-)automatisch te laten gebeuren. Zo heb je meer tijd voor jezelf en je gezin, als je tenminste je domoticaproducten niet moet troubleshooten.

Het vaakst voorkomende voorbeeld van een geautomatiseerd huishoudproces is het stofzuigen. Wie kent er niet iemand die zo’n poetsende frisbee in huis heeft? De ronde kuisrobotten en hun goedkope klonen hebben de laatste jaren een forse opmars gemaakt. Behalve stofzuigers heb je ook dweilrobotten, grasmaaiers (zoals bij Robomow en Husqvarna) en zelfs ramenwassers! De WINBOT van Ecovacs zuigt zich vast aan je ramen en tart al poetsend de zwaartekracht. Je hebt hem al voor 399 dollar, al heb ik nog geen Europese verdeler gevonden. Het is ook nog wachten op een robot die voorzichtig de vensterbanken en de televisie kan afstoffen.

Beter leven

Als je huis proper is, kan je ook de leefomstandigheden gaan digitaliseren. Denk bijvoorbeeld aan de Smart Energy Box (139 euro) van Electrabel. Die bestaat uit vier zogenaamde Smart Energy plugs, zeg maar adapters waar je je elektrische apparaten in kan stoppen. De plugs meten dan je verbruik en zorgen ervoor dat je de aangesloten toestellen ook met je computer, smartphone of tablet kan in- en uitschakelen. Dat kan je zelfs programmeren, zodat de lichten bijvoorbeeld aangaan wanneer je thuiskomt van je werk. Je krijgt ook waarschuwingen als er iets ongewoons gebeurt, bijvoorbeeld als een apparaat buiten de gewone uren gebruikt wordt. Bovenop de aankoopprijs komt wel nog een maandelijks abonnement van 3 euro, terwijl andere fabrikanten gelijkaardige systemen zonder abonnement hebben.

Mijn grootouders hebben nog zo’n typisch houten plankje hangen, met een thermometer en een hygrometer er op. Dat ding voorspelt al zeven jaar goed weer, maar er is helaas geen resetknop aan. Gelukkig is er ook daar een digitaal alternatief voor. Netatmo heeft een erg fraai vormgegeven weerstation voor binnen en buiten, waarmee je ongelooflijk veel gegevens kan aflezen op je computer, smartphone of tablet. Denk aan binnen- en buitentemperatuur, maar ook de luchtkwaliteit, de luchtvochtigheid en de luchtdruk. Bovendien krijg je weersvoorspellingen en worden er grafieken bewaard van alle gegevens. Erg leuk, maar met 169 euro ook niet supergoedkoop.

Je huis als mailmelder

Wil je liever een domotica-effect zoals in de film, dan begin je best met je verlichting. Een van de kandidaten is het Hue-systeem van Philips. De basis daarvan zijn de LED-lampen, die draadloos kunnen communiceren met de Hue Bridge. Dat apparaatje koppel je aan je modem, waarna je meteen via je computer, tablet of smartphone de lampen kan bedienen. Dat gaat verder dan ze simpelweg aan of uit te zetten: de Hue-lampen kunnen ook van kleur veranderen, met de voorgeprogrammeerde kleurrecepten of gewoon hoe jij ze hebben wil. Ook leuk: maak een foto met je smartphone en de lampen nemen de kleuren van die foto automatisch over.

Uiteraard kan je ook programmeren wanneer de lampen ingeschakeld of gedoofd moeten worden. Je kan de lampen zelfs laten in- en uitschakelen op basis van je geografische locatie: verlaat je het huis, dan gaat alles uit. Er is een fade in-functie, zodat je jezelf bijvoorbeeld kan laten wekken door de lampen in de slaapkamer steeds feller te doen schijnen. En het Hue-systeem is nog niet af: iedereen kan er apps voor programmeren, zodat je bijvoorbeeld bepaalde lampen van kleur kan doen veranderen als je een nieuwe e-mail krijgt. Mogelijkheden te over dus. De prijs? 199 euro voor het starterspakket met een bridge en drie lampen, en een forse 59 euro voor elke extra lamp.

Beveiliging

Dankzij de wonderen der techniek kan je ook op allerlei futuristische manieren je huis beveiligen, inclusief sms wanneer er een deur open gaat of een logbestand van wie wanneer is binnengekomen. Dat laatste kom je onder andere tegen bij het e-Alarm EM8610 (zo’n 220 euro) van Eminent. Het basispakket bevat een controlepaneel, een draadloze bewegingsdetector, een draadloos deur- of raamcontact, twee afstandsbedieningen en twee RFID-tags. Het enige wat je verder nog nodig hebt is een simkaart, want dit alarmsysteem werkt op basis van GSM-signalen. De instellingen voer je door per sms (al gaat dat makkelijker dan je zou denken) en je krijgt ook meldingen per sms of telefoon.

Je kan het alarm in- of uitschakelen door de juiste code in te voeren op het bedieningspaneel, maar het kan ook door er een RFID-tag voor te zwaaien. Elke tag is uniek, zodat je perfect kan opvragen wie wanneer het alarm heeft aan- of uitgezet. De afstandsbedieningen hebben als extra voordeel dat er een paniekknop op zit. Eén druk daarop, en het ingebouwde alarm maakt de hele straat wakker. Er is ook een app voor iOS en Android waar je onder andere het alarm mee kan in- of uitschakelen.

Een vergelijkbaar systeem vind je bij Egardia. Hun alarmsysteem kost 299 euro en bevat een huiscentrale met luide sirene, twee bewegingsmelders (die je huisdieren zouden negeren), een deur- of raamcontact, een bedieningspaneel en een afstandsbediening. Wil je ook gebruik maken van de virtuele meldkamer en wereldwijd toegang hebben tot je alarmsysteem, dan moet je ook nog een abonnementskost van 8,95 euro per maand betalen. Het alarmsysteem van Egardia kan je nog uitbreiden met extra inbraakmelders, rookmelders, camera’s en andere accessoires. Er is uiteraard ook een gratis app. Gebruik je de Slimme Stekkers van Egardia, dan kan je met die app ook lampen en andere elektrische toestellen aan- of uitzetten. Die stekkers kosten 49,95 euro.

Volledige systemen

En daarmee zijn we naadloos bij de ‘volwaardige’ domoticasystemen aanbeland. Je kan immers bij verschillende fabrikanten dingen plukken, maar om echt alles te integreren ga je best op zoek naar een goed totaalpakket. Ook al zal je wellicht in het begin nog niet je hele huis volstoppen, want domotica blijft een prijzige grap.

Eminent moet zowat de eerste geweest zijn die ‘opbouwdomotica’ op een gebruiksvriendelijke manier naar de gewone man bracht, met e-Domotica. Er is weinig dat je niet kan met dit systeem: van eenvoudige oplossingen zoals draadloze lampfittings om in je bestaande verlichting te gebruiken, over sensoren om automatische scenario’s te starten tot het automatisch openen of sluiten van pakweg zonwering of rolluiken. Op deze pagina vind je een aardig overzicht van wat er allemaal mogelijk is.

Eminent heeft een Starter Kit samengesteld, waarvan de EU-versie het bedieningspaneel e-Centre bevat, samen met een bewegingssensor, een rookmelder, een camera en twee slimme stekkers, waarvan er eentje de energieconsumptie meet. Die Starter Kit kost 998 euro en persoonlijk vind ik de inhoud niet optimaal samengesteld. Als beginnende domoticafiel heb je wellicht meer aan een extra slimme stekker of een draadloze schakelaar dan aan een rookmelder of camera. Gelukkig zijn er ook Easy Pakketten verkrijgbaar, met elk een ander doel. Het Zorg & Easy Luxepakket (755 euro) is bijvoorbeeld gericht op senioren die wat minder goed te been zijn. De programmeerbare noodknop kan je bijvoorbeeld instellen om automatisch iemand te sms’en, bellen of mailen, en uiteraard kan je het systeem verder uitbreiden met andere apparaten uit het assortiment. E-Domotica werkt met het Z-Wave protocol en zou dus ook moeten samenwerken met andere Z-Wave toestellen van andere fabrikanten.

Beter budget

Hoewel Eminent zijn domoticasysteem betaalbaar noemt, kan het ook goedkoper. De instapprijs van COCO (COntrolled Comfort) is bijvoorbeeld een pak lager: Een starterskit met afstandsbediening en twee stekkerdoos-dimmers kost bijvoorbeeld maar 48,30 euro en voor 21,85 euro extra koop je er een fittingschakelaar bij. Dan heb je natuurlijk niet zo’n fraai touchscreen als bij Eminent, maar ook daar is voor weinig geld een mouw aan gepast. Als je het Internet Control Station (152,45 euro) aan je opstelling toevoegt, kan je de ontvangers ook met je smartphone of tablet bedienen van eender waar ter wereld. Dat is fors goedkoper dan de 795 euro van het e-Centre 2 van Eminent, al moet je er natuurlijk nog wel de prijs van een smartphone of tablet bijtellen.

De installatie van COCO zou wel wat omslachtiger zijn, maar eens je je daar doorheen geworsteld hebt ben je er ook wel vanaf. Net als bij Eminent zijn de toepassingen schier eindeloos. Pluspunt voor wie een Logitech Harmony of andere universele afstandsbediening met infrarood leermodus heeft: voeg voor een goeie 100 euro een Light Manager Mini toe aan je setup, en je kan je huis zelfs bedienen met je afstandsbediening.

Nog een bekende naam in de wereld van de huisautomatisering is HomeWizard, net als COCO en Eminent van Nederlandse makelij. Hun starterskit kost 239 euro en bevat de HomeWizard zelf (die je draadloos in je netwerk kan hangen), drie stekkeradapters, een afstandsbediening en een thermometer. Bedienen doe je net als COCO met een app. Homewizard werkt ook samen met apparaten van COCO, Somfy, Cresta en andere. Kom je tijdens je zoektocht naar het ideale pakket KlikAanKlikUit tegen, dan is het goed om te weten dat dat eigenlijk gewoon COCO is. De (verouderde) lay-out van de website maakt er ook geen geheim van.

Hoe kiezen?

Zijn dit alle digitaliseringsmogelijkheden voor je huis? Verre van. Ik heb het nog niet gehad over de oplossingen van onder andere Verisure, Somfy, Cresta, maar de meesten ervan richten zich bijvoorbeeld specifiek op geautomatiseerde zonwering of andere gevorderde domotica. Met de pakketten in dit stuk kan je alvast van start gaan. De keuze laat ik van jou afhangen, al is het nooit een slecht idee om je te laten informeren in verschillende winkels. Onderlinge compatibiliteit van verschillende systemen kan bijvoorbeeld de doorslag geven, als je de ambitie hebt om van je huis een écht smart home te maken.