Zo kies je de juiste helm voor bij een e-bike
Tijdens een zoektocht bij webwinkels als Bol.com en Amazon stuit je op een gigantisch aanbod van helmen. Soms wordt specifiek benoemd dat de helm ‘geschikt is voor gebruik met e-bikes’. Toch wil je niet zomaar de eerste beste helm uit de lijst aanschaffen. Niet alleen zijn zulke helmen ontzettend duur, het is bovenal onverstandig om te vertrouwen op de marketingteksten. We gaan liever uit van extra kenmerken als erkende keurmerken, waaronder NEN-EN 1078 (EN 1080) en NTA 8776.
Waarom zou je een helm kopen?
Misschien denk je om te beginnen: waarom zou ik eigenlijk een helm kopen? Erg stilistisch zijn ze nu eenmaal niet – en dat geldt evenmin voor het gemak om ze overal mee naartoe te nemen. Voor het antwoord op die vraag hoeven we niet verder te kijken dan het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht in Nederland. “Het dragen van een helm vermindert de kans op ernstig hersenletsel met 60 procent, een dodelijk hersenletsel zelfs met 71 procent.”
Zulke ongevallen liggen bovendien in een klein hoekje. Vaak zijn het zelfs onschuldige ongevallen als plotseling remmen, een verkeerde inschatting van de snelheid of het raken van een stoeprandje die leiden tot hersenletsel. Het blijft vaak echter niet bij hersenletsel. Neurologen van het UMC melden dat slachtoffers ook te kampen hebben met bijvoorbeeld ernstige breuken in de schedel.
Hoewel hersenletsel voor iedereen schadelijk is, zijn het vooral jongvolwassen tot 30 jaar die hard getroffen worden. Bij hen leidt hersenletsel namelijk tot een ernstige verstoring in de ontwikkeling van de hersenen.
Hoe beschermt een helm tegen letsel?
Misschien vraag je je intussen af: hoe beschermt een helm tegen zulk hersenletsel? Dat legt het SWOV (Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) uit. Helmen maken gebruik van energieabsorberende schuimlagen die de impact van de klap verdelen over de hersenpan. Met een gladde buitenzijde zorgen helmen er daarnaast voor dat de helm over het oppervlak glijdt. Dat glijden is cruciaal, stelt de wetenschappelijke instantie: “De gladde buitenkant zorgt ervoor dat de helm weinig weerstand heeft met de ondergrond en kan glijden, en zo nekletsel kan voorkomen.”
Is een helm verplicht op een e-bike?
Moet je in België een helm dragen op een elektrische fiets? Dat hangt af van het type e-bike dat je aanschaft, specificeert de Vlaamse overheid. Hieronder lijsten we de verschillende typen elektrische fietsen op:
- E-bike met trapondersteuning tot 25 km/u met motorvermogen tot 250 watt (0,25 kW): Nee, een helm is niet verplicht.
- E-bike met trapondersteuning tot 25 km/u met motorvermogen tot 1.000 watt (1 kW): Nee, een helm is niet verplicht.
- E-bike met trapondersteuning tot 45 km/u met een vermogen tot 4.000 watt (4 kW): Ja, een helm conform EN 1078 is verplicht.
Kortom, enkel op zogenaamde speedpedelecs moet verplicht een helm gedragen worden. Daarvoor geldt dat de helm moet voldoen aan de EN 1078-normering én bescherming moet bieden voor het achterhoofd en de slapen. Op een normale elektrische fiets met een vermogen tot 1.000 watt, met een maximumsnelheid van 25 km/u is een helm niet verplicht. Dat geldt ook voor fietsen zonder trapondersteuning.
Om eerdergenoemde redenen is het dus wél aan te raden een helm te kopen, onafhankelijk van het type e-bike (of fiets in het algemeen) dat je bestuurt.
Welk type helm heb ik nodig voor een elektrische fiets?
Helmen met een EN 1078-keurmerk voldoen in principe voor gebruikt op speedpedelecs. Wel stelt de wetgever aanvullende eisen aan de helm. Zo moet de helm het achterhoofd en slapen voldoende beschermen. Bij onze noorderburen is daarvoor een nieuw keurmerk opgezet: NTA 8776. In principe omvat NTA 8776 alle kenmerken van EN 1078 om in Europa te worden toegelaten, tezamen met de benodigde extra’s om geschikt te zijn voor snelheden tot 45 km/u.
We raden daarom aan op zoek te gaan naar NTA 8776-helmen voor het gebruik op speedpedelecs. Die normering heeft alle vereisten ingebakken: scheelt uitzoekwerk. Tegelijk zijn die eisen niet per se nodig op een reguliere e-bike (tot 25 km/u). Voor zo’n fiets koop je gerust een stevige EN 1078-helm die zo mogelijk je achterhoofd goed beschermd.
NTA 8776 versus EN 1078
Goed, we hebben dus twee keurmerken die geschikt zijn voor helmen voor elektrische fietsen. Wat zijn de merkbare verschillen tussen deze standaarden? Wij zetten ze voor je op een rij:
- Verschillen EN 1078 en NTA 8776: fietshelmen voor speedpedelecs worden gemaakt voor valsnelheden die vele malen hoger liggen. Dat zie je terug aan een grotere dekking van het hoofd: het zijn vooral je achterhoofd en slapen die beter beschermd worden. Ook zijn helmen met een NTA 8776-keurmerk gemaakt van materiaal dat hardere klappen kan absorberen, terwijl ze vaak ook meer ventilatievermogen bieden.
Wat vaak ook opvalt aan NTA 8776-helmen is dat ze voorzien zijn van een vizier. Hoewel dat geen vereiste is van de standaard voegen fabrikanten het toe voor extra comfort tijdens het fietsen. Het vizier voorkomt immers dat je ogen last hebben van regen, rijwind of insecten.
Verschil tussen goedkope en dure helmen
NTA 8776-helmen zijn vaak de duurdere fietshelmen die je kunt aanschaffen. Onderdelen als een vizier spelen daar ook een rol in, evenals de extra bescherming die zulke helmen bieden. Kijken we naar de verschillen tussen helmen met hetzelfde keurmerk, dan komen de prijsverschillen vooral aan op extra’s op de helm. Op de beveiliging kunnen ze alvast niet besparen: alle helmen die aan een bepaald keurmerk voldoen bieden vrijwel exact dezelfde valbescherming.
Wat zijn dan extra’s die we vaak op duurdere helmen tegenkomen? Naast vizieren gaat het vaak om rijverlichting aan de voor- en achterzijde. Extra’s waar soms honderden euro’s voor gevraagd wordt, terwijl het dus geen verschil oplevert voor de valbescherming.
Wat is het voordeel van MIPS?
Heeft een duurdere helm dan wel zin? Wel als ze voorzien zijn van MIPS, kort voor Multi-Directional Impact Protection Systems. Zo’n MIPS-laag aan de binnenzijde van de helm voorkomt dat het hoofd te veel meedraait tijdens een val en vermindert daardoor nekletsel. Hiervoor draait de laag mee met de richting waarin het hoofd beweegt. Zonder de techniek blijft je hoofd op één plek vaststeken in de helm en neemt de druk op de nekwervels sterk toe.
Het is daarom sterk aangeraden een helm te kiezen met MIPS. Dit betekent vaak wel dat je een helm koopt uit een duurdere prijsklasse. Let op: sommige helmen komen in twee varianten, één met MIPS en één zonder de technologie. Fietshelmen met de techniek herken je gemakkelijk aan de gele MIPS-sticker achter op de helm.
Overigens is een helm zonder deze extra niet ‘slecht’ of ‘onveilig’. Heb je het budget niet voor een helm met de extra laag? Kies dan zeker voor een goedkoper model. Fietsen mét een helm is altijd beter dan zonder.
Kies de juiste maat fietshelm
Dan komen we toe aan het kiezen en vervolgens kopen van een fietshelm. Cruciaal daarbij is om de juiste maat fietshelm te kiezen. Een helm die goed zit kun je niet makkelijk bewegen op je hoofd. Wil je bepalen welke maat fietshelm jij nodig hebt, meet dan de omtrek van je hoofd:
- Pak een rechte lijn van boven je oren tot ongeveer 2,5 centimeter boven je wenkbrauwen. Fabrikanten bieden vaak ook soortgelijke meetmethoden op hun maattabel.
- Van zodra je de omtrek bepaald hebt, kun je in diezelfde maattabel bekijken in welke maat je hoofd valt. Je kan helmen meestal afstellen op het formaat van je hoofd. Let wel op dat je niet een te grote helm koopt en daardoor te veel moet afstellen. Koop dus zeker niet een te grote helm om die ‘wel even af te stellen’.
Wil je er zeker van zijn dat een fietshelm past? Ga dan langs de winkel en pas het model dat je aan wenst te schaffen. Let op: vergelijkbare modellen hebben niet altijd dezelfde pasvorm. Ga er dus niet van uit dat twee vergelijkbare helmen altijd dezelfde afmeting moeten hebben.
Aangeraden fietshelmen
Alle helmen voor elektrische fietsen testen is vrijwel onmogelijk. Toch zijn er een reeks helmen die we graag aanraden vanwege hun prijs-kwaliteitverhouding of extra functies.
1. ABUS Pedelec 2.0 (Ace)
ABUS’ Pedelec 2.0 is een relatief betaalbare fietshelm met het NTA 8776-keurmerk. Afhankelijk van het gekozen model kost de helm rond de 130 euro. De Pedelec 2.0 is er namelijk ook als Ace-editie (met vizier) of als MIPS-variant (met de extra laag). Die modellen zijn vaak wel iets duurder dan het basismodel.
2. ABUS Pedelec 1.2
Wil je geen absurde bedragen uitgeven aan een e-bike-helm maar wel de bescherming van de NTA-norm behouden? De Pedelec 1.2-helm, de voorganger van versie 2.0, is gewoon nog verkrijgbaar op een lager prijspunt. Extra’s als MIPS ontbreken, maar de valbeveiliging is dus wel gelijk. Vaak krijg je deze helm al voor rond de 70 tot 85 euro.
3. Giro Caden II
Zoek je een meer ‘reguliere helm’ en ga je hem niet gebruiken op een speedpedelec? Kijk dan ook zeker eens naar een helm als de Caden II of Caden MIPS II van Giro. Een simpele helm die niet al te veel opvalt, maar wel sterk scoort op valbescherming (en voldoet aan de EN 1078-normering).
4. AGU Urban Pedelec
Voor sportievelingen onder ons is de Urban Pedelec zeker een aanrader. De fietshelm is geschikt voor gebruik op speedpedelecs (NTA 8667 gekeurd) en komt met een afneembaar vizier. Wat deze helm uniek maakt is zijn meer sportieve, minimalistisch uiterlijk. Er is helaas geen MIPS-versie van deze helm beschikbaar.
5. ABUS Hyban 2.0
Dit is wellicht één van de best beoordeelde (en meest betaalbare) helmen die je kunt vinden. Een NTA 8776-certificaat is niet aanwezig, maar hij is wel geschikt voor regulier e-bike-gebruik.
6. Lumos Ultra e-bike MIPS
In het duurdere segment vind je helmen als de Lumos Ultra e-bike MIPS (met NTA 8776 en dus MIPS). De helm beschikt over uniek verlichting aan de voor- en achterzijde. Erg goedkoop is hij niet met een prijs van 230 tot 270 euro. Let op: de standaard Ultra is niet NTA-gekeurd.
