Windows Continuum getest: frustratie alom

Wanneer we voor het eerst op de redactie het nieuws over Windows Continuum hoorden, leek dit een godsgeschenk voor Microsoft. De kip met het gouden ei: een Windows Phone-toestel dat ook dubbelt als Windows 10-toestel. Geen desktop meer nodig, gewoon je smartphone voor alles. Hoe zou de toekomst eruit kunnen zien? We gingen aan de slag met het Display Dock (99 euro) en de Lumia 950 (599 euro) van Microsoft.

Ideale wereld

Je komt thuis met je Windows 10-smartphone en prikt de kabel van het Display Dock in je smartphone. Op je scherm krijg je een volwaardige Windows 10-omgeving, identiek aan je laptop of desktop. Je kan er alles op draaien, waardoor je enkel nog een aparte laptop of desktop nodig hebt als power user. Het marktaandeel van Windows Phone schiet de lucht in, waarmee het eindelijk een waardige concurrent wordt voor Android en iOS. De ideale wereld volgens Continuum zoals we het in ons hoofd hadden ingeprent. De harde realiteit is helaas compleet anders.

Wat is het?

Even kort uitleggen wat Continuum werkelijk is geworden. Het is een verlengde van Windows 10 voor smartphones, op een groot scherm, waar je met muis en toetsenbord kan werken. Je kan er Word, Excel, Powerpoint, Onenote en Outlook mee openen, alsof het desktopapplicaties zijn. Klinkt indrukwekkend tot nu toe, maar er is een addertje onder het gras. De Windows Phone-apps moeten worden herschreven om Continuum te ondersteunen. Doen de ontwikkelaars dat niet, dan kan je het niet openen op je grote scherm en is de functie waardeloos.

Volgens Microsoft is een Continuum-versie van een bestaande app maar heel weinig werk, zolang de app van de grond af opgebouwd is. Is het een afgeleide van bijvoorbeeld iOS, dan gaat die vlieger niet op. Nu moet je alle Windows Phone-ontwikkelaars inbeelden. Er zijn er weinig die regelmatig hun app updaten, omdat de populariteit eerder beperkt is. Windows Phone heeft een marktaandeel van gemiddeld 3 procent. Stel dat van alle Windows Phone-eigenaars maximum 1 procent Continuum gaat gebruiken (high-end smartphone, display dock, pittige comboprijs), dan moeten app-ontwikkelaars moeite doen voor 0,03 procent van de smartphonegebruikers in een absolute niche. Succesratio? Onbestaande.

0,1% compatibiliteit

In onze test hebben we exact één app ontdekt die het kon: TeamViewer. Alle andere 50 apps die we hebben getest ondersteunen het niet. Er zijn zelfs Microsoft-apps die nog niet compatibel zijn, zoals Skype, Skype voor Bedrijven, Lumia Creative Studio, Mahjong, Mijnenveger of Xbox. Zelfs Candy Crush Saga, standaard meegeleverd op elke Windows 10 Home-versie, werkt niet met Continuum. Wanneer je op een incompatibele app klikt, verschijnt de melding dat de app wordt geopend op je smartphone. Gelukkig werkt je toetsenbord ook op het kleine scherm, zodat je snel Whatsapp- of Skype-berichten kan typen.

Continuum ondersteunt ook geen 21:9-monitoren, want onze LG 29UM65D gaf automatisch een gestrekt beeld. Na wat instelwerk lukt het ons om in 16:9 van Continuum te genieten. De Display Dock heeft twee aansluitingen voor een monitor: Displayport of HDMI. Daarnaast zijn nog drie USB 3.0-aansluitingen, en een USB Type-C-poort vooraan om de Lumia 950 of 950 XL te connecteren. De USB Type-C-aansluiting achteraan dient om de hub van stroom te voorzien. Die zorgt er tegelijk voor dat de smartphone wordt opgeladen tijdens gebruik, extra handig.

Ontzettend traag

Continuum heeft een app-probleem, nog veel groter dan Windows Phone dat al heeft. Daar kan aan worden gewerkt in de toekomst, maar Continuum heeft nog een veel erger probleem: het werkt gewoonweg nog niet goed. De Edge-browser bijvoorbeeld is ontzettend traag. Een webpagina laden duurt 10 tot 20 seconden, en durf in tussentijd niet te scrollen of iets aan te klikken. Doe je dat wel, dan begint de website automatisch te scrollen of naar een volgende pagina door te gaan van zodra alles is geladen. Soms blijft de adresbalk ook hangen, en moet je de browser sluiten en opnieuw opstarten. Bijzonder irritant, geen voer voor hartlijders.

Meldingen komen ook enkel op je smartphone binnen, zoals bijvoorbeeld een nieuwe e-mail of een Skypebericht. Pas wanneer je op het meldingencentrum klikt van Continuum in de rechterbenedenhoek, kan je meldingen lezen. Je kan geen twee vensters ‘Snappen’, Continuum ondersteunt telkens maar een venster tegelijk. Niet echt efficiënt, maar er zijn ergere problemen.

Crashen

Je kan je smartphone perfect blijven gebruiken wanneer je in Continuum werkt. Dat werkt heel prettig, tot je uit gewoonte de aan/uitknop van je toestel indrukt om het scherm uit te schakelen. Resultaat: Continuum ligt eruit tot je een toets op het toetsenbord indrukt. Heel vervelend en een onbegrijpelijke zet van Microsoft. Tijdens onze eerst testdag hebben we die fout meer dan tien keer gemaakt. Bovendien onthoudt hij nooit welke programma’s je open hebt staan in Continuum, dus moet je alles opnieuw openen. Gelukkig sluit hij ze niet volledig, zodat je mailtje of je Word-document nog steeds actief is.

Continuum is ook nog niet echt stabiel op dit ogenblik. Regelmatig wanneer we meer dan vijf toepassingen open hadden staan, durfde een programma uit de taakbalk te verdwijnen. Soms crashte de telefoon zelfs helemaal en herstartte die automatisch. Een keer blijven we in een boot loop hangen, tot we de connectie met de Display Dock loskoppelden.

Beperkt vermogen

Je merkt trouwens dat de Qualcomm Snapdragon 808 niet 100% wordt benut door Continuum. Je kan geen tabbladen in Edge actief houden. Heb je bijvoorbeeld YouTube open staan om muziek te luisteren, en ga je naar een ander tabblad? Dan stopt de muziek. Wissel je van programma en terug naar de Edge-browser? Dan is de kans groot dat die opnieuw de webpagina’s moet laden, alweer wachten…

De Lumia 950 en Continuum onthouden ook nooit dat Num Lock aan staat. Elke keer wanneer de connectie wegvalt, moet je die opnieuw inschakelen. Heel soms valt de muiscursor ook weg, zodat je de USB-ontvanger even eruit en erin moet steken. Wanneer Continuum actief is, kan je het scherm van de Lumia 950 als groot touchpad gebruiken. De gevoeligheid is perfect, maar in deze mode verwachten we dat muis en toetsenbord logischer zijn.

Ommekeer

Zoals je kan lezen is Continuum een misbaksel van formaat geworden. Hiermee ga je Windows Phone niet promoten, zeker niet in de huidige buggy vorm zonder aangepaste apps. Dat laatste is trouwens de nagel aan de doodskist van Continuum in zijn huidige vorm, dead on arrival. Het doet allemaal wat denken aan Windows RT, toen Windows 8 lanceerde.

Nochtans kan Microsoft dit concept in een ruk omtoveren tot het Trojaanse paard waarmee het de smartphonemarkt kan domineren. Hoe? Door er een Intel SoC in te steken met x86-instructieset in plaats van de huidige ARM-compatibele Qualcomm Snapdragon. Op die manier kan je perfect een Windows 10-omgeving vormen, want er zijn al genoeg (mini)tablets op de markt die via een lichte Intel-chip Windows 10 draaien in zijn volle glorie. Stel je voor: Windows Phone overdag, en (een echte) Windows 10 Home aan het Display Dock. Het marktaandeel gaat de lucht in, de mobiele apps voor Windows Phone onder x86 komen binnengevlogen, en het platform is vertrokken.

Daarom dit persoonlijke bericht aan Microsoft: maak hier werk van. Op dit ogenblik hangt Windows Phone aan een infuus. Het mobiele OS is terminaal en wordt enkel in leven gehouden omdat Microsoft weigert de handdoek in de ring te gooien. Haast niemand wil nog Windows Phone-toestellen maken, wat overduidelijk een teken aan de wand is. Schiet in actie voor Continuum 2.0 en toon het resultaat volgend jaar rond deze periode. Als het kalf tegen dan al niet verdronken is.

Update 4/12/2015: Microsoft heeft met ons contact opgenomen en gaat nakijken of er problemen zijn met het Display Dock in combinatie met de Lumia 950. Ze sturen ons ook ineens een nieuwe Lumia 950, Lumia 950 XL en Display Dock. We zorgen voor een update van zodra de resultaten binnen zijn begin volgende week.

Update 22/12/2015: Microsoft geeft toe dat we een defect retailtoestel hebben ontvangen. Ze sturen snel een nieuw toestel op. Afhankelijk van mijn ervaringen daarmee volgt er een rechtzetting of bevestiging.