Wat je moet weten over de schermresolutie van je tv of smartphone

Wie vandaag een elektronicawinkel binnenstapt, op zoek naar een nieuwe smartphone of televisietoestel, wordt al snel om de oren geslagen met allerhande termen die te maken hebben met de resolutie van het scherm. 1080p, 2K, 4K, 8K, UHD, HDR, WQHD,… De lijst is bijna langer dan er uitleg voor is. Wat betekent het? Is 4K nu echt beter dan 2K? Waarom is 4K eigenlijk geen echte 4K? En wat moet jij nu kopen? Wij gingen op zoek naar antwoorden.

1080p of 2K?

De standaardresolutie die we vandaag nog steeds het vaakst tegenkomen, is 1080p. Zeggen we 1080p, dan verwijzen we naar de verticale as van je scherm; de horizontale as zal bij deze resolutie bestaan uit 1.920 pixels. Bij smartphones spreekt men echter zelden over 1080p en zal er eerder worden gesproken over Full HD. De twee zijn perfect inwisselbaar als term. Als derde term is voor televisietoestellen dan nog HDTV, opnieuw met dezelfde resolutie.

Over 2K werd eigenlijk nooit gesproken voor de intrede van 4K. Het is pas nu die nieuwe resolutie steeds populairder wordt, dat we stilaan meer en meer naar 1080p verwijzen als zijnde ‘2K’. Terwijl dit niet helemaal fout is, is het zeker niet helemaal correct: 2K is als resolutie namelijk net iets groter dan 1.920 x 1.080 pixels.

Horizontaal of verticaal?

Het verschil en de verwarring tussen 2K en 1080p stamt voort uit het verschil tussen tv’s en (cinema)projectors. Bij tv’s kijken we naar de verticale as om de resolutie aan te duiden, terwijl dit bij projectors gebeurt op basis van de horizontale as. De Digital Cinema Initiatives (DCI), een organisatie die cinemaformaten standaardiseert, zodat alle cinema’s dezelfde content kunnen afspelen, heeft namelijk vastgelegd dat de minimumresolutie voor 2K-cinema 2.048 pixels moet bedragen op de horizontale as.

Op de verticale as bestaat echter geen standaard, waardoor we spreken van 2.048 x. Omdat 2K zo makkelijk bekt, en 4K een modewoord geworden is, spreken we dus ook bij full HD wel eens van 2K. Vandaar dat we dus 2K gebruiken om te verwijzen naar een formaat dat we ervoor kenden als ‘1K’.

4K of 2K?

Voor 4K wordt opnieuw de logica van projectoren gebruikt. Technisch gezien bezit een 4K-televisietoestel of –smartphone een schermresolutie van 3.840 x 2.160 pixels, waardoor we strikt genomen zouden moeten spreken over 2K, omdat we voor deze schermen kijken naar de verticale as. Om dit ‘probleem’ te omzeilen, spraken we in het begin van UHD: Ultra High-Definition.

Maar opnieuw zijn daar de cinemaprojectoren die een resolutie kregen van 4.096 x op de horizontale as. En aangezien 4K net iets beter bekt dan UHD, is die naam ook overgewaaid naar tv- en smartphoneschermen. Maar als we gaan muggenziften, is een 4K-scherm dus eigenlijk nooit echt 4K, maar 2K.

8K?

Aan 8K zijn we nog lang niet toe. Momenteel wordt deze resolutie enkel getest met een beperkt aantal cinemaprojectoren. Zoals we eerder al lieten optekenen bij ons bezoek aan Kinepolis Antwerpen, merken de meeste mensen al maar amper het verschil tussen 4K en 2K. Het is dan ook uiterst twijfelachtig dat we 8K snel in de bioscoop moeten verwachten. Voor televisietoestellen is dat al helemaal onwaarschijnlijk. Voor smartphones daarentegen, zou het wél zijn nut kunnen bewijzen voor zij die hun slimme telefoon willen gebruiken voor een optimale VR-ervaring.

Wat moet je kopen?

Wie vandaag een nieuwe televisie koopt, zal erg zijn best moeten doen om de lokroep van de ‘4K-tv’ te weerstaan. Zowat alle toptoestellen zijn tegenwoordig 4K-toestellen, wat enkele implicaties met zich meebrengt. Vroeger was het bijna zinloos om bij te betalen voor 4K. Je zag het verschil nagenoeg niet en er was geen content beschikbaar. Het was economischer en prijs/kwaliteit-gezien efficiënter om het verschil bij te passen voor een high-end 1080p-toestel.[related_article id=”178641″]

Dat komt omdat die duurdere HDTV’s een veel betere ‘high refresh rate’ en ‘local dimming’ bezaten. Die eerste term betekent dat bewegingen op het scherm veel minder wazig zullen overkomen. Deze HFR wordt weergegeven in aantal Hz’en (met 120-240 Hz zit je vaak al goed). Local dimming zorgt er dan weer voor dat contrastratio’s beter zichtbaar worden, waardoor een beeld realistischer wordt en meer diepte krijgt.

Met de toenemende populariteit van 4K worden televisieschermen met een lagere resolutie echter goedkoper. Dat betekent dat dure technologieën als HFR en local dimming te duur worden voor goedkope(re) toestellen, waardoor de voorsprong van deze 2K-schermen op 4K drastisch verkleint. 4K-schermen krijgen deze technologie echter wel mee. Dankzij de dalende prijzen die we ook in deze categorie zien, wordt het dus stilaan veel interessanter om te kiezen voor een 4K-scherm boven eentje van 2K.

HDR?

Terwijl we eerder zeiden dat de overstap van 2K naar 4K voor de meeste mensen een overbodige luxe is, is HDR dat niet. HDR, of high-dynamic range, vergroot de reikwijdte waarbinnen je tv licht kan uitzenden. In simpele termen: kleuren worden rijker en diverser. Deze technologie maakt altijd een groot verschil, waardoor je best altijd nagaat of je gekozen toestel dit ook kan tonen. Wat ons betreft, moet dit een grotere impact hebben op je keuze dan de toevoeging van 4K.

In het kort: wat je ook kiest, kies voor betere pixels in plaats van meer pixels. Dat 4K een plaatsje heeft in ons toekomstige toestel, is dus eerder toeval.

Een overzicht van alle courante resolutieformaten en de bijnamen ervan. Bron: CNet.

Update: Een alerte lezer wees ons op een fout in het artikel. Bij 1080p slaat de ‘p’ inderdaad niet op pixels, maar op progressive.