AMD Ryzen 7 getest: welke processor moet je kopen?

Het stof is opgetrokken uit ons testlab. Drie AMD Ryzen-chips hebben de pijnbank overleefd. Het duurde iets langer dan we hoopten, maar onze eigen test van AMD’s nieuwste 14 nm Zen-Ryzen-processors is afgerond. We onderzoeken in welke van de drie Ryzen 7-cpu’s je best investeert.

AMD lanceerde vorige maand drie nieuwe processors onder de Ryzen 7-noemer. Met Ryzen katapulteert Advanced Micro Devices zich opnieuw de relevantie in. De drie chips tellen acht rekenkernen en zestien threads. AMD laat de chips bakken met een 14 nm-productieproces dat competitief is met Intels bakproces. Ryzen 7 valt Intel aan waar het pijn doet: de chips concurreren met de meest high-end Extreme-processors van team blauw. Intel vraagt meer dan 1.000 euro voor zijn octacoreprocessor, AMD is tevreden met de helft. Op het moment van dit schrijven is 549 euro een realistische prijs voor deze chip.

Krachtpatser

Het vlaggenschip van AMD’s line-up heet Ryzen 7 1800X. Die chip presteert ongeveer net zo goed als zijn veel duurdere Intel-evenknie Core i7-6900K. Op sommige vlakken is de chip een klein beetje trager, op andere vlakken is hij iets sneller. Voor dit stuk ligt de focus op de drie Ryzen-chips zelf. Wat de verhouding met Intel betreft, volstaat het om te weten dat Ryzen 7 1800X gelijkaardige prestaties biedt aan een fractie van de prijs.

De octacorechip heeft een basiskloksnelheid van 3,6 GHz met een turbokloksnelheid van 4 GHz. Dankzij de Extended Frequency Range-technologie (XFR) presteert de processor 100 MHz tot 200 MHz beter, op voorwaarde dat de cpu-koeling overweg kan met de extra warmte die daarbij komt kijken. AMD voorziet de chip van 16 MB aan L3-cachegeheugen en dat is waanzinnig veel in deze prijsklasse. De chip heeft een thermal design power (TDP) van 95 watt.

De specificatielijst van Ryzen 7 1700X leest vrijwel hetzelfde: aantal kernen, hoeveelheid cache en TDP zijn identiek. Het verschil zit in de kloksnelheid: Ryzen 7 1700X moet het doen met 3,4 GHz standaard en 3,8 GHz Turbo. Ook de gewone Ryzen 7 1700 heeft het 16 MB L3-cachegeheugen. De kloksnelheid van de chip ligt nog een trapje lager: 3 GHz is de basis, de turboklokfrequentie bedraagt 3,7 GHz. De 1700 heeft geen X in de naam. De chip is wel uitgerust met XFR-technologie, maar komt veel minder boven de aangegeven turbosnelheid uit. Daar staat tegenover dat het TDP een stuk lager ligt: 64 watt. De cpu’s kosten bij ons respectievelijk 409 euro en 359 euro.

Niet allemaal gelijk

Ryzen 7 1700X en Ryzen 7 1700 rollen bij AMD van dezelfde band. In de chipfabriek komen cpu’s als onderdeel van wafers uit de oven. Niet iedere processor op de wafer heeft dezelfde kwaliteit. De beste cpu’s krijgen van AMD de X achter hun naam, samen met de daarbij horende hogere kloksnelheid. De overige exemplaren worden gewone Ryzen 7 1700’s.

Uit de specificaties kan je al meteen afleiden dat de kloksnelheid de doorslag zal geven in de onderlinge vergelijking. Aangezien AMD de processors met een erg gelijkaardige architectuur opbouwde, zijn er weinig andere factoren die de prestaties kunnen beïnvloeden. We testen de drie processors op een testsysteem met een MSI X370 Xpower Gaming Titanium-moederbord als basis. MSI rustte het AM4-bordje uit met de X370-chipset: de meest capabele van de nieuwe AMD AM4-chipsets. Een Samsung EVO 850-SSD (256 GB), 16 GB aan RAM en een ASUS ROG Strix GTX 1080 vervolledigen het systeem.

De meest voor de hand liggende test is zoals altijd CineBench. Deze benchmarktest van Maxton laat onze computer een moeilijke scène renderen, gebruikmakend van alle kernen en threads. Het cijfer dat we als resultaat krijgen, geeft een goede indicatie van de onderlinge krachtverhouding van de chips. Hoe hoger de score, hoe sneller de chip.

Handbrake geeft ons een meer praktisch resultaat. Het conversieprogramma maakt efficiënt gebruik van alle kernen en threads om een videobestand om te zetten. Wij converteren 4K-mp4-video van 2m20 naar een 1080p-mkv-bestand. Een kortere conversietijd is in dit geval beter.

Geekbench graaft al iets dieper in de prestaties van een processor. De test analyseert de prestaties van een cpu zowel voor één enkele kern als voor alle kernen tezamen. De benchmark kijkt zowel naar Integer- als naar Floating Point-operaties. Omdat AMD de drie chips op de Ryzen 7-architectuur baseerde, zitten er geen grote discrepanties tussen beide types berekeningen. De onderlinge vergelijking is voor dit stuk dan ook minder interessant. Als kanttekening merken we graag op dat de Integer-prestaties van Ryzen minder goed zijn dan de Floating Point-prestaties in vergelijking met Intel. Dat zal je als consument vooral in gaming-gerelateerde applicaties voelen.

Tijdens onze onderlinge Ryzen-vergelijking valt het op dat de sprong tussen Ryzen 7 1700X en Ryzen 7 1800X een stuk kleiner is dan de sprong tussen de 1700 en de 1700X. Zeker wanneer we de prestaties van alle kernen samen bekijken is het verschil tussen de krachtigste twee cpu’s verwaarloosbaar.

De gespecialiseerde AIDA64-test staaft die vermoedens. Die benchmarktest analyseert cpu-prestaties over een hele resem van domeinen. We kiezen er de meest sprekende resultaten uit. De CPU Hash-test kijkt naar de SHA-encryptiekwaliteiten van de chip. De test is geoptimaliseerd om zo goed mogelijk gebruik te maken van respectievelijk Intel- en AMD-eigen instructiesets. De resultaten geven opnieuw een snelheidsindicatie. Hoger is beter.

In de CPU Queen-test moeten de cpu’s een complex schaakprobleem oplossen. Naast kloksnelheid speelt in deze test de lengte van de instructiepipeline. De kwaliteit van de pipeline bepaalt hoe vlot de cpu parallel rekenwerk kan verzetten. In theorie hebben alle Ryzen-chips dezelfde architecturale pipeline waardoor opnieuw klokfrequentie de doorslag moet geven. De benchmarkresultaten liggen geheel in de lijn van de verwachtingen.

AMD verdeelt zijn Ryzen 7-cpu’s voorlopig in drie verschillende chips op. Die liggen respectievelijk 50 euro en 150 uit elkaar, wat prijs betreft. Het prijsverschil tussen de Ryzen 7 1700X en de Ryzen 7 1800X is bijzonder groot, terwijl de prestatieboost niet indrukwekkend is..

De drie chips zijn onbegrensd en kan je overklokken. AMD voorziet daarvoor een kinderlijk eenvoudige tool. Met enkele sliders en pijltjes kan je kloksnelheid en voltage van de chips naar believen aanpassen. Let wel op: overklokinstellingen hebben prioriteit boven XFR. Die functie wordt dus uitgeschakeld.

Zonder aan het voltage te prutsen, konden we Ryzen 7 1700X stabiel laten draaien op een klokfrequentie van 3,9 GHz. Aan die frequentie presteert de chip vrijwel hetzelfde als de Ryzen 7 1800X. Die cpu konden we eveneens een boost geven, waardoor de duurste chip de prestatiekampioen blijft. De overklokmarge bij beide processors is wel niet al te groot. Zodra we de Ryzen 7 1700X een trapje hoger wilden tillen dan de 1800X, werd de chip prompt onstabiel.

Kiezen

We gaan er van uit dat je een octacorechip met reden koopt. Ofwel ben je een enthousiasteling, ofwel heb je de rekenkracht echt nodig. In beide gevallen is de duurste chip de beste keuze. Voor het meeste rekenwerk heeft de hogere kloksnelheid een direct meetbaar voordeel. Dat gezegd zijnde is het verschil tussen de drie chips niet heel groot. Ryzen 7 1700X presteert met een beetje sleutelwerk op het niveau van de toch aanzienlijk duurdere Ryzen 7 1800X.

AMD vernedert Intel op het vlak van prijs. Er is momenteel geen reden om de Intel Core i7-6900K te kopen terwijl ook Ryzen 7 bestaat. In dat opzicht is de Ryzen 7 1800X eerlijk geprijsd. Vergeleken met de Ryzen 7 1700X vinden we de chip wel aan de dure kant. Wat prestaties voor je geld betreft, ben je het best af met de middelste chip. In onderstaande rudimentaire grafiek zetten we de Cinebench-scores tegenover de vraagprijs om zo een visuele indicatie van de prestaties per gespendeerde euro te krijgen. De resultaten illustreren ons punt.

Ryzen 7 1700 geeft je het meeste paardenkracht voor je geld. In absolute cijfers is het prijsverschil met Ryzen 7 1700X echter niet zo groot. Bovendien geeft die laatste chip je meer marge in overklokland. Alle bovenstaande tests staven verder dat er op architecturaal gebied geen noemenswaardige verschillen zijn tussen AMD’s drie Zen-cpu’s. Daarom kiezen we voluit voor Ryzen 7 1700X als de beste Ryzen-cpu van het moment.

Tot slot nog een kanttekening: als je geen acht rekenkernen nodig hebt, dan wacht je best nog even met een investering in een AMD-cpu. Ryzen 5 staat om de hoek en die processors beloven geschikter te zijn voor het grotere publiek.