Wat is noise-cancelling en hoe werkt het?
De muziekliefhebbers onder ons kennen het vast wel: je zit lekker op een bankje muziek te luisteren, maar dat genot wordt al snel verstoord door al het voorbijgaand verkeer en de hardop pratende mensen om je heen. Of nog erger: je zit in het vliegtuig. De veranderende luchtdruk in combinatie met jankende motoren (en soms kinderen) zorgen ervoor dat zelfs op standje maximaal de klanken van Clouseau onherkenbaar zijn. Gelukkig zijn er vandaag de dag tal van apparaten met actieve noise-cancelling om dit probleem op te lossen.
De geschiedenis van noise-cancellation
Voor de oorsprong van noise-cancelling gaan we terug naar de jaren 50 van de vorige eeuw. Dr. Lawrence Jerome Fogel creëerde systemen en vroeg patenten aan die leken op iets wat we vandaag de dag actieve noise-cancelling noemen. Het doel ervan was echter niet voor consumenten bedoeld, maar voor vliegtuigpiloten. Deze systemen moesten geluiden in de cockpit dempen, om zo de communicatie tussen piloten makkelijker doorgang te laten vinden.
Fogel heeft in de jaren daarna ook meegewerkt aan het ontwikkelen van een actieve noise-cancelling headset. Het is echter dr. Amar Bose die als eerste een noise-cancelling headset wist te ontwikkelen voor 1989. De koptelefoon kreeg de naam ‘Bose Aviation Headset’ en was, jawel, bestemd voor piloten. Dankzij deze technologie wisten de piloten zich beter te kunnen concentreren tijdens hun vluchten. Toentertijd had Bose met zijn bedrijf al meer dan 10 jaar en 50 miljoen dollar gestopt in de technologie van noise-cancelling.
Het verschil tussen passieve en actieve noise-cancelling
Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen passieve en actieve noise-cancelling. De passieve variant is min of meer aanwezig op elk audio-apparaat dat je in gebruik hebt, aangezien het object jouw oren deels sluit voor geluidsgolven van buitenaf. Met name oorschelpen die goed aansluiten zorgen voor een prettige isolatie. Helaas scoort passieve ruisonderdrukking wat minder bij lage frequenties.
Mede door dit probleem is men jarenlang bezig geweest met het ontwikkelen van actieve noise-cancelling. Apparaten met actieve noise-cancelling (ook wel bekend als Active Noise-Cancelling ofwel ANC) beschikken over ingebouwde software die via één of meerdere microfoons in of op de oorschelp het omgevingsgeluid analyseren. Na de analyse volgt een ‘antigeluid’. De geluiden heffen elkaar hierdoor als het ware op, waardoor het geluid van buitenaf wordt weggefilterd.
ANC en de 21e eeuw
De Bose Aviation Headset beschikte dus over ANC en was oorspronkelijk bedoeld voor piloten die vlogen met een Voyager, omdat dit vliegtuig weinig tot geen geluidsisolatie kende; het vliegtuig moest extreem licht zijn, om zo brandstof te besparen, en geluidsisolatie is nogal zwaar. Nadat de koptelefoon in de smaak viel, werd Bose wereldberoemd door haar nieuwe geluidstechnologie; wereldwijd vroegen piloten de technologie van Bose aan.
De eerste actieve noise-cancelling headset voor consumenten verscheen pas in 1999. Althans, voor de vliegende rijkelui; deze headset was enkel beschikbaar voor consumenten die gebruikmaakten van een vlucht met American Airlines in eerste klas of businessclass. Door de populariteit van de koptelefoon bracht Bose de QuietComfort-serie in 2000 op de commerciële markt.
Minder gehoorschade?
Vandaag de dag zijn er tal van betaalbare headsets te vinden. In tegenstelling tot wat je misschien denkt, zijn koptelefoons met actieve noise-cancelling juist een zegen voor je gehoor. Er zijn op het internet meldingen te vinden van dat mensen tijdelijke oorsuizen krijgen na het veelvuldig gebruik van ANC-headsets, maar er is nog geen onderzoek wat dit vermoeden doet bevestigen. Doordat het geluid van buitenaf gefilterd wordt, hoef je de muziek van je eigen headset niet meer zo hard te zetten als bij een koptelefoon zonder ANC.
In een interview met The Guardian (Noise-cancelling headphones: the secret survival tool for modern life) meldt Sennheiser-topman Brian Brorsbøl dat de reductie van het aantal decibel schommelt tussen de 20 en 45 decibel, afhankelijk van de omgevingsgeluiden in jouw buurt. Het gemiddelde ligt rond de 30 decibel. De meest schadelijke audio-apparaten zijn dan ook on-ear oordopjes. Deze bieden vrijwel geen passieve ruisonderdrukking, waardoor je heel goed het omgevingsgeluid hoort. Hierdoor zet je de muziek relatief sneller op een hoger volume.
Uiteraard gebruiken de meeste consumenten hun noise-cancelling headsets voor het zorgeloos kunnen afspelen van hun muziek, maar vergeet niet dat de ANC-functie ook zonder muziek voordelen met zich meebrengt. Druk verkeer produceert al snel 85 decibel, en dat kan bij lange blootstelling zorgen voor permanente gehoorschade. Drukke metrostations produceren al snel 100 decibel bij vlagen, en ook dat is natuurlijk niet goed voor je gehoor. Door een noise-cancelling headset bevind je je al snel in de veilige decibelzone.
Lawaai en je gezondheid
Geluid kan echter meer kapotmaken dan je lief is. Naast gehoor zijn er ook diverse studies die een link hebben weten te leggen tussen blootstelling aan lawaai voor lange termijnen en een verhoogd risico op hartaanvallen en beroertes. Daarnaast kan lawaai een negatief effect hebben op iemand zijn gemoedstoestand, alsook slaap- en concentratieproblemen veroorzaken. De eerstvolgende keer dat iemand je vraagt waarom je zo vaak een noise-cancelling koptelefoon op hebt, kun je zonder blikken of blozen melden dat je werkt aan jouw gehoor- en gemoedstoestand.
