Drupal bestaat 21 jaar: een interview met Dries Buytaert

Net als veel grote ICT-innovaties is Drupal van zeer bescheiden komaf. Rond de eeuwwisseling had een student informatica van de Universiteit Antwerpen een creatief idee. Die student heette Dries Buytaert. Hij ontwikkelde een soort bulletinboard met de naam drop.org en maakte dat openbaar voor wie meer wilde leren over opensourcetechnologie. Daar zou de basis gelegd worden voor Drupal, en op 15 januari 2001 volgde de officiële lancering.

Twintig jaar later mag Drupal gerust één van de grootste Belgische bijdragen aan de ICT genoemd worden. Het opensource CMS-systeem voor websitebeheer vormt het fundament van miljoenen websites. Om de twintigste verjaardag van Drupal op gepaste wijze te vieren, belden we met Dries Buytaert om terug te blikken op de lange weg die het platform aflegde.

TechPulse: Twintig jaar geleden lanceerde u Drupal. Waarom koos u voor een opensource model?

Dries Buytaert: Als jonge student was ik al gebeten door opensource. Ik was in beperkte mate zelfs toen al een contributor, want ik werkte mee aan het besturingssysteem Linux. Toen ik begon met Drupal, waren mijn ambities echt heel bescheiden. Ik wilde meer weten over de programmeertaal PHP en de database service MySQL, waar Drupal uit gebouwd is.

Aanvankelijk was Drupal meer een messageboard dat ik ter beschikking stelde voor studenten van mijn kot, noem het een soort blog vooraleer blogs echt een ding waren. Maar op natuurlijke wijze is het wel uitgegroeid tot een opensourceplatform. Maar zoals ik al zei begon dat op heel bescheiden wijze. Ik kopieerde de kernel van Linux en plaatste die met licentie op mijn website. De verwachtingen waren niet groot, ik verwachtte dat misschien tien mensen het zouden downloaden.

TechPulse: Was het idee van opensource toen nog relatief nieuw?

Buytaert: Opensource was door Linux al wel in opkomst, er bestond een strijd tussen Linux en Microsoft Windows. Opensource was vooral in trek bij studenten en hobbyisten zoals ik. Er heerste vooral nog heel veel scepticisme rond opensourcesoftware, met name over de veiligheid ervan. Bedrijven wilden nog niet in het verhaal stappen.

TechPulse: Klopt de legende dat Drupal haar naam te danken heeft aan een typefout die u maakte?

Buytaert: Dat verhaal wil ik gerust wel vertellen. Aanvankelijk draaide mijn website op een interne server, maar om ze openbaar te maken moest ik een domeinnaam registreren. Ik wilde mijn website eigenlijk het domein dorp.org geven. Daarmee wilde ik verwijzen naar een kleine gemeenschap, wat Drupal op dat moment al wel was. Maar het toeval wilde dus dat ik de R en de O omwisselde en het drop.org werd. Toen ik dat opmerkte, vond ik het ook beter klinken.

Waar komt dan de naam Drupal precies vandaan? Toen de software als opensource ter beschikking werd gesteld, moest daar ook een naam voor gekozen worden. Drupal verwijst naar hoe ik dacht dat een Amerikaan het woord ‘druppel’ zou uitspreken. Aanvankelijk kregen we heel veel kritiek op onze naam. Ook op ons logo, dat er als een cartoonfiguur uitzag met veel te grote ogen.

TechPulse: Maar ondanks de naam groeide Drupal toch razendsnel. Waar heeft Drupal haar succes aan te danken?

Buytaert: Dat is een combinatie van drie factoren. Er is enerzijds de ICT-markt die ontzettend gegroeid is. Toen Drupal gelanceerd werd, bestonden er enkele miljoenen websites. Vandaag de dag zijn dat er al honderden miljoenen. Natuurlijk is het opensourcemodel een cruciale factor geweest in de groei van Drupal. Iedereen kan de software gratis downloaden en gebruiken zonder dat er een lang salesproces aan moet vooraf gaan. Op die manier neemt opensourcesoftware alle barrières weg. Iedereen kan het gebruiken en het ook beter maken. Het bood de voordelen die hedendaagse software-as-a-service platformen aanbieden nog voor dat principe bestond.

Tenslotte durf ik met zekerheid stellen dat wij ook gewoon de beste oplossing in de markt bieden voor websitebeheer. En dat zeg ik niet zomaar. Ik heb de concurrentie grondig bestudeerd om met Drupal iets te kunnen maken dat technisch beter is dan andere platformen.

TechPulse: Zijn openheid en flexibiliteit de belangrijkste voordelen die Drupal en opensourcesoftware in het algemeen bieden aan ontwikkelaars en gebruikers?

Buytaert: Die openheid is zeker heel belangrijk. In de kern is een opensourcesoftware niet meer dan een software-licentie die iedereen kan downloaden. Die licentie laat je toe om samen aan de software te bouwen. Drupal is uitgegroeid tot één van de grootste opensourcegemeenschappen ter wereld. Wij hebben meer dan tienduizend ontwikkelaars en meer dan duizend bedrijven die meewerken aan de software. Innovatie in opensource komt eigenlijk door de contributie van de gebruikers. Je creëert als het ware een ‘tsunami van innovatie’. Als je wil experimenteren met software is opensource altijd de beste en snelste oplossing. Bij traditionele software verloopt dit veel trager.

TechPulse: Wat zijn enkele van de meest indrukwekkende projecten die uit Drupal zijn ontstaan?

Buytaert: Goh, dat kunnen er heel veel zijn, gezien het ruime aantal websites dat in Drupal is opgebouwd. Wereldwijd is dat ongeveer twee tot drie procent, en in de enterprisemarkt – onze voornaamste doelgroep – zal dat ongeveer één op tien zijn. Een mijlpaal die de adoptie van Drupal wel in een ongelofelijke stroomversnelling heeft gebracht, was toen het Witte Huis in 2009 voor ons koos. Dat was een unicum, want het Witte Huis had tot dan opensource altijd gemeden. Het Witte Huis heeft ook mee bijgedragen aan de verdere ontwikkeling van de software.

De samenwerking met het Witte Huis betekende een enorme validatie voor ons, maar eigenlijk ook voor de hele opensourcemarkt. De website van het Witte Huis moet zowat één van de populairste doelwitten van hackers zijn, van grappenmakers in hun kelder tot georganiseerde hackerscollectieven. Wie kan binnendringen op die website kan heel wat kritische systemen platleggen. Je kan je inbeelden dat toen het Witte Huis voor opensource koos, dat heel wat kritische opvattingen over de beveiliging in opensourcesoftware heeft doen verstommen. Dat heeft echt een nieuw momentum voor opensource gecreëerd.

TechPulse: We zien inderdaad dat steeds meer technologieën in de richting van opensource bewegen. Denkt u dat die trend zich in de komende jaren zal blijven doorzetten?

Buytaert: Ik denk dat op termijn (bijna) alle software opensource zal worden. Elke vezel in mijn lichaam gelooft in ieder geval dat opensource een superieur model is om software te ontwikkelen en verspreiden. Kijk maar naar waar de markt nu staat in vergelijking met vroeger. Een tiental jaar geleden had je slechts enkele spelers in de markt die een omzet van meer dan 10 miljoen dollar per jaar realiseerden. Nu heb je honderden opensourcebedrijven, en daar zullen er alleen maar bijkomen. Zelfs kritische systemen zoals banking software worden omgebouwd naar opensource. Op dit moment hebben wij en WordPress het grootste deel van de markt in handen, maar ik voorspel dat over enkele jaren in elke markt een opensourcespeler bij de top drie softwareleverancier staat.

Opensource heeft zich op alle noodzakelijke domeinen bewezen. Het heeft bewezen dat het werkt als een licentiemodel, en als een innovatiemodel. Met Acquia (een bedrijf dat Buytaert in 2007 oprichtte) hebben we een goed voorbeeld kunnen stellen dat opensource ook kan werken als een businessmodel.

“Opensource heeft de softwarestrijd gewonnen, en het zal niet lang meer duren vooraleer iedereen tot dat inzicht komt.”

TechPulse: Hoe kijkt u terug op 20 jaar Drupal?

Buytaert: Drupal bestaat inderdaad inmiddels twintig jaar en we groeien nog steeds. Voor een softwareplatform is dat uitzonderlijk, want de meeste software zijn na twintig jaar aan het einde van hun levensduur gekomen. De meeste zijn daar dan zelfs al lang voorbij. Ik ben dan misschien wel het gezicht van Drupal, maar het platform is alleen maar kunnen groeien door de duizenden ontwikkelaars die er aan meegewerkt hebben, en er nu elke dag aan werken. Daar ben ik echt wel trots op.

Dit interview werd gepubliceerd op 15/01/2021 ter ere van de twintigste verjaardag van Drupal.