De opmars van camerabewaking via internet

Voor een product dat relatief ontoegankelijk is – er komt zoveel technisch vernuft kijken bij de installatie dat u daar best iemand voor inschakelt die er verstand van heeft – zijn beveiligingscamera"s de afgelopen jaren een onwaarschijnlijk gegeerd product geworden. Het gros van die camera"s maakt deel uit van een omvangrijke installatie en komt vooral terecht bij bedrijven en overheden (op straat, dus), maar het aandeel van particuliere consumenten die er hun woonst mee beveiligen neemt zienderogen toe. Ook in België: van de drieduizend camera"s die er volgens de Privacycommissie in ons land geïnstalleerd staan, hebben er minstens enkele honderden een plaats gekregen in het huis van particulieren.

Groei

Dat lijkt niet veel, maar de markt voor beveiligingscamera"s – en dus ook de interesse die ze opwekken bij een gewone consument – staat in z’n geheel voor een enorme groei. Volgens marktstudiebureau IMS Research werd er in 2011 wereldwijd zo"n 7,7 miljard euro uitgegeven aan CCTV (closed-circuit television, de vaknaam die wordt gehanteerd voor beveiligingscamerasystemen), en zal dat tegen 2016 bijna zijn verdubbeld naar 15 miljard euro.

Het is zo"n booming business dat er vandaag niet alleen gespecialiseerde bedrijven mee bezig zijn, maar ook technologiebedrijven wier merknaam bekend is op de consumentenmarkt. De wereldwijde marktleider is het Zweedse Axis Communications, maar de belangrijkste spelers die daarna volgen zijn Panasonic, Sony en Samsung. Behalve het verkopen van tv-toestellen, pc"s en andere consumententechnologie aan mensen als u en ik, hebben ze dus ook brood gezien in beveiligingscamera"s. "Sony, Bosch, … In de vroege jaren 2000 begonnen ze ineens allemaal hun eigen beveiligingsproducten te maken", zegt Ray Mauritsson, ceo van Axis Communications. "Dat wijst op een groeiende acceptatie van dit soort producten."

Oud principe

Een typisch CCTV-systeem bestaat uit twee hoofdcomponenten: een reeks camera"s en een recorder, die de beelden opslaat en op zijn beurt eventueel is verbonden met zijn eigen monitor of een pc. Dat is de samenstelling van het systeem die er altijd al is geweest. Alleen is de technologie van de twee hoofdcomponenten de laatste jaren ingrijpend veranderd, net als de manier waarop ze met elkaar werden verbonden.

In het klassieke, analoge systeem werden de camera"s met de beeldrecorder verbonden door middel van een RG59-"Siamees", de standaardbekabeling voor CCTV, die zo wordt genoemd omdat hij uit twee aan elkaar geregen kabels bestaat: eentje voor de videobeelden, eentje voor de stroom. De laatste jaren worden die vaker en vaker vervangen door een draadloos systeem, of via ethernetkabels: de modernste modellen geven tegenwoordig ook ondersteuning voor Power over Ethernet (PoE), een relatief nieuwe ethernetstandaard die ook stroom doorlaat. De hoeveelheden stroom die over zo"n PoE-netwerk lopen zijn relatief klein, maar meer dan voldoende voor het in stand houden van het videobeeld van een beveiligingscamerasysteem.

Ook op niveau van de recorder heeft het de afgelopen jaren gerommeld. De tijd dat deze centrale component zijn beelden opsloeg op videobanden ligt natuurlijk al eventjes in het verleden: het laatste decennium werden die vervangen door een digitale videorecorder, die het binnengekomen signaal omzet van analoog naar digitaal, het comprimeert, en vervolgens alles netjes op een harde schijf opslaat.

Dat is hoe het nog steeds gebeurt voor tachtig procent van de camerabeveiligingssystemen die vandaag in gebruik zijn. Maar we zien een snelle en felle opkomst van digitale systemen. In zo"n "IP-systeem" gaat er meer macht naar de individuele camera: die kan zijn gegevens over een privaat netwerk of het internet sturen, en degradeert de recorder van het centrale apparaat in het systeem tot gewoon een deel van het netwerk, dat puur dient als opslagserver. Of hij wordt helemaal overgeslagen: de allerrecentste systemen werken met opslag in de cloud, waarvoor dus meestal ook een maandelijks abonnement vereist is.

Analoog

Meer dan tachtig procent van alle beveiligingscamerasystemen die vandaag worden verkocht, werkt nog steeds via zo"n analoog systeem. Maar digitaal is aan een flinke opmars bezig: volgens IMS Research, het zonet al aangehaalde marktstudiebureau, zullen IP-gedreven systemen binnen twee jaar al 50 procent van het totaal uitmaken. Er wordt een groei van 25 tot 30 procent per jaar voorspeld. "Er is een duidelijke transitie van analoog naar netwerkvideo aan de gang", zegt Jon Cropley, analist bij marktstudiebureau IMS Research. "Dit jaar is de wereldwijde verkoop van analoge systemen ook zo goed als vlak gebleven, terwijl de netwerkmarkt met meer dan 20 procent is gegroeid."

Een aanzienlijke motor achter die groei van IP-gebaseerde systemen zijn uitgerekend thuisgebruikers. Bedrijven als Samsung, D-Link, Logitech en Netgear hebben allemaal camera"s op de markt die rechtstreeks met een clouddienst werken, en daardoor ook betrekkelijk goedkoop zijn: in plaats van de honderden tot duizenden euro"s die een klassiek, professioneel camerasysteem kost, telt u voor dit soort toestellen een prijs van gemiddeld 100 tot 250 euro per camera neer. En hun moduleerbaarheid is ook groter: in plaats van een op voorhand uitgetekend systeem, waarin het aantal camera"s vastligt, kunnen er hier gewoon nieuwe camera"s worden toegevoegd naar wens van de gebruiker. "Een typisch netwerkcamerasysteem appelleert aan een compleet nieuw soort eindgebruiker", zegt Cropley. "Ze beginnen met één camera, die een bepaald deel van hun woonst in de gaten moet houden, en voegen daar achteraf nieuwe camera"s aan toe."

Waarom maken ze dan nog maar een minderheid van de geïnstalleerde camerasystemen uit? Dat komt vooral omdat de vervangingsmarkt erg traag is: beveiligingscamera"s zijn gebouwd om lang mee te gaan. Maar nieuwe aankopen gebeuren vooral in de netwerkcategorie. "Slechts een derde van de CCTV-producten die vandaag worden verkocht, moeten een bestaand product vervangen", zegt Mauritsson. "Onthou dat deze markt nog betrekkelijk jong is: wie enkele jaren geleden een volledig beveiligingscamerasysteem heeft geïnstalleerd, is nog niet toe aan een nieuw."

Beelden streamen

Een vrij recente trend die we zien opduiken, is dat de feed van het geïnstalleerde CCTV-camerasysteem wordt gestreamd over het internet, naar uw laptop of smartphone. Die neemt tegenwoordig stilaan de functie over van de monitor die vroeger stond aangesloten op de centrale recorder. Ook bij klassieke systemen kan dat worden toegevoegd (een pc die aangesloten staat op de DVR kan de beelden naar het internet brengen), maar de komst van IP-systemen en -camera"s heeft dat natuurlijk zwaar gefaciliteerd. De netwerksystemen die bedoeld zijn voor een gewone consument, zoals die van D-Link, Netgear en Samsung, hebben dat dankzij hun cloudsysteem ook meteen in het pakket zitten.

Kortom: beveiligingscamera"s worden gemakkelijker te installeren, laten hun beeld van overal op de wereld bekijken, zijn goedkoper geworden, vertonen beter en beter beeld, en verkopen als zoete broodjes. Zijn we dan zo paranoïde geworden dat we een snelle check van ons CCTV-systeem al beginnen onder te brengen in ons mobiele ritueel, naast het bekijken van onze Facebook of het spelen van Angry Birds? Zo ver is het gelukkig nog niet. Maar de technologie is wel stilaan het publiek van professionele gebruikers, technologiefreaks en paranoïde gekken aan het ontgroeien.

Belangrijk: privacy!

Een kleine, maar niet onbelangrijke opmerking voor wanneer u beveiligingscamera"s in en rond uw huis installeert. Als ze binnen in huis staan opgesteld doet u daar uw zin mee, maar vanaf het moment dat ze naar de straat gericht staan is het andere koek: dan moeten ze worden gerapporteerd aan de Privacycommissie. U pleegt er namelijk een potentiële inbreuk mee op de privacy van passerende burgers. Sowieso krijgen bewakingscamera"s een hoop kritiek over zich heen omwille van hun implicaties op de persoonlijke levenssfeer.

"Maar de opinie over privacy is in de meeste landen aan het veranderen", zegt ceo Ray Mauritsson van Axis Communications. "Het gaat minder en minder over de vraag of het wel kan dat we allemaal in de kijker lopen: het is meer een kwestie van wat er met die beeltenis gebeurt. Op dat niveau moeten er duidelijke regels worden gemaakt. Wie heeft er toegang tot die data, hoe kunnen ze er aan, wanneer mogen ze dat, wanneer niet? Dat loopt over in een bredere discussie over privacy, waarin ook onder meer bankinformatie en private beelden op het internet passen."