Hoe blockchain, machine learning en AI de boekhouder (niet) vervangen

 
Of de vierde industriële revolutie een marketingterm is, dan wel een correcte omschrijving van de periode waarin we ons momenteel bevinden, laat Judith Redi in het midden. “Eén ding staat wel vast”, weet het hoofd van het departement ‘data science’ bij boekhoudspecialist Exact. “Er is heel wat aan het veranderen.” De afdeling die Redi leidt, bestaat nog maar twee jaar. Toch is ze al een integraal onderdeel van het bedrijf. “Samen met kunstmatige intelligentie en blockchain staat data science centraal in de ontwikkeling van ons bedrijf naar de toekomst”, bevestigt Johannes Brouwer. Als productontwikkelaar is het zijn job om innovatie binnen het bedrijf aan te sturen. Hoe vertaalt die ambitie om te vernieuwen zich concreet, en wat heeft ze te maken met een eventuele revolutie?
 

Alles intelligent

Redi: “Data is de nieuwe olie. Met dank aan technologieën zoals machine learning en predictive analytics zijn de mogelijkheden eindeloos.” Exact zet in eerste instantie in op toepassingen die het werk van een boekhouder vereenvoudigen. Denk aan intelligentie ingebouwd in de software die in staat is facturen automatisch te klasseren. Dat leunt dicht aan bij de core business van het bedrijf, maar in het nastreven van één toepassing komen ontwikkelaars heel organisch bij andere mogelijkheden uit. Brouwer licht al een tipje van de sluiter op. “In één pilootproject bekijken we hoe we geanonimiseerde data van onze klanten kunnen gebruiken om het hele economische speelveld te analyseren. Die kennis kunnen we opnieuw doorspelen naar onze gebruikers.”
 
[related_article id=”171697″]  
Beide experts zijn het er over eens dat de verdere ontwikkeling van AI, machine learning en analytics er in de nabije toekomst voor zal zorgen dat veel van het manueel labeur dat vandaag nog eigen is aan de boekhoudjob stilaan verdwijnt. “Jobs waarbij mensen data zelf moeten ingeven, worden automatisch irrelevant”, denkt Brouwer.
 

Blockchain als sluitstuk

Collega Erich Schnoeckel is dezelfde mening toegedaan. Zijn expertise ligt bij blockchain. Exact werkt daar aan een systeem om de metadata van transacties te loggen in zo’n betrouwbaar digitaal grootboek. “De eenvoud en veiligheid van de blockchain werken in eerste instantie transparantie in de hand.” Door metadata over facturaties en betalingen vast te leggen in een digitale ketting, wordt het onmogelijk om ze nog te betwisten. “Zo kunnen bedrijven en banken opvolgen wie wanneer facturen verstuurde en vooral wie consequent tijdig betaalt.” Dat speelt dan weer een grote rol wanneer een KMO bij een bank gaat aankloppen om een lening te krijgen op basis van een reeds uitgeschreven maar nog te vereffenen factuur. “Een bank kan in één oogopslag nakijken voor welk bedrag een factuur open staat, en hoe betrouwbaar beide partners zijn. Zo wordt het overbodig om telkens een heleboel gevoelige informatie voor nazicht in te sturen.”
 
Ook blockchaintechnologie staat nog in zijn kinderschoenen. Schnoeckel bevestigt wel dat ze op termijn onontbeerlijk zal zijn. Een vraag rijst: als blockchain voor een vertrouwelijk logboek zorgt, en AI facturatie grotendeels automatisch kan doorvoeren en klasseren, wat gebeurt er dan met de job van boekhouder?
 
[related_article id=”171947″]  
“Zij krijgen de kans om échte accountants te worden”, denkt Brouwer. Ze hoeven geen tijd meer te steken in tijdverslindende taken zoals data-invoer, maar ontpoppen zich tot analisten en consultants. Als geen ander hebben ze een zicht op de financiële status van hun bedrijf, de tendensen die belangrijk zijn en de prognoses naar de toekomst. “De accountant wordt de de facto CFO”, vermoedt hij.
 
Geen van de drie experts die we op Exact Live in Utrecht spreken, steekt echter onder stoelen of banken dat er minder vacatures zullen zijn voor boekhouder-consultant dan er vandaag bestaan voor klassieke boekhouder. Bovendien vereist de veranderde job een andere skillset. “We werken daarom nauw samen met boekhouders en bieden onder andere trainingen aan waarmee ze zich kunnen voorbereiden op de jobomschrijving van morgen”, weet Schoecker.
 

Oude en nieuwe jobs

Redi merkt op dat we ons niet mogen blindstaren op het verdwijnen van jobs. Nieuwe technologieën maken jobs van vandaag soms overbodig, maar zorgen er tevens voor dat er nieuwe functies ontstaan. Als datascientist heeft ze dat aan de levende lijve ondervonden. “Niet zo lang geleden sprak men van de nood om een datascientist aan te nemen. Vandaag zijn er data architects, data stewards en veel meer. Het aantal verschillende analytics-jobs groeit zienderogen. De algemene scientist volstaat niet meer. Data-kenners met verschillende achtergronden en expertise worden relevant.” Waar er boekhoudjobs verdwijnen, ontstaan er dus nieuwe datagerelateerde jobs. “Niet alleen dat”, vult Brouwer aan. “Denk maar aan de kersverse functie van data protection officer die met de GDPR in het leven is geroepen.”
 
[related_article id=”173213″]  
Dat we desalniettemin tegen een netto-jobverlies aankijken, lijkt helaas onvermijdelijk. Het World Economic Forum schat dat er wereldwijd een nettoverlies van ongeveer vijf miljoen jobs zal zijn in 2020 vergeleken met 2015, waarvan de kantoor- en administratieve sector het gros te verwerken krijgt. De aard van de nieuwe jobs speelt bovendien een grote rol. Wie vandaag data invoert op de boekhoudafdeling, heeft niet per se de juiste kwalificaties om gepromoveerd te raken tot datascientist. Een significant aandeel van de nieuwe jobs zal immers weggelegd zijn voor hooggeschoolde werkkrachten.
 
Het is dus niet alleen de boekhoudsector die te kampen heeft met de uitdagingen die de ‘age of intelligence’ met zich meebrengt. Er staan tal van traditionele jobs op de helling en sommigen zijn al deels verdwenen. Kijk maar naar de loketbediende die vervangen werd door een ticketautomaat, of de vrachtwagenchauffeur die argwanend naar de vooruitgang op het gebied van autonome wagens kijkt. Omdat boekhouding zo nauw geïntegreerd zit in binnen ieder bedrijf, illustreert de evolutie van de job echter mooi wat de kansen maar ook de uitdagingen zijn die de technologie van morgen met zich meebrengt.
 
//www.smartbiz.be/achtergrond/173225/wat-de-vierde-industriele-revolutie-voor-bedrijven-en-werknemers-betekent/