Chinese webshops: waar zit het addertje?

Hoe Chinese webshops precies in elkaar zitten, ga je nooit te weten komen, vaak zijn er veel schijnconstructies. Zo opereren twee grootmachten, Gearbest en Banggood, met een vergelijkbare strategie, ook lijken de twee webshops zeer veel op elkaar. Of de twee webshops van een en dezelfde eigenaar zijn, kom je, door de manier waarop ze werken, nooit te weten. Schimmig is het in elk geval wel, al geldt dat ook voor de manier waarop de partijen aan hun goederen komen. In veel gevallen lijken de webshops namelijk op een groothandel – de Chinese webshops staan immers dusdanig dichtbij de producenten dat dit ook daadwerkelijk een mogelijkheid is. Het laatste onderdeel wat nooit lijkt te kloppen bij Chinese webwinkels, zijn de kosten die je moet betalen voor het verzenden van je artikel – soms lijkt het gratis, net als bij de Europese webwinkels die ‘gratis’ zendingen aanbieden… toch zit daar, vermoedelijk, nog wel een addertje onder het gras.

Of het echt zo is, dat is moeilijk te bewijzen: maar het lijkt er toch sterk op dat de Chinese overheid geld bijlegt voor je ‘gratis’ zendingen om de economie te stuwen.

Dat is namelijk waar je bij de meeste Chinese partijen zoals Banggood, Gearbest en AliExpress tegenaan zal lopen: informatie over hoe en waarom de verzendkosten zo laag kunnen uitvallen, is er niet. Voor een enkeltje met de post naar Europa betaal je soms slechts een of twee euro – waar je binnen België soms al het zesvoudige kwijt kan zijn om binnen het land een poststuk of pakket te gaan verzenden. Dit kan een aantal redenen hebben, om te beginnen met de reden waar het meest over gespeculeerd wordt: inmenging in de economie door de Chinese overheid. Aanwijzingen dat de Chinese overheid betaalt om je pakket goedkoop te laten verzenden, die zijn er niet, maar gezien de doelen die de Chinese overheid stelt wat betreft de uitvoer van goederen – en daarmee dus ook de groei die de economie moet laten zien – zou het niet verbazingwekkend zijn. Natuurlijk is het een geval van oneerlijke concurrentie, maar de Chinese overheid is in dat opzicht, vooral door de heersende dictatuur, en daarmee de afwezige persvrijheid, vrij goed afgeschermd. Een tweede reden voor de lage verzendkosten ligt ook in de tijdsdruk die de handelaren uitvoeren op de bedrijven die de zendingen afhandelen – zoals China Post. Waar in Europa alles binnen een enkele week wel afgeleverd moet zijn, zal je voor zendingen uit China minimaal een week moeten wachten. In veel gevallen duurt het zelfs nog wel langer, tot ongeveer een maand of zelfs nog langer. Duurt het langer dan een maand, dan is de kans groot dat je zending mee is met een schip, of moet wachten tot er ruimte over is in een passagiersvliegtuig. Al met al natuurlijk niet echt een probleem als je kijkt naar de prijs, je zou in eerste instantie ook niet veel meer mogen verwachten, wat mij betreft.

Belasting en invoerheffingen

Als het juiste product eenmaal in België bij de grens aankomt, met andere woorden: bij een van de sorteercentra, bijvoorbeeld die van Bpost, dan start er een volgend proces, de inklaring. Dit kan binnen luttele minuten afgerond zijn, als bijvoorbeeld alle gegevens op het douaneformulier juist zijn ingevuld door de zender, en er geen kosten betaald moeten worden. Chinese webshops maken er echter nog wel eens een puinhoop van op het doaunelabel, zo worden er vaak onjuiste gegevens genoteerd als het gaat om de daadwerkelijke waarde van het product. Ook wordt er zo van tijd tot tijd gewisseld van categorie waar de verstuurde goederen in vallen, zo hoeft er in de basis vaak minder belasting betaald te worden als het om een ‘gift’ gaat, al zijn de douanebeambten daar inmiddels wel van op de hoogte. Ook wordt er soms gekozen voor een sample, dat met vrijwel geen aangegeven waarde verzonden wordt… Nog een aanwijzing voor de douane dat het niet daadwerkelijk om een sample of gift gaat, maar juist om een webshop die de wetgeving probeert te omzeilen. Dat lukt echter niet altijd, postbedrijven hebben namelijk het recht om bij de ontvanger informatie over het pakket aan te vragen – de gegevens die je daar moet invullen zijn enorm belangrijk, in principe moeten douaneformulieren namelijk altijd juist ingevuld worden.

Bestellen in China mag dan voordelig zijn als je specifieke producten op het oog hebt, reken je niet rijk: je hebt altijd nog de douane voor extra kosten.

Dat is dan ook gelijk het grootste nadeel van winkelen in China, in de prijs is standaard geen Europese belasting voor goederen meegerekend. Dus, koop je een product waarvan de waarde boven de 22 euro dan mag je nog verwachten dat je aan de deur de benodigde belasting af mag tikken. In de basis gaat dit om het belastingpercentage van de waarde van het product. Dus, als het product 25 euro kost, dan draag je daar nog eens 21 procent belasting over af. Ook zijn er de zogenoemde invoerrechten, al begint dat pas bij de 150 euro te lopen. In dat geval moet je dus 21 procent belasting afdragen, naast het feit dat invoerrechten nog een rol gaan spelen – oh, en vergeet de administratiekosten van 20 à 30 euro van Bpost niet. De hoogte van de invoerrechten verschilt op basis van de waarde van het product, daarbij zullen de verzendkosten niet worden meegenomen – dat laatste geldt ook voor het berekenen van de te betalen belasting. Met dat in je achterhoofd kan je je nog afvragen of het zin heeft om bij een Chinese webshop een product te bestellen. Het product wordt namelijk dusdanig veel duurder dat het mogelijk in lijn komt te liggen met de Europese concurrentie. Of het zin heeft, dat kan je zelf wel bepalen: maar de kans is groot dat een webwinkel de optie geeft om het product vanuit Europa te versturen – zodat je zonder gedoe het product in huis kan krijgen. Vaak liggen de prijzen daar wel iets hoger, maar nog altijd niet zo hoog als de kosten die Bpost of een andere maatschappij je nog door zal rekenen bovenop de prijs die je al hebt betaald.

Veilige webwinkels

Ook in China zijn er zat verkopers die je proberen op te lichten waar je bij staat. Vooral de kleinere webwinkels zijn niet altijd even goed begaanbaar voor de ‘normale’ consument. Er zit ook nog wel een verschil tussen een hoop van de Chinese webwinkels – zo zijn er een aantal die je direct spullen verkopen, waar bijvoorbeeld AliExpress vergelijkbaar is met Amazon. Daar worden namelijk vrijwel alle producten verkocht door losse ‘winkeltjes’, deze winkeltjes hebben vaak een hoop producten van één merk. Daarnaast zijn er op AliExpress ook winkels terug te vinden die grote fabrikanten zelf hebben opgezet – al is dat vaak meer gericht op de Oosterse kopers. Gelukkig kan je een deel van deze verkopers dus met gemak vertrouwen, vooral als de score van de webshop wat hoger ligt. Maar, als de webshop nog niet zo bekend is bij AliExpress-klanten, dan is het beter om de winkel links te laten liggen – dit is vaak te herkennen aan lage verkoopaantallen en/of het aantal beoordelingen. Dat geldt natuurlijk ook voor ‘normale’ webwinkels zoals Banggood en Gearbest, al zijn deze websites in de meeste gevallen prima te vertrouwen. Let vooral op sociale media van de bedrijven, maar ga gerust ook op zoek via Google en Twitter, zijn er veel klachten te vinden, dan is het waarschijnlijk beter om niet voor de webwinkel te bestellen – al is het maar vanwege de vermoedelijke slechte afhandeling van de order, of de (afwezige) garantie.

Gelukkig sta je in de meeste gevallen niet volledig machteloos, mocht het toch misgegaan zijn. Regelmatig zijn er betaalmethoden die consumenten extra bescherming bieden. Zo geven veel webwinkels je de mogelijkheid om met PayPal te betalen, een bank, maar dan net anders. In principe koppel je aan een PayPal-account je betaalrekening of creditcard, en betaal je zo zonder vertrouwelijke gegevens aan de webwinkel te geven – de webwinkel krijgt namelijk alleen toegang tot het adres gekoppeld aan PayPal, net als je PayPal-e-mailadres. Als je geen fan bent van een dienst zoals PayPal, dan is het meestal ook mogelijk om met je creditcard de betaling te doen – laat de webshop de gegevens van je creditcard echter niet opslaan, je weet immers nooit hoe het met de beveiliging van de webshop gesteld is. Steeds vaker komen er berichten vrij van bedrijven die een lek in hun systeem hebben, waardoor van duizenden klanten gegevens zijn gelekt. Om terug te komen op de extra bescherming die de twee diensten bieden, dan heb ik het om precies te zijn over de aankoopbescherming van PayPal, en de verzekering die creditcardmaatschappijen bieden tegen problemen bij het ontvangen van de producten. Door deze bescherming wordt het bestellen in China een stuk betrouwbaarder. Let wel, de meeste banken stellen, net zoals PayPal, een maximaal aantal keren dat je aanspraak kan maken op de verzekering.

Bestel je producten in China, zorg er dan voor dat je voldoende onderzoek uitvoert, internetfraude en oplichting kan je beter voorkomen dan (proberen) genezen.

Overpromise, underdeliver

Net als het aantal producten op de Chinese technologiemarkt, ligt het aantal merken dat als paddenstoelen uit de grond schiet enorm hoog, je zou je jaren kunnen verdiepen in de merken die op de Chinese markt producten aanbieden. Typisch voor de Chinese markt zijn de “white label” producten, met andere woorden: deze producten worden door tientallen verkopers aangeboden, met elk net een ander logo. Daar komt ook een groot probleem mee om de hoek kijken, het is vrijwel onmogelijk om de originele fabrikant te achterhalen, en daardoor kom je niet te weten of de producten daadwerkelijk afleveren wat de fabrikant beweert. In veel gevallen, zo blijkt ook uit verschillende onderzoeken, behalen de producten uit China niet de prestaties die ze moesten behalen. In veel gevallen blijkt het overpromise en underdeliver-principe van kracht, verkopers beweren een beter apparaat af te leveren dan wat de consument daadwerkelijk ontvangt. Ook zijn er veel neppe producten verkrijgbaar die mee kunnen doen aan deze vorm van oplichting, zo staat het Chinese MiniInTheBox al jaren bekend om de levering van veel neppe producten. Vooral Xiaomi-powerbanks lijken veelvoudig nep geleverd te worden – ook zijn er nogal wat neppe Chinese ‘Samsung’ telefoons verkrijgbaar… Wat de precieze specificaties van de neppe producten zijn, blijkt altijd nog lastig om te achterhalen.

Als je een conclusie zou willen trekken voor het winkelen in China, dan mag deze kort en krachtig zijn: koop enkel producten waarvan jij weet dat ze veilig zijn, zoals bekende producten van Xiaomi. Kies daarnaast voor vertrouwde verkopers, en zoek naar een mogelijkheid om producten binnen Europa te laten versturen. Of dit alles het waard is om uiteindelijk een product in China aan te schaffen, is nog maar de vraag. Bij de garantie kan je namelijk vaak een of meerdere vraagtekens zetten, garantie tot aan de deur is ook nog wel een betere omschrijving.