Operatoren over netneutraliteit: ‘ja, maar’

De Belgische operatoren lijken akkoord te gaan met het wetsvoorstel van CD&V, N-VA en PS over netneutraliteit. Maar ze benadrukken wel de nood aan uitzonderingen.

De sector werd al betrokken bij de eerste gesprekken rond netneutraliteit. Vlak voor de zomer was er een eerste hoorzitting georganiseerd waar het Platform van alternatieve operatoren en Belgacom op aanwezig waren. Aanleiding waren twee wetsvoorstellen van CD&V en PS die dicht bij elkaar aanleunden.

Het voornaamste besluit van die namiddag was dat er zich op dit moment nog geen probleem voordoet, omdat operatoren geen verkeer vertragen of blokkeren en omdat de netwerkcapaciteit volstaat. Maar het onderwerp kwam toen wel onder de aandacht omdat Telenet op dat moment testen uitvoerde die het bittorrentverkeer vertraagden.

Geen discriminatie
Die twee voorstellen zijn intussen samengekomen tot één voorstel dat nu ook wordt ondersteund door N-VA. Hier kan je de letterlijke tekst en onze analyse lezen.

Intussen hebben ook de operatoren een gemeenschappelijk standpunt. Dat staat op de blog van Base. Daar lezen we dat operatoren vooral schrik hebben dat ze de investering in hun netwerk niet zullen terugverdienen.

Op de blog schrijft Luc Windmolders, hoofd corporate affairs van het bedrijf, dat de Belgische operatoren geen diensten van derden zoals Skype willen discrimineren tegenover de eigen diensten. Woorden als openheid en vrijheid worden gebruikt, maar tegelijk wordt wel duidelijk gesteld dat er prioriteit kan worden gegeven om technische en commerciële redenen.

Technische redenen zijn momenten waarop het internetverkeer op bepaalde plaatsen piekt, bijvoorbeeld aan het begin van de avond. Op zo’n moment willen de operatoren voorrang geven aan diensten die de meeste last ondervinden van hapering en vertraging. Concreet gaat het onder meer om videostreaming (bijvoorbeeld YouTube) en voip (Skype).

Prioritisering om commerciële redenen wordt niet expliciet toegelicht. Maar het lijkt erop dat operatoren doelen op situaties waarbij alle diensten worden vertraagd omdat anders alle klanten uit een bepaald gebied internetproblemen of vertragingen zullen ondervinden.

Geen probleem
Die situatie doet zich vandaag nauwelijks voor, schrijft Windmolders. Wat te danken is aan investeringen in betere netwerken zoals ADSL2+, VDSL, Docsis 3.0 (kabel) en UMTS en LTE (3G en 4G).

Al blijft het weliswaar relatief. De telecom- en internetsector evolueert pijlsnel en zodra een operator enkele jaren stilstaat, kan zo’n situatie wel ontstaan. Eind jaren ‘90 surften de meeste Belgen thuis op een verbinding van 56 Kbps. Vandaag is zo’n snelheid zelfs op smartphones en tablets ver voorbijgestreefd.

Wel voor mobiel
Mobiel dataverkeer is volgens de operatoren wel gevoelig voor overbelasting. Gemiddeld groeit dat dataverkeer met 89 procent per jaar. Dus gaat de sector ervan uit dat dit niet altijd kan worden opgevangen met betere netwerken. Om die reden wil de sector de mogelijkheid hebben om bepaald verkeer voorrang te geven.

Het onderwerp kwam de afgelopen weken overigens nog in een andere vorm in het nieuws. Na de ramp op Pukkelpop, waarbij het mobiele netwerk overbelast raakte, werd besloten om bij dergelijke drama’s voorrang te geven aan sms en telefoon en dan pas aan mobiel internet. Ook dat hoort in principe onder prioritisering.

Zolang er inkomsten zijn
Er is geen intentie om diensten te blokkeren. Maar de voornaamste zorg van de telecombedrijven is wel dat morgen iedereen zijn vaste en mobiele telefoonlijn opzegt en alleen nog maar (gratis) via voip belt. De technologie maakt het mogelijk om via internetdiensten klassieke middelen goedkoop te vervangen. Op dat moment riskeren operatoren dat ze hun investeringen in nieuwe netwerken niet zullen terugverdienen.

De hamvraag lijkt te zijn wat een basisdienst is en in welke kwaliteit die moet worden aangeboden. Windmolders schrijf dat dit voor iedereen varieert en haalt bijvoorbeeld aan dat gamers misschien wel graag bijbetalen voor een snelle reactietijd (latency), terwijl dit anderen koud laat.

Daarom willen operatoren de ruimte hebben voor differentiatie om bijvoorbeeld specifieke abonnementen voor bepaalde doelgroepen te ontwikkelen. Iets wat vandaag ook al gebeurt door verschillende snelheden en downloadlimieten aan te bieden.

Belangrijke rol voor BIPT
Samengevat hebben de operatoren geen plannen om diensten te blokkeren, zolang de algemene kwaliteit niet in het gedrang komt en ze de ruimte krijgen om verschillende soorten abonnementen aan te bieden. Bijvoorbeeld ook een aanbod waarbij pakweg het mobiel bekijken van YouTubevideo’s niet meetelt in je datalimiet. Het omgekeerde – je krijgt onbeperkt internet maar je moet bijbetalen voor YouTube – is momenteel niet aan de orde.

Wel zal de rol van het BIPT nog crucialer worden in de komende jaren. Dit wetsvoorstel legt, in samenspraak met de sector, de fundamenten vast. Maar in een sector die zeer snel evolueert zal het de scheidsrechter zijn die de toekomstige ontwikkelingen en aanbiedingen moet evalueren en misschien zelfs terugfluiten.