Lezersreview: de Nokia Lumia 800 besproken

Voorgeschiedenis
Toen Nokia op 11 februari 2011 zijn verregaande samenwerking met Microsoft aankondigde, waarbij Symbian en (het toen nog niet uitgebrachte) MeeGo uitgefaseerd zouden worden, stortte de wereld van elke Nokia-fan even in. Ja, Nokia had jarenlang de iPhone onderschat en was daardoor veel te laat op de kar gesprongen van de ‘nieuwe smartphones’ met grote touchscreens en uitgebreide web 2.0-mogelijkheden. Ja, Nokia had enkele blunders begaan met ondermaatse hardware, met als pijnlijk laagtepunt de Nokia N97. Maar sinds de Nokia N8 en Symbian^3 leek het toch echt aan de beterhand: De hardware stond op punt, de software werkte eindelijk aanvaardbaar en de Ovi Store trok steeds meer ontwikkelaars en leek goed op weg om, na Android en iOS, de derde grootste ‘app- market’ van de mobiele wereld te worden.

Ook voor ontwikkelaars was het even schrikken, want Nokia werkte al jaren aan zijn ontwikkelplatform Qt met als doel het ontwikkelen van applicaties voor zowel Symbian als MeeGo heel eenvoudig en uniform te maken. De heersende overtuiging was dan ook dat Nokia op lange termijn op MeeGo zou overstappen, en dat deze overgang vloeiend en mogelijk zelfs onmerkbaar zou zijn voor eindgebruikers dankzij de app-compatibiliteit tussen beide besturingssystemen.

Maar Stephen Elop, de nieuwe CEO van Nokia sinds september 2010, besliste er anders over. Na een interne analyse werd besloten dat Symbian niet flexibel genoeg was om nog lang mee te draaien en MeeGo zou te laat op de markt komen om nog enige rol van betekenis te kunnen spelen. Daarom moest gezocht worden naar een andere oplossing, en die werd gevonden in Windows Phone van Microsoft. Hier kwam veel kritiek op, Windows Phone was toen nog niet echt een succes op de markt en was in vergelijking met Android en iOS (en zelfs Symbian) vrij rudimentair te noemen. Ook ontwikkelaars leken niet warm te lopen voor Microsoft’s middenweg, een mengeling van de absolute controle die Apple met zijn iOS aanhield en de bijna totale vrijheid die Google met Android propageert.

[related_article id=”161563″]

Nokia gaf echter in juni 2011 zelf de beste aanleiding tot kritiek met de aankondiging van de Nokia N9. Dit toestel werd wereldwijd door de pers gelauwerd om zijn design, maar belangrijker nog: Ook de software bleek absolute wereldklasse. MeeGo bleek alles te zijn wat Nokia ooit had beloofd, maar door de befaamde ’11 februari’-aankondiging wist iedereen dat het eigenlijk om een ‘doodgeboren wonderkind’ ging. De Nokia N9 was het laatste monument van het oude Nokia, een bewijs dat Nokia eigenlijk best tegen al dat Apple- en Androidgeweld opkon, zowel op hardware- als op softwarevlak. De beslissing om resoluut voor Windows Phone te kiezen werd echter niet teruggedraaid, en daarmee breekt een nieuw Nokia-tijdperk aan.

Fast-forward naar Nokia World 2011, dat traditioneel doorgaat in oktober. Tot ieders verbazing kondigde Stephen Elop niet minder dan twee nieuwe Windows Phone-toestellen aan: De Nokia Lumia 800 en diens kleinere broertje, de Lumia 710. Dat Nokia zo snel (minder dan acht maanden!) na de aankondiging van de samenwerking al twee toestellen kon uitbrengen, had natuurlijk zijn redenen. Het nieuwe vlaggenschip, de Lumia 800, kwam wel heel erg bekend voor.

De Lumia 800 lijkt namelijk als twee druppels water op de Nokia N9, het eerder vermelde ‘doodgeboren wonderkind’ van het oude Nokia. Dit werd door vele mensen als bizar bevonden, aangezien het voor leken dezelfde toestellen zouden lijken maar toch om totaal verschillende gebruikservaringen ging. Daarbij mag echter niet vergeten worden dat de N9 eigenlijk nooit door Nokia is gepromoot, en zodoende ook nooit echt bij het grote publiek bekend is geworden. De Lumia 800 is dus de smartphone die het design van de N9 naar de grote massa zal brengen.

Design

Dat design is ronduit uitstekend te noemen! Van de slanke gebogen zijkanten tot de manier waarop de glazen plaat van het scherm naadloos in de behuizing overloopt, qua look-and-feel is de Lumia 800 eigenlijk onverslagen. Ook geleend van de Nokia N9 zijn de ‘sledes’ bovenop het toestel, waarbij een luikje openklapt om toegang te geven tot de micro-USB connector en een ander luikje toegang geeft tot de microSIM-slede. Aan de rechterkant zijn verder nog de aan/uit-knop (die ook dienst doet als vergrendelknop) en de volumeknoppen te vinden. Er zijn echter ook enkele kleine verschillen met de Nokia N9. Zo is een camera-knop toegevoegd aan de rechterkant en zijn drie capacitieve knoppen aangebracht onder het scherm, waardoor het scherm zelf noodzakelijkerwijs wat kleiner is uitgevallen.

Dit scherm draagt trouwens bij aan de uitstekende look-and-feel van het toestel. Dankzij het gebruik van Corning Gorilla Glass voelt het scherm heel stevig, en dankzij het gebruik van Nokia’s eigen Clear Black Display (een door Nokia ontwikkelde manier om reflecties op het schermoppervlak te reduceren) en het gebruik van een AMOLED Plus-scherm is het beeld ronduit fantastisch. De resolutie van 800×480 lijkt misschien wat voorbijgestreefd, maar Windows Phone ondersteunt tot op vandaag alleen deze schermresolutie, en op het 3,7”-scherm van de Lumia 800 is deze resolutie ook meer dan voldoende.

Enig minpunt kan het gebruik van een zogenaamde ‘PenTile’ lay-out zijn, waarbij elke pixel om en om beschikt over rode/groene of blauwe/groene subpixels in plaats van alledrie de subpixels ineens. Dit zorgt ervoor dat grote kleurvlakken (en die worden veel gebruikt in Windows Phone) een soort schaakbordpatroon vertonen en dat tekst of randen van objecten wat kartelig kunnen lijken. Dit is in de dagelijkse ervaring echter niet hinderend, maar wel opvallend voor een toestel van deze prijsklasse.

Hardware

De hardware van de Lumia 800 is verder vrij doordeweeks te noemen. De 1,4Ghz single-core Qualcomm Snapdragon blijkt meer dan krachtig genoeg voor Windows Phone Mango, maar in vergelijking met gelijkgeprijsde Android-toestellen of zelfs de Apple iPhone 4S lijkt de Lumia 800 toch wat minder ‘future-proof’. Ook de 512Mb RAM en 16Gb-opslagruimte zijn niet echt toonaangevend, maar voor normaal gebruik meer dan voldoende. De opslagruimte kan niet uitgebreid worden met microSD-kaartjes, Windows Phone ondersteunt dit (nog) niet en Nokia heeft dan ook geen kaartlezer ingebouwd.

De gebruikte antennes zijn naar goede Nokia-gewoonte wel dik in orde. Signaalsterkte was vrijwel altijd beduidend beter dan toestellen als de HTC Sensation of de iPhone 4 en ook bellen was dankzij de kwaliteit van zowel microfoon als earspeaker geen enkel probleem. Ook Wifi, GPS en Bluetooth- ontvangst zijn zodanig goed dat je er als gebruiker eigenlijk gewoon niet aan denkt. Opvallende misser is de afwezigheid van Nokia’s befaamde pentaband-antenne, waarmee wereldwijd op 3G- netwerken kan geroamd worden. Dit is een rechtstreeks gevolg van de erg korte ontwikkeltijd van de Lumia 800, Nokia heeft de tijd niet gehad om eigen technologie aan de ingekochte hardware- onderdelen toe te voegen. Dit zal echter zo goed als zeker wel het geval zijn bij Nokia’s volgende generatie Windows Phone-toestellen.

Ook de camera is niet helemaal uitstekend. Nokia heeft met de N8 bewezen dat het op dat vlak de absolute wereldtop kan innemen, maar dat is bij de Lumia 800 niet echt terug te zien. De 8MP-sensor met Carl Zeiss-lens produceert goede tot zeer goede foto’s bij voldoende licht, maar vanzodra het wat donkerder wordt of wanneer je foto’s binnenshuis gaat trekken, valt op dat de sensor veel ruis produceert. De dubbele LED-flitser is daarbij maar een lapmiddel, dat bij het fotograferen van bewegende objecten of personen totaal onvoldoende is. Ook voor video kan deze conclusie worden doorgetrokken, de resultaten zijn zeker acceptabel te noemen en de auto-focus doet goed zijn werk. Toch zijn in deze prijsklasse smartphones te vinden met betere camera-modules of hogere resoluties bij video-opname (Windows Phone ondersteunt maximaal 720p).

Daarnaast is de speaker onderaan het toestel ook niet van de kwaliteit die Nokia doorgaans levert. Het maximaal volume is niet erg hoog en de kwaliteit van het geluid kan nog het best vergeleken worden met een tinnen muziekdoosje. Gelukkig is de 3.5mm-aansluiting voor hoofdtelefoons wel kwalitatief in orde.

En dan volgt nog een rij opvallende afwezigheden voor een toestel in deze prijsklasse: Zo is er geen gyroscoop ingebouwd voor precieze motion-control, is er geen NFC-antenne voorzien en mist het toestel ook een camera aan de voorkant. Dit laatste is des te opvallender gezien Nokia’s voorgeschiedenis, de Lumia 800 (en Lumia 710) zijn de eerste Nokia-toestellen sinds lange tijd die een front-facing camera missen, iets wat des te pijnlijker wordt als je bedenkt dat videobellen via Skype (sinds kort overgenomen door Microsoft) binnenkort in Windows Phone wordt ingebouwd.

Software

De allereerste kennismaking met Windows Phone is tegelijk verwarrend en intrigerend. Windows Phone vertrekt van een volledig ander uitgangspunt dan bestaande mobiele besturingssystemen waar de focus voornamelijk op apps ligt. Bij Windows Phone draait alles namelijk om de gebruiker en diens contacten, waarbij alle gerelateerde informatie zoveel mogelijk in Hubs wordt verzameld.

Zo is er een ‘People-hub’ waarin niet alleen al je telefooncontacten een thuis vinden, maar ook hun Facebook-, Windows Live-, LinkedIn- en Twitter-updates. Het systeem probeert deze zoveel mogelijk onder één enkele naam te bundelen, wat niet altijd feilloos werkt. Zo gebeurde het meer dan eens dat een persoon meerdere keren in de lijst stond, de ene keer met zijn Facebook-gegevens en de andere keer als Twitter-gebruiker. Deze ‘missers’ zijn echter de uitzondering, doorgaans werkt de synchronisatie met sociale netwerken voortreffelijk.

Naast de People-hub is er ook nog een Pictures- , Music&Videos- en Xbox Live-hub, waarvan de functie gemakkelijk uit de naam valt af te leiden. Over het algemeen zijn deze hubs heel aangenaam in gebruik, het is een verademing om bv. al je foto’s van al je verschillende accounts in één plek te zien opduiken. Ook het concept van de hubs, namelijk het zoveel mogelijk groeperen van gerelateerde informatie, werkt in de praktijk zeer vlot. Daar waar je bij andere mobiele besturingssystemen soms van de ene app naar de andere springt op zoek naar die ene post of foto, zitten deze bij Windows Phone gewoon altijd op dezelfde logische plaatsen samen.

Het besturingssysteem biedt naast de hubs uiteraard ook gewoon de mogelijkheid om apps te installeren van de Windows Phone Marketplace, die overigens snel aan populariteit lijkt te winnen. De toegang tot die apps wordt voorzien via twee schermen. Het startscherm bevat een hoop zogenaamde Live-Tiles, een soort kruising tussen widgets (Android en Symbian) en een blok iconen met snelkoppelingen naar apps. Deze Live-Tiles kunnen naar eigen keuze toegevoegd, verplaatst of verwijderd worden waardoor een gebruiker wat personalisatie kan aanbrengen.

Een Live-Tile is in principe een snelkoppeling naar iets, dat kan bv. een app of een contactpersoon zijn, maar deze kan (in tegenstelling tot een gewoon icoontje) ook wat informatie weergeven over die app of persoon, zoals het aantal ongelezen berichten in de Messaging-dienst of het aantal gemiste oproepen. Een veeg (of ‘swipe’) van rechts naar links brengt de ‘App-lijst’ op het scherm, een alfabetische lijst van alle geïnstalleerde apps. Deze kan doorzocht worden op zoektermen mocht het scrollen door een te lange lijst wat vermoeiend worden.

De Lumia 800 draait een standaardversie van Windows Phone Mango (7.5), de laatste nieuwe versie die Microsoft eind 2011 uitbracht. De aanpassingen van Nokia beperken zich tot enkele toegevoegde programma’s, maar deze zijn wel stuk voor stuk heel bruikbare en handig. Zo heeft Nokia zijn Maps&Drive-suite overgebracht van Symbian, waardoor je Lumia 800 direct dienst kan doen als GPS- toestel.

Daarbij is het mogelijk om de map-data op voorhand te downloaden, waardoor je in principe zonder internetconnectie of mobiel dataverbruik altijd je weg terugvindt. In de praktijk valt dat laatste nog wel eens tegen. Zo heb je voor een routeberekening nog altijd internet nodig en werkt Nokia Maps alleen maar met online-data, maar dit zijn allemaal gebreken die Nokia in de (zeer) nabije toekomst belooft op te lossen. Tijdens het testen van de Lumia 800 over een periode van 14 dagen werden niet minder dan drie updates voor Nokia Maps aangeboden, een bewijs dat Nokia snel zijn software probeert te verbeteren.

Andere kleinere toevoegingen zijn de Nokia Music-app, die grotendeels in functionaliteit overlapt met de aanwezige Zune-hub van Microsoft, maar wel één unieke feature biedt. Je kunt namelijk per muziekgenre enkele door Nokia samengestelde playlists beluisteren en downloaden op het toestel, en dit volledig gratis. Een andere toevoeging is de ‘Contacts Transfer’-app, die zoals de naam doet vermoeden de mogelijkheid biedt om contactpersonen van je oude GSM via bluetooth op de Lumia 800 te importeren.

Over het algemeen biedt Windows Phone een gebruikservaring die veel persoonlijker is dan andere mobiele besturingssystemen. Het heeft gewoon iets magisch om al die foto’s van je facebook- contacten en camera-roll te zien bewegen over je startscherm. Hierdoor voelt het toestel echt aan als je eigen ding, zonder dat je daarvoor uren moet lopen ‘tweaken’.

Dat laatste is echter tegelijk ook een nadeel voor net die personen die graag alles naar hun hand zetten. Windows Phone is in vergelijking met Android of Symbian ronduit karig in het aanbieden van opties en keuzes. Meer dan wat kleuraanpassingen van de Live Tiles of het veranderen van de wallpaper van het lock-screen is gewoon niet mogelijk, iets wat heel erg aan de Apple-filosofie doet denken. Kortom: Voor gewone mensen een vloeiende en simpele ervaring die snel toegang geeft tot de gewenste informatie, voor de gevorderde gebruikers een te simplistisch maar nog steeds vlot werkend systeem.

Conclusie

De Lumia 800 is voor Nokia een volledig nieuwe start. Het ontwerp en de look-and-feel zijn simpelweg top, de combinatie met Windows Phone lijkt veelbelovend en biedt veel potentieel.

Echter mag niet vergeten worden dat het hier over een toestel met een premiumprijs van €499 gaat, en dan vallen wel enkele zaken op. Zo is de hardware naar hedendaagse maatstaven niet echt high- end te noemen, zijn er opvallende afwezigen (NFC, front-facing camera) en heeft Windows Phone als mobiel besturingssysteem nog steeds wat achterstand op Android of iOS. Ook zijn er andere Windows Phones (Nokia Lumia 710) beschikbaar voor minder geld of met meer features (HTC Titan). In vergelijking met het Android-aanbod houdt de Lumia 800 eigenlijk helemaal niet over wanneer de prijs/prestaties/features-balans wordt opgemaakt.

En toch kan de Lumia 800 een aanrader zijn voor die mensen die houden van knap design, die wat geld te spenderen hebben en die uitgekeken zijn op de platgetreden paden van Android en iOS. Alleen al het design kan ervoor zorgen dat de Lumia 800 een speciaal plekje in je hart inneemt, iets wat weinig te maken heeft met rationele zaken als ‘snellere processor’ of ‘meer geheugen’. Nokia heeft met de Lumia 800 een toestel uitgebracht dat niet snel zal vergeten worden. Of het hiermee even succesvol zal zijn als het ‘oude’ Nokia, kan alleen de toekomst uitwijzen.

Aanvulling: De batterij van de geteste Lumia 800 werkte van bij het begin optimaal, ondanks berichten over problemen hiermee. De Lumia 800 hield het gemakkelijk een dag vol bij normaal gebruik, met battery-saver ingeschakeld was zelfs anderhalve dag haalbaar. Niet super, maar zeker ook niet minder dan vergelijkbare smartphones.

Pro’s:
• Design is wereldklasse (scherm!)
• Windows Phone werkt vlot en simpel
• Nokia Maps & Drive

Contra’s:
• Opvallende afwezigen: Gyroscoop, NFC-antenne, front-facing camera
• Camera & speaker zijn niet van ‘Nokia-kwaliteit’
• Concurrentie biedt vaak goedkopere toestellen of meer features

ZDNet en Nokia vroegen een aantal lezers om de Lumia 800 als eersten in België te testen en er een onafhankelijke review over te schrijven. Bovenstaande bespreking is er een van de drie die de redactie van ZDNet het beste vond.

Ga naar de Facebook-pagina van ZDNet en vind jouw favoriete lezersreview van de Lumia 800 leuk. Dat is een opsteker voor de auteur, en je maakt zo kans op een eigen Nokia Lumia 800.

Als je deze review de beste vindt, klik dan hier om naar Facebook te gaan en druk op "vind ik leuk"!

Meer besprekingen vind je overigens op www.discoveryzone.be.