Adobe lanceert Lightroom 5: wat is er nieuw?
Adobe lanceert vandaag versie 5 van de raw-ontwikkelaar Lightroom. Een van de blikvangers in de nieuwe versie zijn slimme voorvertoningen – kleinere versies van je originele raw-bestanden, die je wel helemaal kunt bewerken.
Waar de upgrade van Lightroom 3 naar 4 een revolutie in beeldkwaliteit met zich meebracht, ligt de klemtoon bij versie 5 op de kwaliteit van je workflow.
Er zijn drie handige nieuwe features in de ontwikkelmodule, waardoor je nog sneller dan voorheen tot goede resultaten komt en minder vaak naar Photoshop hoeft te gaan. De Smart Previews, een nieuwe soort van voorvertoningen, maken je workflow dan weer een stuk eenvoudiger.
De meer dan 80.000 foto’s in mijn Lightroom-catalogus bevinden zich op een Drobo 5D. Dat is een omhulsel voor vijf schijven waarvan je twee schijven kan reserveren voor databeveiliging. Ze nemen daar zo’n 1,5 terabyte in. De Smart Previews beslaan slechts 80 gigabyte.
Smart Previews
De grootste nieuwigheid is van organisatorische aard. Nogal wat fotografen – en zeker zij die met een laptop werken – bewaren hun foto’s op een externe schijf. Dankzij de nieuwe Smart Previews kun je voortaan je foto’s bewerken zonder dat deze schijf aangekoppeld hoeft te zijn.
Je kunt zulke Smart Previews aanmaken tijdens het importeren of later, via de opdracht Library > Previews > Build Smart Previews (Bibliotheek > Voorvertoningen > Slimme voorvertoningen maken).
Extra voorvertoningen
Smart Previews zijn een extra categorie van voorvertoningen, naast de voorvertoningen die Lightroom al gebruikt in de biblioheekmodule. Ze staan ook letterlijk ernaast, in dezelfde map waar je Catalogus en de gewone previews staan.
Indien je je Catalogus (en dus ook je previews) op een externe schijf plaatst, dan kan je via Smart Previews op om het even welke computer waar Lightroom opstaat je foto’s bewerken!
Technisch gezien is een Smart Preview een Lossy DNG-bestand, een bestandsformaat dat in Lightroom 4 geïntroduceerd werd en gekenmerkt wordt door een zeer goede kwaliteit/omvang-verhouding. Omdat ze bovendien qua grootte beperkt zijn tot 2.540 pixels aan de lange zijde, wegen ze slechts één à anderhalve megabyte per foto. De Smart Previews voor mijn Catalogus van 80.000 foto’s nemen slechts 80 GB aan hardeschijfruimte in.
Dubbelganger
Zolang de fotoschijf niet aangekoppeld is, fungeert een Smart Preview in de ontwikkelmodule als een soort dubbelganger voor de echte raw. Je kunt hem precies hetzelfde bewerken, al zijn er een paar beperkingen.
Door de lagere resolutie kun je minder ver inzoomen. Ten tweede kan je bij echt extreme aanpassingen verschillen vaststellen, omdat Smart Previews in tegenstelling tot de originele raw-beelden (12 of 14 bits) maar 8 bits-bestanden zijn. Tenslotte kan je je Smart Previews alleen in Lightroom bewerken, niet in Photoshop of plug-ins. Wanneer je de fotoschijf opnieuw aansluit, worden de gedane bewerkingen automatisch doorgevoerd op de originele raw-bestanden.
Smart Previews zijn een zegen voor fotografen die onderweg zijn, omdat je ze ook kunt exporteren, e-mailen, afdrukken en in Publish Services onderbrengen, natuurlijk rekening houdende met hun beperkingen qua resolutie en potentieel lagere beeldkwaliteit.
Zo kon ik onlangs op reis nog snel een bewerkte foto naar de Shoot-redactie doorsturen, omdat ik mijn volledige Catalogus en bijhorende Smart Previews op een externe SSD-schijf bij me had. De kwaliteit was méér dan voldoende om op 15 x 20 cm gedrukt te worden.
Smart Previews vind je net als de gewone previews in dezelfde map als die waar je Catalogus staat.
Slimmer werken
Ook als je niet voor Shoot schrijft, zijn er drie scenario’s te bedenken waarin Smart Previews handig zijn.
De eerste gaven we al aan: een laptopgebruiker die zijn Catalogusmap op de interne schijf heeft staan, maar de eigenlijke foto’s op een externe schijf geplaatst heeft, kan voortaan mobiel werken – ook in de Ontwikkelmodule – zonder die fotoschijf mee te moeten nemen. De enige voorwaarde is dat de nodige Smart Previews zijn aangemaakt.
Werken op meerdere computers
Het tweede scenario betreft fotografen die met meer dan één computer willen werken. Alhoewel je een Lightroom-catalogus nog steeds niet op een netwerkschijf kan zetten om er op verschillende computers tegelijk mee te werken, kunnen Smart Previews wel de workflow verbeteren voor wie regelmatig, zij het afwisselend, met twee computers wil werken, bijvoorbeeld een laptop en een desktop.
Stel dat die laatste je foto’s bevat, hetzij op de interne schijf of op een externe schijf die te groot of te zwaar is om mee te nemen. Indien je dan je Catalogusmap inclusief de (Smart) Previews op een snelle externe schijf plaatst (ik gebruik een 256 GB Lacie Rugged Thunderbolt Drive), kan je deze eenvoudigweg inpluggen in de computer waar je op dat moment wil mee werken.
Ik heb meteen ook de installer voor de proefversie van Lightroom 5 op die schijf gezet, zodat ik me zelfs kan redden op een computer waar nog geen Lightroom op staat.
Werken op een snellere schijf
Een derde scenario is interessant voor wie vindt dat de Ontwikkelmodule niet snel genoeg vooruitgaat, bijvoorbeeld omdat de foto’s op een tragere externe schijf staan. Je koppelt die dan doelbewust af zodat je Lightroom verplicht om met de Smart Previews te werken.
Verondersteld dat die, net zoals je Catalogus zelf, op een snellere schijf staan, bijvoorbeeld een SSD, zal je vlotter kunnen werken. ‘s Avonds kun je dan de eigenlijke schijf weer aansluiten en de aanpassingen laten ‘synchroniseren’ met je echte bestanden.
In de toekomst zal Adobe Smart Previews waarschijnlijk ook meer en meer gaan gebruiken in apps die op tablets werken.
In Shoot 26 lees je meer over wat er nieuw is in Lightroom 5. Shoot 26 verschijnt op 3 september.
