Opinie: Stephen Elop op weg naar het pluche bij Microsoft
Met de (gedeeltelijke) overname van Nokia keert een verloren zoon terug naar het nest. Voordat Stephen Elop de nieuwe directeur werd van de Finse telefoonfabrikant, was hij immers hoofd van Microsofts Business-divisie, die destijds Office 2010 in de markt zette.
Hij is vanaf deze week ook de meest kansrijke opvolger voor het leiderschap bij Microsoft. Steve Ballmer, die eind vorige maand zijn pensioen aankondigde, maakt er geen geheim van dat hij Elops kansen goed inschat als zijn troonopvolger.
“Stephen zal van externe (kandidaat) naar interne gaan”, zei Ballmer dinsdag tegen de Seattle Times. “Het bestuur zal doorgaan (met kijken naar) alle geschikte kandidaten tijdens dat proces.”
Elop heeft een cv dat zeker punten zal scoren bij het Microsoft-bestuur. Hij was een jaar lang Chief Operating Officer (COO) bij netwerkfabrikant Juniper Networks. Hij heeft daarnaast al eerder te maken gehad met een grote overname: Elop stond aan het hoofd van Flash-bouwer Macromedia toen Adobe het in 2005 opkocht.
[related_article id=”161452″]
Elop is dus een softwareman in hart en nieren, die in zijn tijd bij Nokia veel heeft opgestoken over mobiele toestellen (Lumia) en navigatiediensten (Here). En laat ‘toestellen en diensten’ nu juist de nieuwe slogan zijn die Microsoft gebruikt om zichzelf te beschrijven.
In een mail aan het personeel zei Ballmer dat Elop na het afronden van de deal zal terugkeren bij Microsoft, waar hij een uitgebreide variant van Microsofts toestellendivisie zal leiden. Tot die tijd zal hij als Executive Vice President (EVP) bij Nokia de scepter zwaaien over de ‘toestellen en diensten’-afdelng van Nokia.
Elop neemt dan het stokje over van Julie Larson-Green, die tijdens een recente grote reorganisatie nog werd aangesteld als het hoofd van Microsofts toestellendivisie (met o.a. Xbox en Surface).
Elop: Bruggenbouwer en schepenverbrander
Elops vertrek en terugkeer bij Microsoft zijn omgeven met controverse. Toen hij werd aangesteld als Nokia-CEO was hij een outsider, wiens komst met lede ogen werd aangezien door het Nokia-personeel.
Met zijn beruchte ‘burning platform’-memo zorgde de kersverse Nokia-CEO al snel voor een dramatische koerswijziging binnen het Finse bedrijf. Hij vond dat zijn nieuwe werkgever de concurrenten met de verkeerde wapens bestreed en vergeleek Nokia met een brandend boorplatform. Alleen een sprong in het ijskoude zeewater zou de fabrikant kunnen redden, zo zei hij.
Het duurde niet lang voor duidelijk werd wat hij bedoelde. Nokia zei het verouderde besturingssysteem Symbian vaarwel, schrapte plannen voor het destijds bijna afgewerkte MeeGo en maakte Microsofts Windows Phone tot hofleverancier via een strategische overeenkomst.
De plotselinge koerswijziging leidde tot een dramatische ineenstorting: Samsung loste Nokia af als ’s werelds grootste telefoonmaker en het verloor zijn ijzeren greep op de markt in ontwikkelingslanden aan producenten van goedkope Android-toestellen.
Volgens sommigen was Elop zelfs een ‘Trojaans paard’, dat Nokia moest klaarstomen voor opname in het Microsoft-empirium. Sommigen speculeerden zelfs dat Elop er op mikte om zoveel mogelijk van Nokia’s marktwaarde af te halen, zodat Microsoft het bedrijf vervolgens voor een zacht prijsje kon overnemen.
Voormalig Nokia-directeur Tomi T. Ahonen was een van de meest fervente critici, die Elop in 2011 beschuldigde van het houden van een dubbele agenda:
“Wat van de roddels dat dit een snood plan is om Elop bij Nokia te planten en op sluwe wijze zo veel mogelijk schade aan te richten, zodat Nokia’s (markt)prijs zou instorten en hij in zou staat zou zijn om Nokia aan zijn vroegere meesters te verkopen”, zei Ahonen destijds.
Hij speculeerde dat de ‘burning platform’-memo moedwillig te vroeg naar buiten was gebracht, om zo Nokia te dwingen zijn schepen achter zich te verbranden en over te stappen naar Microsofts besturingssysteem.
Kwade opzet of niet: Elop heeft de ervaring aan zijn kant en hij heeft bovendien laten zien dat hij moeilijke beslissingen niet uit de weg gaat.
De (gedeeltelijke) overname van Nokia heeft zo wel iets weg van de stap die het worstelende Apple destijds zette toen het NeXT Computer inlijfde. Niet alleen stond NeXTSTEP-software aan de basis van het latere Mac OS X, maar de overname bracht Steve Jobs weer aan boord.
Hij maakte Apple in de aansluitende jaren de koning van de mobiele toestellen. Zonder Steve Jobs en Stephen Elop direct met elkaar te vergelijken: Microsoft heeft hard iemand nodig die het definitief het mobiele tijdperk kan intrekken en Elop heeft voorlopig de beste papieren.