Mogen je pc’s in beslag genomen worden?
Plots staan een deurwaarder, een juridisch expert, iemand van de BSA en enkele agenten voor de deur. Even later krijgt u te horen dat er illegale software is gevonden. U krijgt de keuze: een minnelijke schikking, of de pc wordt in beslag genomen. Mag dat zomaar? “De stijl van de BSA is aan het veranderen. Juridisch zijn ze ook al meermaals teruggefloten.”
Bovenstaande beschrijven is kort samengevat de modus operandi van antipiraterij-organisatie The Software Alliance, vroeger bekend als de BSA of Business Software Alliance. Zij vertegenwoordigen wereldwijd enkele grote softwarebedrijven zoals Adobe, Microsoft, Sybase, Symantec en Autodesk.
De organisatie werd intussen teruggefloten over zijn al te enthousiaste aanpak. Een uitspraak in beroep in 2011 stelde al dat het bedrijf niet langer op basis van een vermoeden van illegale software computers in beslag mocht nemen. Dat werd intussen bevestigd in cassatie.
Maar de impact van die uitspraak op de aanpak van de organisatie, blijkt voorlopig beperkt. Zo zou de zaak eerst pas ten gronde worden besproken op 8 mei 2013 bij de rechtbank van koophandel in Brussel, maar die zaak werd intussen meer dan een jaar uitgesteld tot september 2014.
BSA wil daarom niet ingaan op de vraag of ze hun werkwijze zullen aanpassen, maar het ziet er naar uit dat de invallen voorlopig blijven doorgaan. Wel benadrukt de organisatie de nood aan juridische acties. "Omdat 1 op 4 softwarepakketten in België nog steeds zonder licentie wordt geïnstalleerd, blijft het noodzakelijk om de gepaste gerechtelijke stappen te ondernemen", zegt Sarah Coombes van de BSA. "Alle anonieme tips worden geverifieerd door de BSA en er wordt slechts overgegaan tot gerechtelijke acties na grondig onderzoek van deze tips en andere bewijzen."
Huiszoeking
De BSA ligt al langer dan vandaag onder vuur. Zo werd beweerd dat het wel erg gemakkelijk goedkeuringen kreeg voor huiszoekingen van de omstreden handelsrechter Francine De Tandt, wat het toen nuanceerde door te zeggen dat het ook via andere rechters werkt. De organisatie zelf heeft altijd alle beschuldigingen weerlegd. Het bedrijf handelt volgens de wetgeving. Bovendien wordt er, volgens de organisatie, steeds gekeken naar het reëel gebruik van de software.
Een ondernemersorganisatie als Unizo heeft in het verleden de praktijken van de BSA veroordeeld en pleitte voor een meer geschikte aanpak, omdat een inbeslagname van pc"s zeer zwaar weegt op de werking voor een bedrijf. Tegelijk wil de ondernemersorganisatie bedrijven met illegale software niet zomaar laten begaan. Zo deed het in 2009 en 2010 mee aan een sensibiliseringscampagne.
Ondernemers werden gewezen op de mogelijkheid van een inval en de hoge bedragen die een minnelijke schikking met zich meebrengt. Daarbij verkreeg Unizo een amnestieregeling, waarbij BSA gedurende enkele maanden geen controles zou uitvoeren bij Unizo-leden, zodat zij intussen hun licentie- en softwarekwesties konden oplossen.
Wat BSA doet, is naar eigen zeggen, tot op heden legaal tot finaal juridisch het tegendeel wordt bewezen. “Toch merken we dat de organisatie zijn stijl aanpast. Mede ook omdat ze het advocatenkantoor, waarmee ze altijd samenwerkten, aan de deur hebben gezet”, vertelt advocaat Bart Cresens, van het kantoor Cresendo, die bedrijven vertegenwoordigt die onlangs met BSA in aanvaring kwamen. “Ze zijn de laatste jaren ook al enkele malen juridisch teruggefloten. Daar kan je niet naast kijken”, stelt Cresens. Anderzijds lijkt de organisatie een precedent van een finale en definitieve veroordeling zoveel mogelijk te vermijden en uit te stellen.
Tot dusver lijkt de BSA, althans officieel, niet van plan om zijn harde aanpak te wijzigen, ondanks de zware kritiek en de voorlopige uitspraak van de rechtbank. Hoe dan ook blijft het belangrijk om regelmatig na te gaan welke software werknemers op hun toestel hebben, en waar de licentiebewijzen liggen in geval van een onverwachte controle.
