Firefox OS bijt zich vast in de budgetsmartphones

Geen kleine verdienste: Firefox OS is er in zijn eerste jaar in geslaagd om een voet, of op zijn minst een paar aan de grond te krijgen in de enorm concurrerende smartphonemarkt. De volgende uitdaging voor Mozilla’s browsergestuurd mobiel besturingssysteem zal zijn om die invloed uit te breiden.

Zoals bewezen door de problemen waar Blackberry OS, Microsoft Windows Phone en Samsung Tizen mee te kampen hebben, is het ongelooflijk moeilijk om een plaats te bemachtigen in een mobiel-OS-markt die gedomineerd wordt door Android en iOS. Toch is Mozilla daarin geslaagd, door te concentreren op supergoedkope smartphones en op samenwerkingen met carriers die zich willen profileren in die markten waar zelfs de goedkoopste Androidtelefoon al prijzig is.

[related_article id=”161563″]

“Ze hebben bewezen dat hun strategie om eerst naar de low-endmarkt te trekken de juiste was”, zegt Ovum-analist Nick Dillon. “Het web en data naar gebruikers in de groeilanden brengen – vaak naar mensen die voor de eerste keer een smartphone willen en kunnen kopen – dat is waar hun kracht ligt. Als ze geprobeerd hadden om het op te nemen tegen de volwassener smartphoneplatformen in een hogere budgetklasse, zouden ze gewoon verpletterd geweest zijn.”

Nieuwe toestellen
Op het Mobile World Congress van vorig jaar kon Mozilla al een behoorlijk lijstje Firefox-ondersteuningen voor verkopers en toestelbouwers voorleggen. Voorlopig bieden nog maar een paar daarvan al toestellen te koop aan, dus op de show van dit jaar zal Mozilla vooruitgang moeten laten zien met nieuwe toestellen en markten.

Die groei is een essentiële basis om Mozilla’s doel voor Firefox OS te bereiken: de grenzen vervagen die gebruikers vastleggen binnen één ecosysteem – zoals Apples combinatie van iPhone, iOS, App Store en iTunes, bijvoorbeeld, of Googles team van Android, Google Play, en onlinediensten.

Nog piepjong
Firefox OS is nog steeds een piepjonge nieuwkomer op de mobiele markt. Analysebureaus zoals Gartner beschikken nog niet over schattingen van de toestelverkoop, dus voorlopig is het moeilijk te zeggen hoe goed Mozilla’s jongste telg het doet.

Maar hun belangrijkste partner, Telefonica, is tevreden: vorig jaar draaide twaalf procent van de verkochte smartphones in Venezuela en meer dan acht procent in Colombia op Firefox OS. Zoals Apples benijdenswaardige winstmarges kunnen aantonen zijn de gevestigde economieën een geweldige plaats om zaken te doen, maar de groeimarkten zijn groot, groeien in een hoog tempo, en staan meer open voor nieuwe smartphonemerken.

Web is de sleutel
Het web is een sleutelelement in Mozilla’s strategie. Firefoxtoestellen draaien webapps die geschreven worden met webtechnologieën. En hoewel Mozilla een Firefox Marketplace aanbiedt, kunnen apps ook gevonden worden op andere plaatsen op het internet. In Mozilla’s ideale wereld hoef je elke webgebaseerde app maar één keer aan te kopen, waarna je deze op elk webgebaseerd toestel kan draaien – en niet opnieuw moet betalen omdat een ander toestel toevallig een ander OS heeft.

Er valt iets te zeggen voor deze aanpak die het al zo lang erg goed doet op de pc, waar mensen gratis en betaalde onlinediensten als Google Maps en Facebook gebruiken zonder zich al te veel zorgen te maken of ze nu Safari op een Mac of Chrome op een Windowscomputer gebruiken.

Maar deze strategie is moeilijker te vertalen naar mobiele toestellen. Smartphones lijden onder matige browserprestaties, ontbrekende of onderontwikkelde webstandaarden, en stevige competitie met goed ontwikkelde, rijke native programmeertalen. Die uitdagingen worden nog eens uitvergroot aan het goedkope uiteinde van de markt, waar de hardware-performantie ook een moeilijk gegeven wordt.

Firefox neemt een voorsprong in app-ondersteuning door gebruik te maken van het hele web. Foto via CNet.

Maar Brendan Eich, chief technology officer bij Mozilla, ziet een opening voor Firefox OS. Want hoewel de nieuwe KitKat-versie van Android zijn geheugenvereisten halveert tot 512 MB, gebruikt Firefox OS dezelfde geheugencompressie-aanpak om zijn eigen minimum te halveren tot 128 MB, laat hij weten.

“De enige competitie draait op Gingerbread”, zegt Eich, daarmee verwijzend naar Googles ondertussen bijna bejaarde versie 2.3 van Android, die niet zoveel paardenkracht nodig heeft als de recentere Jelly Bean en KitKat. Daarbij heeft Mozilla opgevangen dat de support van Google voor zowel de apps als de Google Play-softwarebasis “zal verdwijnen” voor alle versies ouder dan Jelly Bean, voegt Eich toe. Wat Firefox nog meer ademruimte zou geven.

De stand van zaken voor Firefox OS
Vandaag is Firefox OS voornamelijk te krijgen op de ZTE Open-, LG Electronics Fireweb- en Alcatel One Touch Fire-toestellen, die verkocht worden sinds juli 2013. De eerste carriers die Firefox OS-toestellen aanboden waren Telefonica in Spanje, Venezuela, Colombia en Brazilië; Deutsche Telekom in Polen, Griekenland en Hongarije; Telecom Italia in Italië; en Telenor in Servië, Montenegro en Hongarije.

Op het Mobile World Congress zien we gegarandeerd nieuwe toestellen: de nieuwe dualcore ZTE Open C wordt verwacht, net als een update van Alcatel. Welke andere merken hun woorden zullen omzetten naar daden valt nog te bezien. Zo lieten Huawei en Sony hun interesse voor het nieuwe OS eerder al blijken.

Ook heel wat netwerkoperatoren lieten zich optekenen als Firefox OS-medestanders, maar de meesten zijn nog niet verder gegaan dan endorsements.

Waarom zoveel carriers? Om te beginnen zijn er letterlijk honderden, verspreid over de wereld, en vele daaronder willen een manier vinden om hun klanten te overtuigen niet alleen te betalen om te telefoneren en berichten te versturen, maar ook voor de dataplannen die nodig zijn om internetdiensten te kunnen gebruiken.

“Ze kunnen gebruikers die nu de zogenaamde featurephones kopen overtuigen om een stapje hoger te zetten en zo hun abonnees geld doen uitgeven aan data, voor een zacht prijsje. Zo goedkoop als haalbaar is,” zegt Dillon.

Op langere termijn geeft het de operatoren ook wat meer speelruimte ten opzichte van Apple en Google, de twee bedrijven die steeds meer macht krijgen over de mobiele markt – ten koste van de invloed van carriers. Firefox OS geeft mobielnetwerkoperatoren een middel om een smartphone te verkopen die niet nog meer macht naar de mobiele OS-giganten overhevelt.

Uitdagingen op lange termijn
Low-end smartphones verkopen was de perfecte startbasis voor Firefox OS, aangezien er een enorme groep mensen is die wel smartphones willen, maar geen ruim budget te besteden hebben. De vergelijking met Microsoft, dat moeite heeft om zich staande te houden in de mobiele markt ondanks zijn geloofwaardig OS, een sterke relatie heeft met de ontwikkelaarsgemeenschap en een brede waaier aan onlinediensten, ligt voor de hand.

Maar omdat de high-end smartphonemarkt steeds meer verzadigd raakt, is de low-endmarkt geen veilige omgeving. Met Android 4.4 KitKat begint Google een moderne versie van Android door te voeren naar telefoons met niet meer dan 512 MB geheugen. Dat is nog steeds het dubbele van wat de eerste generatie Firefox OS-telefoons nodig hadden, maar het geeft toch aan dat Android zal uitbreiden naar meer kostengevoelige markten.

Een andere uitdaging zal zijn om de fragmentatieproblemen te omzeilen die zich voordoen wanneer er steeds meer modellen in omloop zullen zijn, met verschillende hardwaremogelijkheden en verschillende OS-versies. Mozilla heeft nu al problemen ondervonden om zijn Firefox OS-telefoons up-to-date te houden; het OS heeft voorlopig een updateritme van drie maanden.

Nog niet op tablets
Firefox OS is voorlopig ook nog alleen beschikbaar voor smartphones, terwijl iOS en Android ook draaien op tablets. Met zijn startpositie in het goedkope segment is het niet zo gek dat Firefox OS begint met smartphones – iedereen heeft een smartphone nodig, maar tablets zijn optioneel.

Zonder tablets is het echter moeilijker om ontwikkelaars en klanten aan te trekken. Firefox OS is aan het uitbreiden naar tablets, tv"s en meer, maar die ontwikkelingen staan nog in hun kinderschoenen en hebben voorlopig geen prioriteit.

Nieuwe interface
Wel heeft Mozilla op het MWC net de nieuwe interface voor zijn OS voorgesteld, die de gebruikerservaring vlotter moeten maken en Firefox OS moet helpen onderscheiden van Android op gebied van functionaliteit. Ook de software die de responsiviteit van het touchscreen ondersteunt werd herschreven, wat betere resultaten zou moeten opleveren – ook bij goedkopere hardware.

Ten laatste zou Firefox OS uiteindelijk ook naar de hogere marktsegmenten moeten uitbreiden om breed succes te kennen. Dat houdt in dat ze Android, iOS en de andere bestaande besturingssystemen meer direct zullen moeten bekampen. Om daarin te slagen, heeft Mozilla sterke partnerovereenkomsten, een grote klantenbasis en een actieve community van ontwikkelaars nodig.

“We willen niets overhaasten”, zegt Eich over Mozilla’s uitbreiding naar de high-endmarkt. “Dat is de reden waarom zoveel besturingssystemen en al in de problemen raken voor ze zelfs maar op de markt komen. Het is moeilijk om in de high-endmarkt te concurreren met een matuur OS dat al zeven jaar draait.”

Aan de andere kant van het spectrum daarentegen heeft Mozilla weinig concurrentie. Het kan daar niet voor altijd blijven zitten, maar voorlopig lijkt het een goede plek om te beginnen.