Gedachtelezen een stap dichterbij
Dromen vergeet je bliksemsnel, soms tot je grote spijt. Niets aan te doen, het is niet alsof je een video kan opnemen van wat er zich in je hoofd afspeelt, toch? Nog niet inderdaad, maar onderzoekers aan de universiteit van Yale in de VS brengen die droom met een nieuwe doorbraak een stukje dichter naar de realiteit.
De onderzoekers ontwikkelden een techniek om met verrassende doeltreffendheid gezichten te reconstrueren uit hersenactiviteit. Er bestaan al heel wat experimenten die beelden willen genereren met de hulp van wat er zich afspeelt in ons brein, maar die proeven focusten zich op de overdracht van gegevens tussen het oog en de hersenen. De techniek uit Yale kijkt naar de hogere breinfuncties voor het samenstellen van hun beelden.
Wanneer je met het menselijk brein werkt is niets eenvoudig, plug & play is immers geen optie. Om gezichten te kunnen reconstrueren moesten proefpersonen eerst naar 300 foto’s van verschillende hoofden kijken terwijl ze onder een fMRI-machine lagen. Via de fMRI zagen de onderzoekers welke delen van het brein oplichtten bij bepaalde gezichtskenmerken. Ze gebruikten een algoritme om voor elk kenmerk van een gezicht te ontdekken waar in de hersenen de verwerking plaatsvond.
Snor
Vervolgens kregen de proefpersonen een nieuwe foto te zien. De hersenactiviteit die dan plaatsvond werd gekoppeld aan de reeds verzamelde informatie. Zo konden ze een beeld samenstellen. Simpel gesteld: tussen de 300 testfoto’s zaten er 50 van mensen met een snor. Bij die 50 lichtte telkens deel X op. Bij de nieuwe foto licht deel X ook op, dus weten de onderzoekers dat er sprake in van een snor.
Combineer die kennis met informatie over de vorm van de neus, lippen, oren, de huidskleur en zo krijgen de wetenschappers een vrij accuraat beeld van wat er zich in het hoofd van de proefpersoon afspeelt.
Hoe groter de database van vooraf doorlopen foto’s, hoe beter de resultaten. Helaas zijn mensen onderling niet erg compatibel. Voor iedere proefpersoon die deelnam aan het onderzoek moest het team terug naar af. De NSA zal dus nog niet meteen in staat zijn je gedachten te lezen, tenzij je toevallig onlangs enkele uren onder een fMRI-machine naar foto’s keek.
Dromen en verbeelding
Het onderzoeksteam ziet al enkele mogelijke toepassingen voor zijn bevindingen. Onder meer het onderzoek naar hoe mensen gezichten interpreteren kan er mee vooruit geholpen worden. Maar de resultaten openen ook de deur naar de reconstructie van zogenaamde ‘offline’ beeldervaringen.
Dat zijn beelden die zich in je brein vormen zonder dat je je ogen gebruikt. Dromen en verbeelding dus. Het zal nog niet voor morgen zijn, maar een droom-videodagboek lijkt ons alvast een leuke uitvinding.
(Foto:Yale)
