Geheime notities van Turings codekrakers gebruikt als isolatie
Perfect in timing met de recente film The Imitation Game, waarin het leven van codekraker en computerwetenschapper Alan Turing voorgesteld wordt, werden een aantal notities van z’n collega’s tijdens de tweede Wereldoorlog gerecupereerd.
De papieren werden gevonden in de muren van de tochtige hutten waarin Turing en z’n kompanen werkten, in Bletchley Park – een herinnering aan de erg praktische en alledaagse problemen waar het ondertussen legendarische team in oorlogstijd mee te maken kreeg. De omstandigheden waarin ze de Duitse codes kraakten – en ondertussen een pioniersrol speelden in de ontwikkeling van de computerwetenschap – waren absoluut niet ideaal, en ze waren gebonden aan strikte geheimhouding.
Dat laatste lijken de teamleden dus af en toe in de wind geslagen te hebben: alle documenten die werk dat in Bletchley Park gebeurde bevatten moesten onmiddellijk vernietigd worden, maar de koude in de barakken kreeg van de wetenschappers op een bepaald punt duidelijk prioriteit.
De documenten werden al in 2013 ontdekt, toen Bletchley Park volledig gerenoveerd werd. Ze moesten toen onmiddellijk bevroren worden om verdere schade te voorkomen. Ondertussen is de renovatie echter afgerond – het gebouw is volledig hersteld tot z’n uitzicht in de jaren ’40 – en werden de documenten zelf ontdooid, proper gemaakt en gerepareerd. Ze zullen vanaf volgende maand te bezichtigen zijn in het museum van Bletchley Park.
Inhoudelijk mysterie
Geschiedkundig is deze vondst sowieso interessant, maar volgens Victoria Worpole, educatief directeur van Bletchley Park, is ook de inhoud hoogst intrigerend.
“Het zijn effectief handgeschreven stukken van het codebrekers-proces,” zegt Worpole. “En er zitten een aantal stukken tussen waarvan we niets kunnen maken, die we niet echt begrijpen – we hebben al contact opgenomen met het GCHQ (Government Communications Headquarters). We zijn een mysterie aan het ontrafelen.”
Het is niet precies duidelijk wie welke stukken geschreven heeft, al weten we wel dat ze niet van Turings eigen hand zijn. De papieren gebruiken in ieder geval technieken die Turing heeft uitgedacht.
Interessant daarbij is dat de collectie de enige overgebleven exemplaren van zogenaamde Banbury sheets bevatten. De Banburismus-techniek werd door Turing ontwikkeld om gebruik te kunnen maken van een fout in het wielontwerp van de Duitse Enigma-machine en zo een idee te krijgen over de rotor-instellingen van de machine.
