Wat is netneutraliteit en waarom moet jij er van wakker liggen?

De recente introductie van Netflix in Australië en Nieuw-Zeeland is een slag in het gezicht van de netneutraliteit. De videostreamingdienst, nochtans een voorvechter van het principe, was niet te schroom om zijn visie overboord te gooien in ruil voor een preferentiële behandeling door de provider iiNet.

Rechtsomkeer met de kar

Een ver-van-ons-bed-show, dat misschien wel, maar het voorval en vooral het gemak waarmee Netflix zijn kar keert en voormalige principes met de voeten treedt toont aan dat we waakzaam moeten blijven. De netneutraliteit is onontbeerlijk voor het internet zoals we daar vandaag van genieten, maar vanuit een financieel en concurrentieel standpunt is het afschaffen er van voordelig voor serviceproviders en diensten zoals Netflix. Het is aan ons, de eindgebruiker, om waakzaam te blijven en luid te roepen wanneer het principe met de voeten getreden wordt, want het verraad van de videostreamingdienst toont aan dat er niemand anders is waarop we kunnen rekenen.

Wat is netneutraliteit?

Netneutraliteit is het idee dat de internetinfrastructuur geen onderscheid mag maken tussen de verschillende data die door de kabels passeert. De interpretatie van gegevens gebeurt aan de uiteinden van het netwerk: jouw computer en de server die je wil bezoeken hebben zaken met de pakketjes die heen en weer worden gestuurd. Voor een goede werking van het net heeft je internetprovider dat niet.

Providers zouden nochtans al te graag een vinger in de pap te brokken hebben. Het Amerikaanse Comcast werpt zich geregeld op als schoolvoorbeeld van hoe het niet moet. De provider schrok er destijds niet voor terug om bepaald verkeer, in casu gegenereerd door het gebruik van BitTorrent, een snelheidsbeperking op te leggen ten voordele van ander dataverkeer dat het belangrijker vond. Vorig jaar nog werkte Comcast samen met Hulu om streamingdata van die dienst niet bij de maandelijkse datalimiet te rekenen: een groot commercieel voordeel dat Netflix nu ook geniet in Australië.

We betalen al

Als internetproviders hun zegje mogen doen over welk dataverkeer prioritair is en welk niet, dan wint het geld en verliezen wij allemaal. Een veelvoorkomend argument is dat diensten als Youtube en Netflix verantwoordelijk zijn voor het overgrote deel van het dataverkeer, en dat ze dus ook maar een steentje bij moeten dragen, houdt bij nader onderzoek geen steek.

Wij betalen als eindgebruiker voor de internetverbinding. In die overeenkomst staat geen clausule aangaande wat we liefst wel en liefst niet doen met dat internet. Providers verkopen internettoegang aan ons, dus moeten ze maar zien dat die verbinding in staat is om aan onze noden te voldoen. Wat dat dan moet kosten, dat beslist de markt.

Geen sneller net

Dat videostreaming te veel eist en dat extra geld nodig is om meer te investeren klinkt het dan al eens. Als we maar een beetje afscheid zouden nemen van de netneutraliteit, dan zouden internetproviders ons internet zoveel sneller kunnen maken.

Niets van aan, als we een studie van de universiteit van Florida mogen geloven. Die studie bestaat al sinds 2007 maar de resultaten zijn vandaag nog steeds relevant. Volgens de Amerikanen zouden praktijken waarbij diensten betalen aan providers voor preferentiële verbindingssnelheden de performantie van het web net fnuiken. Logisch eigenlijk: Een Youtube zal (in theorie) graag een overeenkomst afsluiten met een provider wanneer dat betekent dat de streamingkwaliteit naar boven gaat, maar waarom zou die provider dat geld dan investeren in een beter netwerk? Dan wordt de internetsnelweg immers breder, waardoor Youtube geen reden meer heeft om te betalen voor een betere behandeling.

Als we internetproviders de kans niet geven om een onderscheid te maken tussen data, dan moeten ze wel zien dat hun internetsnelweg breed genoeg is. Dat is minder voordelig voor het bedrijf achter de internetinfrastructuur, maar voordeliger en eerlijker voor websites en eindgebruikers.

Vaarwel start-up

We kunnen ons nog een andere bedenking maken bij een voorkeursbehandeling van bepaalde websites en bepaalde data tegenover andere. Of Netflix nu veel betaalt aan iiNet of niet is niet echt relevant: Netflixverkeer is voordeliger zodat een concurrent van de dienst geen kans krijgt om eerlijk te groeien. Als gebruiker wordt je zo bij de hand genomen en geleid naar de dienst die de meest interessante overeenkomst heeft met de provider, en dat is niet noodzakelijk de dienst of website die jij liefst gebruikt. Als Youtube in de toekomst kan betalen voor sneller dataverkeer, dan gaat dat ten koste van bijvoorbeeld Vimeo, dat niet betaalt, en zo gaat het vrije en diverse internet op termijn kapot. Wees maar eens een online start-up in een wereld waar providers de controle hebben over de datastromen op het net. Of probeer maar eens de concurreren met Netflix op het netwerk van iiNet.

De oplossing: netneutraliteit verankeren in wetgeving. Daar pleitte de vader van het wereldwijde web, sir Tim Berners-Lee, begin vorige maand nog voor. In de VS is dat onlangs gebeurd zodat praktijken zoals die van Comcast vroeger of die van Netflix in Australië vandaag nu illegaal zijn. Ook ons Europees Parlement sprak zich al uit voor de netneutraliteit, maar Europese wetgeving is een traag proces en de wet heeft nog een weg te gaan alvorens hij van kracht wordt.