Rusland betaalt trollen om Poetin en Yotaphone goed te praten

Internettrollen spuien hun waardeloze rommel over het net. Vaak gaat het om 14-jarige pubers die zich vervelen en dan maar controversiële meningen rondbazuinen in de hoop om reactie uit te lokken. Negeren is de beste optie: “don’t feed the trolls”. In Rusland is internettrol helaas ook een (quasi) officieel beroep. In Sint-Petersburg staat een onopvallend kantoorgebouw waarin honderden bloggers in zwart geld betaald worden om van hoger hand opgelegde meningen te verspreiden.

Mooie kastelen en duivelse Oekraïners

The Guardian kreeg de kans om twee ex-werknemers van het trolhuis aan de tand te voelen, en hun verhaal werpt een schrikwekkend beeld op de propagandapraktijken in de Russische Federatie. De ex-werknemers vertelden aan de krant dat ze valse blogs en profielen op sociale media moesten onderhouden, alsook commentaar moesten schrijven op nieuwswebsites.

Om de blogs er realistisch te laten uitzien bedenken de werknemers zelf leuke artikels. Je vindt er informatie terug over “de twintig mooiste kastelen van Europa” of “tekenen die er op wijzen dat je het verkeerde meisje aan het daten bent”. Banale blogartikels, die worden afgewisseld met pro-Russische en anti-Westerse propaganda. De schrijvers kregen het bevel om nooit iets positief te schrijven over de Oekraïense regering, en nooit iets negatiefs over Rusland of de rebellen. Verder moesten ze een dagelijks quota halen en werden ideologisch verkeerde posts beboet.

Technische taken

De werknemers getuigen in de Britse krant dat ze iedere dag een aantal zogenaamde technische taken kregen toegewezen. Die taken bevatten een nieuwsonderwerp samen met de conclusie die de blogger over het onderwerp moest bereiken. Denk daarbij aan een verhaal over de goedheid en daadkrachtigheid van de Russische president.

Verder moesten de bloggers prachtige reviews schrijven over de YotaPhone, een toestel dat volgens deze redactie alles behalve lovenswaardig is. De bevelen voor het trolhuis lijken wel van hogerhand te komen. Niets wijst er op dat Yotaphone zelf op de hoogte is van de praktijken, al heeft de Russische staat wel een aandeel in het bedrijf.

Vrouwenkleren

Om hun blogs en posts kracht bij te zetten hebben de trollen toegang tot een aantal bronnen. Zo is er deze website van dubieus allooi, waar een verzameling prentjes te downloaden is waarin Westerse leiders kop van jut zijn. Denk aan president Poroshenko in vrouwenkledij met het bijschrift: “Videoconferentie voor nieuwe lening aan Oekraïne.” Waar Obama mee bezig is in de foto bovenaan horen we graag van onze Russisch-sprekende lezers, want uit de vertaling van Google Translate raken we niet wijzer. Beelden van Poetin zijn dan weer uitsluitend positief. Wie wat historische achtergrond zoekt bij zijn propagandastuk kan dan weer terecht bij een ideologisch correcte versie van Wikipedia.

Effect

Het trolhuis en de inhoud die de werknemers produceren zou grappig zijn, ware het niet dat de propaganda effect heeft. “Mensen van mijn generatie die opgegroeid zijn met het internet kunnen de trolcomentaar misschien een plaats geven, maar oudere mensen lezen de forums en blogs, en ze ontdekken dat iedereen nog radicalere ideeën heeft dan zijzelf”, vertelt één van de klokkenluiders aan The Guardian.

De bloggers krijgen zo’n 45.000 roebels per maand, wat omgerekend neerkomt op 730 euro. Wie het Engels goed beheerst wordt gepromoveerd tot internationale trol, wat iets meer dan 1.000 euro in de maand oplevert. De trollen krijgen hun opdrachten van een bedrijfje dat sterke banden heeft met het Kremlin, maar staalhard bewijs voor echte overheidsinmenging is er niet. Verder is het onduidelijk of de trolwoonst in Sint-Petersburg het enige kantoor is, of dat er nog andere zijn.