SpaceX test ‘schietstoel’ voor raketten
Als er iets misloopt met een gevechtsvliegtuig, dan springt de piloot uit de cockpit. Als er iets misloopt tijdens een raketlancering, dan maakt de ganse cockpit zich eigenhandig uit de voeten. Een Launch Abort System noemt men het systeem dat voor de ontsnapping verantwoordelijk is. Voor de ontwikkeling van een bemande ruimtevaartcapsule is het reddingsysteem onontbeerlijk: Nasa zal niet toestaan dat een astronaut voet zet in een raket die geen beveiligingsmechanismen bezit.
Dragonrider
SpaceX ontwikkelt onder contract met de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie de Dragon v2-capsule. Die moet vanaf 2017 astronauten naar ‘low earth orbit’ brengen. Dat is een relatief lage baan om de aarde, waarin onder andere het ISS toertjes draait. De Dragoncapsule van SpaceX zal de Amerikanen in staat stellen om zelf astronauten naar het internationale ruimtestation te sturen, een taak die sinds de pensionering van de Space Shuttle uitsluitend door de Russen en hun Soyuz wordt uitgevoerd. Ook Boeing werkt aan een gelijkaardig ruimteschip.
Tijdens de test moest de Dragon-capsule een noodlanding simuleren. Daartoe stuwde het kleine ruimteschip zichzelf aan hoge snelheid de lucht in. Vervolgens ontkoppelde de cockpit en de servicemodule van elkaar, waarna de tollende Dragon door enkele kleine parachutes gestabiliseerd werd. 100 seconden na de lancering van wat er uit zag als ’s werelds schattigste raket landde de Dragon, gedragen door de drie hoofdparachutes, veilig in de oceaan.
Poppenspel
Aan boord van het ruimteschip zaten geen mensen, maar een hoogst geavanceerde pop boordevol sensoren. Aan de hand van de data van die pop onderzoeken wetenschappers in de komende dagen wat een echte astronaut tijdens een lancering zou meemaken. De G-krachten tijdens een ontsnapping zijn per definitie enorm, omdat de capsule moet wegvliegen van de raket er onder, ook tijdens de vlucht.
Het ontsnappingssysteem van SpaceX is het eerste in zijn soort: acht SuperDraco-raketmotoren duwden het kleine ruimteschip met een stuwkracht van bijna 55 ton de lucht in. Traditioneel ontkoppelt de capsule van de raket eronder, waarna ze wordt weggetrokken door een speciaal daartoe bestemde toren helemaal bovenaan.
Uniek systeem
SpaceX heeft met zijn ingebouwde SuperDraco’s een superieur systeem in handen. De traditionele ontsnappingstoren werkt enkel in de eerste fase van de lancering, waarna hij moet worden afgeworpen. De raketmotoren in de Dragon-capsule kunnen in contrast tijdens de hele lancering in werking treden. Bovendien vormen ze geen overtollige ballast: SpaceX wil de motoren gebruiken om het ruimteschip na een succesvolle missie onder stuwkracht te laten landen op de grond. Een landing met parachutes in zee wordt zo idealiter voorbehouden voor noodgevallen.
Na de analyse van de data van deze op het eerste zicht succesvolle test plant SpaceX een tweede test, deze keer met de Dragon v2 bovenop een Falcon 9. Het ontsnappingssysteem moet dan in werking treden tijdens de vlucht om zo na te gaan of het ook onder die omstandigheden naar verwachting presteert.
Eerder gebruik
Hoewel een ontsnappingssysteem al sinds vroege dagen van de bemande ruimtevaart standaard uitrusting is voor raketten, zowel van de VS als van de Russen, werd het nog maar één keer gebruikt in een noodgeval: toen een Russische Soyuz-raket net voor de lancering vuur vatte werd het ontsnappingssysteem in werking gesteld. Net zoals in een goede film geraakte het systeem pas in de laatste seconden geactiveerd, toen de raket in kwestie al scheefgezakt en half gesmolten op het punt stond finaal te ontploffen. Net voor de explosie werden de astronauten weggeslingerd met een versnelling van 17g, om vervolgens veilig neer te komen op enkele kilometers van het lanceringsplatform.
