De maan en de aarde zoals je ze nooit zag

Bovenstaand filmpje spreekt terecht tot de verbeelding. Wat je ziet is onze maan die rond de aarde draait, zoals waargenomen door het Deep Space Climate Observatory (DSCOVR).  De satelliet, die als doel heeft de evolutie van klimaat en vegetatie op de aarde in het oog te houden, nam de beelden op 16 juli van dit jaar. Op de aardbol zie je de Stille Oceaan en Noord Amerika. De noordpool zie je links bovenaan.

Altijd dag

NASA positioneerde DSCOVR na de lancering door een SpaceX-raket op 11 februari van dit jaar tussen de aarde en de zon op het zogenaamde L1 Lagrange-punt. Daar houdt de satelliet steeds dezelfde positie ten opzichte van de twee hemellichamen. Het resultaat is dat het nooit nacht wordt voor DSCOVR: de kunstman heeft ten allen tijde de volledige dagkant van de aarde in zicht.

Ongeveer twee keer per jaar zal de maan mooi tussen DSCOVR en de aarde passeren, met bovenstaande beelden tot gevolg. Het zal je opvallen dat de maan er niet uit ziet zoals je ze gewoon bent. Logisch natuurlijk: Vanop het L1-punt ziet DISCOVR de achterkant van de maan. Die kregen we als mensheid voor het eerst te zien dankzij de Sovjets in 1959.

Geen donkere kant

Zoals je weet staat de maan ten allen tijde met dezelfde kant naar de aarde. Eén toertje rond de aarde duurt voor de maan immers exact één dag. De ‘voorkant’ van onze natuurlijke satelliet heeft heel wat reliëf in de vorm van de donkere plekken die we zeeën noemen. De achterkant is veel saaier: linksboven valt vooral de Zee van Moscovië op. Deze beelden illustreren nog maar eens duidelijk waarom Pink Floyd met z’n ‘Dark’ Side of the Moon muzikaal weliswaar goed bezig was, maar wetenschappelijk iets minder. De achterkant van de maan ziet immers wel geregeld zonlicht.

Een andere opvallende constatatie is hoe donker de maan echt is in vergelijking met de manier waarop we het hemellichaam ’s nachts zien. Naast de verlichtte aarde zie je duidelijk hoe weinig zonlicht het Maanoppervlak echt reflecteert. Voor wie naar een schaduw van de Maan op de aarde zoekt: die zal je niet vinden. aarde, zon en maan moeten echt op exact één lijn staan om zo’n schaduw te verkrijgen, en die nemen we dan op aarde waar als een zonsverduistering.

NASA stelde het filmpje samen aan de hand van telkens drie foto’s in respectievelijk het rode, het groene en het blauwe spectrum. Om de dertig seconden nam DSCOVR zo drie foto’s. In totaal kan de satelliet tien spectra observeren om zo de staat van de aarde in het oog te houden. De drie kleurenbeelden werden door NASA gecombineerd, maar omdat ze niet helemaal gelijktijdig werden genomen zie je vooral voor en achter de maan kleine gekleurde vervormingen. Klik hier voor de afbeelding van NASA op volledige formaat.