Pluto heeft blauwe hemel en ijswater

In 2006 vertrok New Horizons aan een lange en eenzame tocht. De ruimtesonde heeft ondertussen vijf miljard kilometer afgelegd en heeft de voorbije week de eerste kleurenbeelden van Pluto doorgestuurd. Wat meteen in het oog springt op deze foto’s is de blauwe hemel rond Pluto.

Nep blauw

De deeltjes die deze kleur veroorzaken hebben waarschijnlijk een grijze of rode kleur en lijken alleen blauw op de foto’s door de manier waarop ze licht verstrooien. Van deze verstrooiing kunnen wetenschappers erg veel leren. “Deze opvallende blauwe kleur geeft ons inzicht in de grootte en compositie van de hemeldeeltjes,” legt Carly Howett van het Southwest Research Institute (SwRI) uit. “Een blauwe lucht is meestal het resultaat van verstrooid zonlicht door erg kleine deeltjes. Op Aarde zijn deze deeltjes erg kleine stikstofmolecules. Op Pluto lijken de deeltjes groter te zijn, al zijn ze nog steeds erg klein.”

Volgens wetenschappers worden de deeltjes die verantwoordelijk zijn voor de mooie blauwe kleur hoog in de atmosfeer gevormd. Op deze plaats wordt ultraviolet zonlicht afgebroken en worden stikstof- en methaanmolecules geïoniseerd. Hierdoor kan het stikstof en methaan met elkaar reageren, waardoor meer en meer negatief en positief geladen ionen ontstaan. Wanneer deze ionen met elkaar hercombineren ontstaan complexe macromolecules die uiteindelijk groeien tot kleine deeltjes. Vluchtige gassen condenseren en vormen een dun laagje ijs op de deeltjes, alvorens ze door de atmosfeer vallen en de oppervlakte van Pluto rood kleuren.

Rood ijs

Nog een belangrijke ontdekking door New Horizons is de vondst van ijswater op Pluto. De ontdekking werd gedaan door zichtbare beelden te combineren met infraroodspectroscopie. Het ijswater is slechts te zien op kleine delen van Pluto, maar er wordt verwacht dat meer ijswater zich net onder de oppervlakte bevindt.

“Grote delen van Pluto vertonen geen blootgesteld ijswater,” legt Jason Cook van SwRI uit. “Blijkbaar wordt het op de meeste plaatsen gemaskeerd door een ander meer vluchtig ijs. Waarom het ijswater op sommige plaatsen zichtbaar is en op andere plaatsen niet, proberen we momenteel te verklaren.”

Uit de kleurenbeelden van New Horizons blijkt dat de plaatsen waren het ijswater zich bevindt overeenkomen met delen van Pluto die felrood zijn. “Het verbaast me dat dit ijswater zo rood is,” zegt Silvia Protopapa van de University of Maryland. “We begrijpen momenteel de relatie tussen het ijswater en de rode kleur van Pluto’s oppervlakte nog niet.”