AMD aast op Intels plaats in je laptop met nieuwe processors

Een decennium geleden raceten Intel en AMD nek aan nek in processorland. Vandaag is de laatste op achtervolgen aangewezen. AMD moet met andere woorden knokken om relevant te blijven in de krimpende pc-markt.

Nieuwe generatie

Op Computex toont de chipontwikkelaar hoe dat er concreet in zijn werk zal gaan. Het merk introduceert er zijn zevende generatie APU’s. Even een opfrisser voor de leken: een APU of Accelerated Processing Unit de naam die AMD geeft aan zijn cpu’s met grafische capaciteiten aan boord. Intel stopt eveneens een grafisch deel in het merendeel van zijn chips, dus in de praktijk mag je APU vertalen door ‘laptopprocessor’. De dingen concurreren rechtstreeks met het aanbod van Intel.

Onder de nieuwe APU’s vinden we twee families: Bristol Ridge en Stoney Ridge. Achter de Bristol Ridge-codenaam schuilen de 15 en 35 wattversies van de AMD FX, A12 en A10-processors. Die chips cateren aan het meer high-end segment. Onder Stoney Ridge vinden we de 15 watt A6, A9 en E2-APU’s gericht op de lagere prijsklasse. Dat kan duidelijker, maar het kan ook vager en dat is precies één van de problemen die AMD met de nieuwe line-up wegwerkt.

Bristol Ridge

AMD APU’s hebben immers een flexibel TDP. Dat wil zeggen dan fabrikanten de chips naar een lager pitje kunnen schakelen zodat ze minder warmte opwekken, wat ze dan weer compatibel maakt met een uitgebreider gamma aan toesteldesigns. De keerzijde is dat twee chips met identiek dezelfde naam verschillend kunnen functioneren in verschillende toestellen. AMD beperkt nu de mate waarin fabrikanten kunnen sleutelen aan het TDP van een chip, zodat klanten een duidelijker beeld krijgen van wat voor prestaties ze kunnen verwachten bij een bepaald typenummer. Toch maakt het variabele TDB het moeilijk om één prestatiescore bij één model te plakken.

Grote transistors

Alle Bristol Ridge-producten zijn gebaseerd op dezelfde architectuur als de zesde generatie Carrizo APU. Ook deze chips worden nog op 28 nanometer gebakken al stelt AMD dat een geoptimaliseerd proces voor snellere transistors moet zorgen. Dat is niet onbelangrijk: kleinere transistors zoals de 14 nanometer-exemplaren van Intel zijn inherent sneller dan grotere. De Bristol Ridge-chips zijn uitgerust met een Excavator-cpu en Graphics Core Next (GCN)-kernen langs de grafische kant.

Alle Bristol Ridge-producten zijn quadcore-chips met kloksnelheden van 2,4 GHz aan de lage kant van het spectrum tot 3,7 GHz aan de hoge kant. Vergelijk die kloksnelheden niet rechtstreeks met de lagere cijfers van Intel: de chips verschillen zodanig veel van elkaar dat een rechtstreekse vergelijking nauwelijks iets zegt over hoe de prestaties tegenover elkaar zullen staan.

Bristol Ridge is uitgerust met dual-channel-geheugen terwijl Stoney Ridge het met single chanel moet stellen. Beide line-ups kunnen overweg met DDR4-2400 RAM, waar dat nog DDR3-2133 RAM was bij Carrizo. AMD claimt dat de krachtigste de AMD A12 Bristol APU 31 procent meer grafische kracht in huis heeft dan Intels i5-6200U.

Stoney Ridge

Stoney Ridge vervangt de Carrizo-L-reeks. de cpu op de APU is voortaan eveneens Excavator-gebaseerd: de oudere Jaguar mag zo op pensioen. Alle Stoney Ridge-chips zijn quadcores. Dat is enigszins verrassend aangezien de vorige APU’s met Jaguar vier rekenkernen meekregen, maar AMD claimt dat de dual cores aanzienlijk beter presteren. Stoney Ridge zou competitief zijn met producten uit Intels Core i3- en Core i5-gamma. Minder kernen betekent meer ruimte voor grafische kracht op de APU zodat de Stoney Ridge-chips grafisch krachtiger dan ooit zullen zijn.

Radeon

Hoe sterk de grafische kant van de APU presteert, is voortaan een stuk duidelijker. De grafische kracht van iedere APU wordt weergegeven door een Radeo R-label. Bristol Ridge is uitgerust met Radeon R7- en R5-graphics terwijl Stoney Ridge R5 en R4-graphics meekrijgt. De grafische capaciteiten moeten rechtstreeks vergelijkbaar zijn met de afzonderlijke Radeon R-grafische kaarten: een APU met een Radeon R5-gpu geïntegreerd kan evenveel als een Radeon R5-grafische kaart.

Verder bracht AMD zijn chips up to date met hardwarematige ondersteuning voor nieuwe videocodecs zoals H.265 en 4k HEVC. Videostreaming in hoge kwaliteit wordt steeds belangrijker en de nieuwe AMD-chips kunnen er in theorie perfect mee overweg.

Verwarring

Op het eerste zicht is AMD’s nieuwe line-up competitief met Intel, zeker in het goedkopere segment waar AMD traditioneel goed scoort. Een wauw-product ontbreekt echter. Om Intel terug in te halen heeft AMD heel wat werk voor de boeg. Een duidelijkere productstrategie zou naar onze mening helpen. Intels Core-benaming met i3, i5 en i7 doet een belletje rinkelen bij zelfs de meeste leken.

Niet iedereen schat correct in hoe de drie categorieën tegenover elkaar staan, maar er horen zekere verwachtingen bij de namen die mensen een goed idee geven van wat ze kopen. AMD’s aanbod is veel onoverzichtelijker wat het moeilijker maakt om één product recht tegenover een concurrent te plaatsen. Onduidelijk is onaantrekkelijk en in het goedkopere segment, dat zich toch niet toespitst op techneuten, kan dat een nadeel zijn.

AMD’s nieuwe chips verschijnen binnenkort in producten van de voornaamste merken. AMD heeft overeenkomsten met onder andere Acer, Asus, Dell, HP en Lenovo. In de toekomst zal je heel wat laptops met de nieuwe AMD-chips in een winkelrek in je buurt tegenkomen.