Zo herken je een goede smartphone-camera

Om de camera van een toestel te typeren, geeft een fabrikant je vaak één aspect mee: de hoeveelheid pixels de die beeldsensor in één foto kan opnemen, uitgedrukt in megapixels. Om te bepalen of een smartphone een goede camera aan boord heeft, is het kennen van de hoeveelheid megapixels echter even nuttig als de maximumsnelheid van een auto gebruiken om te oordelen over de volledige rij-ervaring. Je hebt niet zoveel aan die kennis alleen.

Megapixels

Waarop kan je dan wel letten om te controleren of je smartphone een betrouwbare camera bezit? Spijtig genoeg is er geen alleszeggend aspect dat je in één blik vertelt welke kwaliteit je in handen hebt. Het is een samenspel van zowel solide hardware als slimme software dat ervoor zorgt dat je aantrekkelijke beelden op je scherm tevoorschijn tikt.

Even ter verduidelijking: megapixels zijn geen totaal nietszeggende factor. Meer pixels in een foto geeft door de bank genomen een meer gedetailleerd beeld, maar er zijn heel wat andere variabelen die meespelen om de uiteindelijke scherpte te bepalen, om nog niets te zeggen van belichting of kleursaturatie. Het maakt dat de primaire camera in de iPhone 6S van 12 MP zich kan meten met de beeldsensor in de Samsung Galaxy S6 van 16MP.

Balans megapixels en pixelgrootte

Zo is ook de grootte van de gebruikte pixels een belangrijke factor als het gaat om het vermijden van ruis op een beeld. Hoe groter de pixel, hoe beter deze licht kan opvangen en daarom scherpere foto’s oplevert in onderbelichte omstandigheden. Afmetingen van een pixel worden uitgedrukt in microns (µ). Een doorsnee smartphonecamera

heeft een pixelgrootte tussen 1 en 2 µ.

Pixelgrootte en megapixelcapaciteit zijn omgekeerd evenredig gerelateerd aan elkaar, aangezien kleinere pixels met meer in één beeld gestoken kunnen worden. Sommige fabrikanten kiezen ervoor zoveel mogelijk megapixels in foto’s te steken, anderen proberen beide factoren te balanceren, een enkeling zet in op de pixelgrootte. Zo introduceerde HTC de “Ultrapixel”-camera op zijn One M8-vlaggenschip, een term die verwarrend genoeg niet slaat op het aantal pixels, maar de afmetingen daarvan, namelijk een flinke 2 micron.  Het resultaat was erbarmelijk.

Zoomlens

Een smartphone wordt zo compact mogelijk gebouwd. Om die reden sneuvelt in 99 procent van de gevallen een zoomlens bij de assemblage van een telefooncamera: het ding is te groot, en ook nog eens een bewegend onderdeel. Inzoomen is daarom bij vele toestellen een kwestie van software. Er zijn niche-smartphones op de markt die wel een optische zoom bevatten. Denk bijvoorbeeld aan de Asus Zenfone Zoom of de Nokia 80 PureView, maar de lijn tussen deze toestellen en een echte compactcamera is vrij dun.

De meest praktische en betaalbare oplossing als je met je smartphone dicht op de huid van een beeld wilt kunnen zitten, is momenteel de aankoop van een accessoire voor de lens. De nabije toekomst zou op dit vlak wel eens een grote verandering kunnen brengen, maar hier komen we later nog op terug.

Diafragmaopening

Nog een onderdeel dat beïnvloed wordt door de compacte bouw van een smartphone is de aperture, of diafragmaopening. Dat is de opening die bepaalt hoeveel licht er op je lens valt. Bij een compactcamera is dit aspect zelf in te stellen door de fotograaf, smartphone-eigenaars moeten het doen met een vaste aperture.

De hoeveelheid licht die de opening kan doorlaten wordt uitgedrukt met het “F-getal”, een variabele die staat voor de verhouding tussen de brandpuntafstand van de lens en de diameter van de aperture. Bij een verhouding van f/2 is de afstand tot het brandpunt twee keer zo groot als de aperture, bij f/4 vier keer zo groot enz. Hoe kleiner het F-getal, hoe breder de aperture.

Kleine en grote aperture

De ideale F-verhouding bestaat niet, alhoewel de meeste smartphonemakers er naar streven om een zo klein mogelijk F-getal te bekomen. Een bredere aperture laat de lens meer licht opvangen, wat op zijn beurt ervoor zorgt dat foto’s beter belicht zijn: een aantrekkelijk voordeel.

Een smallere aperture produceert doorgaans scherpere beelden met meer diepgang en minder kleurafwijkingen. Het stelt fabrikanten voor een gelijkaardige afweging als deze die ze bij megapixels en pixelgrootte moeten maken: scherpte versus belichting.

Image signal processor

Digitale fotografie elimineert de noodzaak van het gebruik van een donkere kamer of een professioneel bedrijf om je foto’s te ontwikkelen: dat klusje wordt geklaard door een computer, meer bepaald door de image signal processor (ISP). Dit is het kern-onderdeel in de ketting tussen het moment dat je een beeld vastlegt met een druk op de knop en het verschijnen van de foto op je scherm.

Niet alleen dirigeert de ISP de kleurbalans van elke pixel, het corrigeert beelden op mogelijke vervormingen (denk bijvoorbeeld aan bewegende objecten), vermindert ruis, voorziet features als autofocus, zet de visuele bytes om in een bruikbaar digitaal bestandstype (JPEG) en verschaft gebruikers een interface waarmee ze de camera kunnen bedienen.

System-on-a-chip

Bij smartphones maakt de ISP in de meeste gevallen deel uit van de system-on-a-chip die het hele toestel aanstuurt, zoals een Qualcomm Snapdragon of Samsung Exynos. Het is de ISP, eerder dan het aantal megapixels of de F-ratio, die de bepalende factor vormt als het op camerakwaliteit aankomt. Hoe hoogwaardig de lens ook is die fabrikanten in hun smartphonecamera’s steken, als de software niet meekan, is dat verspilde moeite.

Je hebt het misschien al beseft: het controleren van de capaciteit van een ISP is niet bepaald standaardkennis van een consument en veronderstelt dat je gedetailleerde informatie ter beschikking hebt over de chip van een toestel die je bovendien ook kan ontcijferen. Een richtpunt, dat toegegeven ontoereikend is, om een ISP te beoordelen, betreft de kracht van de processor. Globaal kan je stellen dat een krachtigere chip ook een betere ISP aan boord heeft.

Software

Er is één segment dat tastbaar is: de interface voor je camerabediening. Elke smartphonemaker ontwikkelt voor zijn toestellen een eigen app die gebruikers de mogelijkheid geeft om de camera te hanteren en in te pluggen op de features van de ISP. Gebruiksvriendelijkheid, een vlotte sluitertijd en snelheid is uiteraard van belang – je wilt niet door vier menu’s duiken om aan te geven of je een flits wil gebruiken of niet – maar vanuit het standpunt van een fotograaf zal de vrijheid die je krijgt het zwaarste doorwegen.

Automatische features voor focus of belichting zijn handig, maar een fotograaf heeft toch graag het heft zelf in handen om te bepalen wat voor beeld hij schiet. Het maakt het verschil tussen je smartphone gebruiken voor snelle momentopnames en deze inzetten om aantrekkelijke foto’s op de figuurlijke film vast te leggen. Die instellingsmogelijkheden zijn een belangrijk aandachtspunt als je op zoek bent naar een goed toestel, al is er een mouw aan te passen met behulp van apps.

HDR en OIS

Nu hebben we de meeste belangrijke aspecten van goede camera hardware en software al besproken, maar er zijn toch nog extra functies waarmee je rekening wilt houden. Optical image stabilisation (OIS) is zo’n voorbeeld. De technologie zit ingebed in de lens die de invloed van een niet zo vaste hand minimaliseert waardoor je stabielere foto’s kan trekken. Voor premiumsmartphones is de inclusie van OIS tegenwoordig de norm, bij minder dure modellen varieert de aanwezigheid.

Andere bijkomende features relevant voor fotografen zijn onder andere de beschikbaarheid van een of meerdere flits-leds, de mogelijkheid om in 4K foto’s te produceren en software die HDR-capaciteit heeft om de kleuren van je afbeeldingen dichter tot de realiteit te brengen.

Dual camera’s

Er is een grote kans dat je in de loop van dit jaar enkele opvallende smartphonedesigns in de winkelrekken zal zien liggen die met een speciale cameraconfiguratie uitpakken. Het is de uitwerking van een stukje technologie dat aan een comeback bezig is: de dual camera. De LG G5 en de Huawei P9 pakten er mee uit en er wordt gefluisterd dat ook één van de iPhone 7-modellen met een paar achteraan op de proppen zal komen.

LG G5 vs Huawei P9

Al is er een groot verschil in aanpak tussen LG en Huawei wat hun camera’s betreft. LG gebruikt een tweede camera om breedbeeldfoto’s te kunnen schieten. Dat geeft een leuk effect, maar de tweede camera die gebruikt wordt heeft slechts 8 megapixels, en dat trekt de algemene prestaties omlaag. Gelukkig kun je wel de uitstekende 16 MP-camera ook in zijn eentje inzetten.

Huawei gebruikt zijn tweede camera op een heel andere manier. Beide komen ze met een verschillende soort sensor. De ene schiet met een gewone RGB-sensor, en de andere gebruikt een monochrome sensor. Als die krachten gebundeld worden krijg je realistischere kleuren en betere scherpte. In feite vonden we de camera van de P9 zo fascinerend dat we er een apart artikel aan hebben gewijd met veel voorbeelden van foto’s.

Conclusie

Als we een beknopt aandachtspuntenlijstje opstellen om een smartphonecamera te evalueren, dan gaat dat als volgt:  check samen met de megapixelcapaciteit zeker de pixelgrootte, maar vergeet niet dat een krachtige chip even belangrijk is voor het eindresultaat.

Controleer, als dat kan, de camera-app van het toestel op voorhand om te zien hoe snel deze reageert en hoeveel controle je krijgt over de instellingen. De aanwezigheid van OIS of HDR is altijd mooi meegenomen, en als je de hand kan leggen op een toestel met dual camera, let dan eerst goed op hoe de twee lenzen precies benut worden.