Facebook en Instagram verbieden foto’s van Zwarte Piet
Het debat of Zwarte Piet nu wel of niet beledigend is, lokt al enkel jaren hevige discussies uit. Bij onze noorderburen zijn die nog een stuk feller dan bij ons, voor- en tegenstanders vliegen er elkaar regelmatig letterlijk in de haren. Nu heeft Facebook zich ook in de strijd gemengd, en trekt het socialmediabedrijf de kaart van de tegenstanders. Foto’s van Zwarte Piet zijn voortaan niet meer toegestaan op de platformen Facebook en Instagram.
Om verwarring weg te nemen: het gaat in dit geval enkel over beelden van de ‘klassieke’ Zwarte Piet die zwarte schmink, lippenstift en een krullenpruik draagt. In beelden van de nieuwere ‘roetpiet’ die het houdt op enkele zwarte vegen in het aangezicht ziet Facebook minder graten. Het figuur van Zwarte Piet wordt vaak gezien als een vorm van ‘blackfacen’. Dat is een vorm van humor waarbij blanke acteurs zichzelf zwart verven om zwarte personages op nogal karikaturale wijze te spelen. De Europese Unie vroeg in juni nog aan haar lidstaten om het te verbieden. Daarbij werd Zwarte Piet ook uitdrukkelijk genoemd, maar onze overheid vindt een formeel verbod voorlopig nog niet aan de orde.
Als gebruikers een foto zien opduiken van Zwarte Piet op Facebook of Instagram die zij als beledigend ervaren, zullen ze de mogelijkheid hebben deze te rapporteren. Dan zal de foto hoogstwaarschijnlijk verwijderd worden, al voert een medewerker van Facebook altijd nog wel een controle uit om misbruik van de rapportagefunctie te voorkomen. De maatregel is niet enkel van kracht voor nieuw geplaatste foto’s, ook oudere foto’s kunnen verwijderd worden.
Geen link met Black Lives Matter
De timing van Facebook om deze beslissing te nemen is natuurlijk niet uit de lucht gegrepen. Hoewel de protesten van de beweging Black Lives Matter minder hevig zijn dan pakweg twee maanden geleden, zijn (online) racisme en discriminatie nog steeds actuele thema’s. In het oog van de storm kwam ook Facebook te staan. Het socialmediabedrijf werd door critici verweten dat het te weinig actie zou ondernemen om racisme op het platform aan te pakken. Dat leidde zelfs tot een advertentieboycot in de maand juli, waar veel internationale bedrijven zoals Coca-cola aan deelnamen. Volgens Facebook staat de beslissing om Zwarte Piet te verbannen daar wel volledig los van. De maatregel was al negen maanden lang in de maak.
De maatregel geldt overigens niet alleen voor foto’s van Zwarte Piet of andere vormen van blackfacen. Ook het karikaturaal afbeelden van joden zal niet langer getolereerd worden op Facebook en Instagram. Een goede beslissing van Facebook, of vind je het toch wat overdreven? Laat het ons weten in de reacties!
