VS: ‘Nederland moet export ASML-chipmachines naar China stopzetten’
Het is niet de eerste keer dat de VS bij Nederland aanklopt voor een blokkade op het leveren van de wereldberoemde ASML-chipmachines. ASML mag op dit moment al geen leveringen meer uitvoeren aan Chinese klanten van de geavanceerde euv (extreme ultraviolet) machines. Als het aan de VS ligt wordt die beperking nu dus uitgebreid met zogenoemde immersie-machines. Immersielithografie is verreweg de meest gebruikte techniek om chips te fabriceren; een blokkade zal Chinese fabrikanten – en daarmee ook de Chinese overheid – daarom flink onder druk zetten.
VS richt zich op ASML en Nikon
ASML’s beperking om machines aan China te leveren is volgens Bloomberg onder andere ter sprake gekomen tijdens het bezoek van de Amerikaanse onderminister Don Graves voor handel in mei aan Nederland. Dit bezoek bracht de onderminister ook langs ASML. Voor Graves is ASML een belangrijke speler in het buitenlandbeleid dat de Amerikanen op dit moment voeren tegenover China. ASML heeft namelijk 95 procent van de markt van chipmachines in handen. Het Japanse Nikon, dat eveneens immersie-machines fabriceert, overziet de overige vijf procent van de markt.
Graves richt zijn pijlen dan ook niet alleen op ASML en voert op soortgelijke wijze de druk op voor Nikon en de Japanse overheid om een beperking op te leggen. Een beslissing over zo’n beperking voor ASML lijkt ondertussen nog niet te zijn genomen. Mocht de overheid beslissen om immersie-machines toe te voegen aan de lijst met handelsbeperkingen richting China, dan kan dit leiden tot verslechterde handelsrelaties met China.
Lees ook: Binnenin de processor: zo ontstaan computerchips
Een ASML-woordvoerder reageert door te stellen dat de “discussie niet nieuw is”, en dat het niet wenst te “reageren op geruchten”. Ook laat het Nederlandse bedrijf weten dat er op dit moment nog geen beslissingen zijn genomen.
Marktaandeel omlaag voor ASML
Wat de impact op ASML zal zijn indien de Nederlandse overheid beslist de export van immersie-machines naar China stop te zetten is niet bekend. Gezien dit de meest geavanceerde machines zijn die China uit het buitenland kan importeren, is de kans echter groot dat ASML zijn doelstellingen voor de komende jaren zal moeten bijstellen. ASML wil de productie van de immersie-machines tegen 2025 opgehoogd hebben tot 375 exemplaren, van 250 in 2020. Voor euv-machines voorziet het bedrijf eveneens een groeispurt, van 35 exemplaren in 2020, naar 70 in 2025. Hoe groot het aandeel van de Chinese markt hierin is, is onbekend.
Immersielithografie, zoals de technologie voluit heet, blijft qua aantallen in elke geval de belangrijkste technologie om chips te fabriceren. Het gaat dan onder andere om processor en dram-chips. Wel gaat het vaak nog om minder geavanceerde chips; de nieuwste smartphone- en desktopchips worden meestal met euv gefabriceerd. Hiermee kunnen zuinigere en kleinere chips nauwkeuriger worden ‘gebakken’.
