'E-facturen redden geen bomen'

Het elektronisch versturen van facturen of papieren handleidingen op cd-rom zetten heeft niet de minste invloed op het bosbestand, zegt het Paper Chain Forum.

Het Paper Chain Forum is een vzw die een twaalftal federaties uit de Belgische papierindustrie vertegenwoordigt: onder meer boseigenaars, papierproducenten, uitgevers en papierrecuperanten.

"De papierketen pikt het niet langer om als boeman van het milieu afgeschilderd te worden", zegt voorzitter Firmin François. "Wij zijn zeker niet tegen elektronische communicatie, integendeel. E-communicatie heeft veel voordelen: het is sneller, gemakkelijker en goedkoper. Maar zeggen dat je daardoor papier of bossen bespaart, is pertinent onjuist."

Nochtans zijn er legio voorbeelden van bedrijven die hun klanten aanzetten tot elektronisch communiceren, precies met het argument dat zoiets goed is voor het bosbestand.

Makro, Centea en Chrysler
Ook François kent ze. "Neem bijvoorbeeld de Makro. Ze porren hun klanten aan om in te schrijven op de elektronische folder. Ik citeer: ‘Om de twee weken stuurt Makro 600.000 folders uit, goed voor 5.000 ton papier en 41.600 bomen.’ Of Centea: ‘Bedrijven in de EU kunnen jaarlijks 15 miljoen bomen redden met e-facturen.’ Ook treffend is het voorbeeld van de autofabrikant Chrysler. Die levert geen papieren handleiding meer bij zijn auto’s, maar een dvd. Naar eigen zeggen bespaart het bedrijf zo 930 ton papier per jaar of 20.000 bomen. Ik vraag me af waar men al die cijfers haalt, want er klopt niks van."

Maar hoe zit het dan wel in elkaar?

"Kijk", doceert François. "Papier wordt gemaakt van houtvezels, waar houtpulp van gemaakt wordt, en oud papier. Die houtvezels verkrijgen we bijvoorbeeld door uitdunningshout. Dat zijn bomen die gekapt worden om andere, sterkere bomen meer ruimte te geven. Om een bos goed te beheren, is zoiets onontbeerlijk. Maar ook zonder de papierindustrie zouden die bomen sowieso tegen de vlakte gaan.

"Nog een bron zijn de kruinen en takken van de bomen. Een omgehakte boom wordt immers hoofdzakelijk gebruikt voor meubels en timmerhout. Alweer gaat het dus om bomen die sowieso gekapt zouden worden."

Boomafval
"Een derde bron is het zagerijafval. Uit een ronde boom moet men rechte planken halen. Dat brengt per definitie afval met zich mee dat wij kunnen gebruiken. En de laatste en zowat belangrijkste bron is de recyclage. Zowat 58% van de houtvezelproductie in België komt van oud papier. Bij sommige grote papierproducenten zoals VPK is dat zelfs 100%. De conclusie mag duidelijk zijn: minder papier redt geen enkele boom."

François geeft toe dat er houtplantages zijn die speciaal bedoeld zijn om pulp te maken. Maar, buiten een paar uitzonderingen in Spanje en Portugal, zijn die vanwege het klimaat enkel in Zuid-Amerika en Azië te vinden. "Ook het kappen van de oerbossen gebeurt alleen in Indonesië en Tasmanië, wat wij trouwens betreuren. Maar men mag dit ook niet overdrijven. Minder dan 1% van de vezelproductie in de wereld wordt op die manier verkregen."

Minder sexy
Met zijn betoog hoopt François op een mentaliteitswijziging bij de consument en de bedrijven. "Wie een keuken koopt, vraagt nooit of die ontbossing heeft veroorzaakt. Maar wel als men papier verbruikt. Ik denk dat het cultureel bepaald is. De bedrijven zouden de consument ook de echte reden moeten geven om op elektronische communicatie over te schakelen, namelijk een lagere kostprijs. Maar goed, dat is veel minder sexy natuurlijk dan meesurfen op de groene golf. Eigenlijk is het allemaal niks meer dan pure marketing."