Google moet inbinden met boekproject
Google moet zijn deal met schrijvers en uitgevers over het scannen van boeken aanzienlijk inperken. Google Books gaat het digitaliseren van boeken nu beperken tot uitgaven in de VS, Groot-Brittannië, Canada en Australië.
Dat gebeurt onder druk van concurrerende bedrijven, zoals Microsoft en Amazon, en de politiek, onder andere de Europese Unie en China.
Half miljoen titels in 2010
Voor het project Google Books laat het internetbedrijf overal ter wereld miljoenen boeken inscannen, om ze online beschikbaar te stellen. Halverwege volgend jaar wil Google een half miljoen titels kunnen aanbieden via het internet.
Voor ouder werk waarvan het auteursrecht verstreken is, rijst geen probleem. Maar over werk van recentere datum is Google verwikkeld in een juridische strijd. Om het geding te beslechten, sloot de organisatie eerder een overeenkomst met schrijvers verenigd in de Author’s Guild en uitgevers in de American Association of Publishers.
Google Settlement
Vorig jaar betaalde Google 83,7miljoen euro aan die twee organisaties. In ruil mocht het bedrijf aan het digitaliseren slaan en zou het de schrijvers en uitgevers een percentage van de winst uitkeren.
Die deal, het zogenaamde Google Settlement, is nu opengebroken. Volgens het Amerikaans rechtssysteem geldt de inhoud van een juridische class action voor iedereen die tot de genoemde klasse of groep behoort. Concreet wil dat zeggen: voor iedereen die in de VS een belang van auteursrecht kan laten gelden. Dus ook publicaties uit Europa die in Amerika op de markt komen.
Dat leidde tot een merkwaardige situatie. Hoewel maar drie partijen bij de overeenkomst waren betrokken, gold deze niettemin voor de duizenden schrijvers waar in Amerika een boek van gedigitaliseerd werd.
Titels die niet meer in voorraad waren, konden volgens de deal zonder meer gedigitaliseerd worden. De standaardregel was dat Google ermee aan de slag kon, en dat de uitgever die daar bezwaren tegen had, een uitzondering moest vragen. Dat is het omgekeerde van het Europees auteursrecht. Dat gaat ervan uit dat altijd eerst de toelating moet worden gevraagd om een werk te reproduceren.
Google is slordig
Tegenstanders van de overeenkomst voeren aan dat Google er een slordige databank op nahoudt van welke boeken precies in voorraad zijn. Het overzicht is onvolledig, zodat van veel titels het idee bestaat dat ze niet meer voorradig zijn en dus probleemloos te digitaliseren. Bovendien gaat Google er iets te gemakkelijk van uit dat Europese titels niet beschikbaar zijn in de Verenigde Staten.
"Boeken die in Europa uitkomen, zijn nu, op Groot-Brittannië na, uit het Google Settlement gehaald", zegt Kurt Van Damme, juridisch adviseur van de belangenbehartiger Boek.be. "Dat wil zeggen dat ze opnieuw onder het Europees auteursrecht vallen, en dat er altijd eerst een toestemming tot reproductie nodig is. Bij Boek.be zijn we opgetogen dat de reserves tegenover Google Books zijn opgepikt."
