Pleidooi voor de zachte kant van veranderen
In de praktijk merken we dat sourcing wordt ingezet als maatregel om kosten te reduceren, van schaalvoordelen te genieten of te innoveren. Hoe dan ook, de maatregel brengt een fundamentele verandering in de organisatie, gaande van het bestuur ervan tot de dagelijkse manier van werken.
Er wordt niet of onvoldoende stilgestaan bij het feit of de aanwezige competenties van alle betrokkenen, van beslissingsnemers tot leveranciers, nog voldoen. Modellen (van CMMI tot ITIL) focussen op de harde kant van de nieuwe organisatie. Zij besteden echter nauwelijks aandacht aan de zachte kant.
Toch blijkt bij het evalueren van een verandertraject, met ICT-managers en hun medewerkers, de zachte kant doorslaggevend te zijn geweest voor een succesvolle uitbesteding. Vaak wordt gedacht: "Dat zachte gedoe, daar schieten we niets mee op." In de praktijk echter blijkt dit zachte gedoe juist over de kern van de verandering te gaan, namelijk de competenties en het goed functioneren van medewerkers en managers.
Hoe dit alles bespreekbaar maken?
Stel bij de start van het verandertraject de volgende vijf basisvragen:
- Wat zijn de beoogde doelen en resultaten op het vlak van inrichting, besturing, competenties van en interacties tussen mensen?
- Wat is de stand van zaken op dit moment? Waarom willen we dit? Wat komt er uit de diagnose?
- Wat is het verschil tussen de huidige en de gewenste situatie? Betreft het een verbetering of een vernieuwing?
- Waar zitten de weerstanden, blokkades en energieën bij individuen, groepen en de organisatie zelf?
- Zijn visie, bereidheid en vaardigheden afgestemd op verandering? Kan veranderen eigenlijk wel, en is het zowel haalbaar als realistisch?
Bij het beantwoorden van deze vragen krijg je een goed beeld van de verandering, de mogelijke aanpak en het draagvlak ervoor. Blijkt het draagvlak gering, dan betekent dat niet per definitie dat de verandering niet doorgaat. Het geeft dan wel aan dat andere interventies noodzakelijk zijn.
In de praktijk zien we helaas te vaak dat men vooral stuurt op een businesscase en een stappenplan. Er is echter meer nodig om sourcing en inrichting van regie tot een blijvend succes te maken. De competentieontwikkeling binnen de veranderaanpak vraagt specifiek om aandacht, want competentieverandering gaat over mensen. Competenties kan je ontwikkelen.
