Van wie zijn uw downloads?

Enige tijd geleden dook het nieuws op dat de Amerikaanse acteur Bruce Willis Apple voor de rechter wou slepen, om af te dwingen dat zijn dochters zijn uitgebreide iTunes-collectie konden erven. Het bleek een vals gerucht te zijn, maar roept wel vragen op. Hoe zit dat eigenlijk, met die downloads?

EULA

In de gebruiksvoorwaarden van iTunes staat duidelijk dat u alleen betaalt voor een licentie op de muziek. U koopt met andere woorden slechts het recht om ernaar te luisteren. Bovendien gaat het om een onoverdraagbare licentie, zodat de songs niet doorgegeven kunnen worden.

Bart Van den Brande, advocaat bij het bureau Sirius Legal, legt uit: “Wie een cd koopt, koopt een tastbare drager. Daarbij hoort impliciet ook de licentie om die muziek te beluisteren. De koper kan als rechtmatige eigenaar van de drager hem dus naar eigen goeddunken weggeven of verkopen. Bij mp3’s echter valt dat draagbare element weg en blijft alleen de licentie over.” Aan zo’n licentie kan Apple of de platenmaatschappij eigen voorwaarden verbinden.

Er valt uiteraard een omweg te verzinnen om toch een muzikale erfenis na te laten. Omdat iTunes geen DRM op zijn mp3’s zet en u ze dus op cd mag branden, kunt u uw muziek op die manier wel aan uw erfgenamen doorgeven. Wettelijk mag dat niet, maar de rechthebbenden zullen het moeilijk hebben om te bewijzen dat u iets fout deed. Thuiskopieën zijn bovendien in de wet geschreven, zodat u in principe het recht hebt om cd’s en dvd’s die u koopt, te kopiëren voor eigen gebruik.

Gamen

Voor streamingdiensten als Spotify geldt het hetzelfde. U huurt muziek of films en kunt dus nooit aanspraak maken op het bezit ervan.

Kijken we even naar de gameswereld, dan zien we waar zo’n licentie soms toe kan leiden. Op Steam, Xbox Arcade en andere consoles kunnen klanten games downloaden, vaak tegen een lagere prijs dan in de winkel om de hoek. U mist dan wel de fysieke drager en u hangt vast aan de licentievoorwaarden. Lees: onsportief gedrag, vermoedens van piraterij en intimidatie kan leiden tot het einde van uw online spelcarrière. En dan bent u ineens ook uw betaalde spelletjes kwijt. 

Uitgevers nemen bij die licenties hun vrijheid. Bij heel wat moderne spellen moet u bijvoorbeeld op regelmatige tijdstippen inloggen op een server van de uitgever om het te mogen spelen. Hetzelfde probleem komt voor wanneer een uitgever failliet gaat of opeens zijn servers afsluit.

Kortom

Digitale media kopen is makkelijk en snel, maar u moet beseffen dat u eigenlijk niet de media zelf koopt, maar hooguit de licentie om ze eender waar te gebruiken. Daarbij bent u gebonden aan de gebruiksvoorwaarden van de uitgever. Zij moeten zich wel houden aan het algemene consumentenrecht, maar omdat veel van die bedrijven Amerikaans zijn, is het bij betwisting niet altijd vanzelfsprekend om uit te zoeken welk recht precies bevoegd is. Als een streamingdienst ermee ophoudt, kan het dus zijn dat u al uw aangekochte media kwijt bent.