Stromer en Klever hebben ernstige voorvorkproblemen
Het bekendste speedpedelecmerk uit Zwitserland gaat op zijn website uitvoerig in op de terugroepactie: “Stromer roept vrijwillig ongeveer 6.500 verende voorvorken van het merk “WREN” terug, die zijn gemonteerd op de Speed Pedelecs ST3, ST5 en ST7. De stuurbuis van de voorvork kan voortijdig vermoeien en tijdens gebruik scheuren, breken of loskomen. Hierdoor kan de bestuurder de controle over de fiets verliezen, met risico op valpartijen en letsel.”
Dat zo’n probleempje aan de voorvork serieuze gevolgen kan hebben blijkt uit de acht ongevallen met verwondingen: “Stromer heeft 15 meldingen ontvangen van defecte stuurbuisconstructies, waarvan acht gepaard gingen met letsel bij klanten.”
Je moet er overigens wel rekening mee houden dat al die cijfers gelden voor alle landen samen. Dat zo’n merk de gevolgen onder ogen ziet en alle getroffen fietsen terugroept, is mooi, maar als consument ben je wel je fiets kwijt. Op vervanging moet je namelijk wachten tot begin 2026. Wie op zijn speedpedelec rekent om te pendelen naar het werk, zit met een stevig probleem.
Bij Klever staat dit te lezen: “Klever Mobility roept een beperkt aantal fietsen terug van de modellen Y-Muse 25, Y-Muse 45 en Model X. Bij aanvullend kwaliteitsonderzoek is gebleken dat onder bepaalde omstandigheden een veiligheidsrisico kan ontstaan bij fietsen met een Spinner voorvork met aluminium vorkbuis. Klever neemt uit voorzorg maatregelen.”
“Hoewel de betreffende voorvork alle verplichte keuringen glansrijk heeft doorstaan, kiest Klever ervoor geen enkel risico te nemen en vervangt deze voorvorken preventief. De maatregel geldt voor een selectie fietsen vanaf modeljaar 2020.”
Onderliggend kwaliteitsprobleem
Stromer en Klever zijn echter niet de enige merken die voorvorken hebben moeten terugroepen. Diezelfde Wren-voorvering als bij Stromer zat bijvoorbeeld ook in modellen van het Zwitserse Opium, dat al eerder een terugroepactie deed. Dat doet vragen rijzen over de regelgeving. Moeten speedpedelecs geen zwaardere veiligheidsregels opgelegd krijgen bij de kwaliteitscontrole? Dit zijn fietsen die 45 kilometer per uur rijden. Ze wegen sowieso al een pak meer dan een standaard fiets. De klappen die ze daardoor aan de voorkant te verduren krijgen, zijn dus veel harder. Bovendien zijn de remschijven en -klauwen groter dan bij een normale fiets, waardoor de remkrachten voor een veel grotere hefboomwerking zorgen op de voorvork. Het zou dus maar logisch zijn dat de regels daarop voorzien zijn. Wij willen zelf liever geen kennis maken met het asfalt als we 45 per uur aan het rijden zijn …
Nu moeten we er als consument op vertrouwen dat de fabrikanten zichzelf strengere criteria opleggen. Uiteraard doen die merken er alles aan om een betrouwbare fiets af te leveren, maar ze moeten het doen met kwaliteitseisen die geënt zijn op gewone fietsen, terwijl zo’n speedpedelec zich bijna als een motorfiets gedraagt. Een specifieke normering en standaardisering dringt zich dus op.
Wat kan je zelf doen?
Dan hebben we het nog niet over de rol van de gebruiker zelf. We kunnen de situatie heel eenvoudig schetsen: hoeveel speedpedelecs rijden er rond met een knarsende ketting, overslaande versnellingen en krijsende, slepende schijfremmen. Spoiler alert: het zijn er een hoop. Ook consumenten moeten beseffen dat ze met een zwaarder vehikel rondrijden dat regelmatig onderhoud vraagt. Wie zijn ketting niet onderhoudt, zal waarschijnlijk ook niet merken dat zijn voorvork iets te los in het frame is komen te zitten door de hefboomwerking van de remmen. Die beweging wringt stilletjes aan de stuurpen (en de afdekkap van het balhoofdstel) wat omhoog, waardoor er speling komt op de voorvork. Dat vormt op zijn beurt een nog grotere hefboom, zodat er krachten op de vorkbuis komen die daar niet zouden mogen plaatsvinden. Op die manier krijg je torsie die na vele kilometers zonder bezoek aan de fietsenmaker leiden tot een breuk.
Kortom, rij je zelf met een speedpedelec of een gewone e-bike, check dan eens of er speling zit op de vork. Dat doe je door de voorrem in te knijpen en intussen de fiets voor- en achteruit te bewegen, met het voorwiel op de grond. Voel je of zie je dat de voorvork beweegt in het frame, dan moet je de stuurpen losdraaien, de topcap van het balhoofdstel aanspannen en daarna terug de stuurpenbouten vastdraaien. Kan je nog altijd soepel het stuur bewegen en is de speling ook weg, dan zit je weer goed. Onderstaand filmpje toont hoe je dat doet, maar hou er rekening mee dat jouw fiets een iets ander systeem kan hebben of dat je een plastic afdekkapje van de stuurpen af moet halen:
