De invloed van technologische disruptie op bedrijven en de maatschappij

 
In de rubriek ‘Manager aan het woord’ geven wij CEO’s en andere leidinggevenden de mogelijkheid om hun visie op de ICT-sector anno 2015-2016 uitvoerig toe te lichten. IT-trends, maar ook zakelijke evoluties komen hier aan bod. 

Kris Poté, vice president Capgemini Belgium

Moore –bekend van de gelijknamige wet- had ongelijk. De technologie evolueert sneller dan hij voorzien had. Een bijgevolg ook de mensheid en de maatschappij. De technologische ontwikkelingen van de laatste decennia hebben de wereld dermate veranderd dat SF-fims zoals “The Matrix” de realiteit kunnen worden. In de toekomst zullen mens en technologie met elkaar versmolten worden. Welke invloed zal dit hebben op het bedrijfsleven en ook op de maatschappij?
 
Vier fenomenen liggen aan de basis van de technologische evolutie die we de laatste decennia ervoeren: Mobiel, Sociaal, Analytics en Cloud (SMAC). Daarnaast zijn er nog twee recentere tendensen, het Internet of Things en Cybersecurity, die een invloed hebben op de huidige digitale transformatie. Laten we deze trends kort onder de loep nemen.

Mobiel

Mobiele technologieën hebben het technologische landschap herschapen. Je kan zelfs stellen dat we aan de vooravond staan van de intergeconnecteerde eeuw. Alles is of wordt draadloos geconnecteerd met het internet. Hierdoor stijgt het IP-verkeer exponentieel vergeleken met de capaciteit van de bestaande kabel. Steeds grotere datavolumes zullen moeten verwerkt en beheerd worden. En hier liggen de kansen voor de markt, want ook deze evolueert. Zo kocht in ons land Telenet recentelijk Base en wil KPN een telco-huwelijk met Proximus aangaan. Je kan geen IT-bedrijf of Telecomoperator meer zijn als je geen mobiele capaciteit of kennis hebt.

Sociaal

Er is een democratisering van de technologie aan de gang. Technologie is niet langer gereserveerd voor een bepaalde kaste maar is enorm laagdrempelig geworden. Sociale media zoals Facebook en aanverwante zijn hier het perfecte voorbeeld van. Technologie wordt gesocialiseerd, ingebed in het dagdagelijkse leven van de mens.

Analytics

Technologie zorgt ervoor dat we steeds meer data ontvangen. Wanneer je deze capteert, selecteert en analyseert kan je noodzakelijke en logische verbanden leggen. Die analyses vormen de basis van gefundeerde beslissingen. Bedrijven die hiervan gebruik maken krijgen inzicht in het aankoopgedrag van hun eindklanten, verbeteren hun productieketen en hun bedrijfsprocessen en bevestigen ultiem hun bestaansreden. Business Intelligence, big data, analytics, allemaal woorden die in het verleden een hype waren en nu een noodzakelijke realiteit zijn om competitief voordeel te halen.

Cloud

De Cloud is een onderschat fenomeen. Weet wel dat de ‘Cloud’ nog altijd op de grond staat en dat ze wordt gehuisvest in datacenters, een wat komische tegenstelling. We kennen de Cloud trouwens al jaren. Je hotmailadres van twintig jaar geleden werkte al in de Cloud. En hoewel er nu vragen rijzen rond security en privacy hadden en hebben we hier het volledige vertrouwen in.Met Cloud kom je ook los van de materialiteit. Daarom dan dit zo goed linkt met de mobiele trend. Je hebt niets meer nodig behalve enkele toetsen en een scherm.Cloud computing brengt ons terug naar de oorspronkelijke bedoeling van “computing”, simpel, goedkoop en gebruiksvriendelijk voor iedereen.

Internet of Things

De oorsprong van dit fenomeen ligt wellicht in de jaren negentig. Tijdens de oorlog in Irak constateerde het Amerikaanse leger dat hun containers stelselmatig verdwenen. Hun oplossing: het taggen (RFID) of chippen van hun containers zodat ze deze konden volgen en diefstallen of verdwijningen vermeden werden.
 
Anno 2015 kan je bij DHL en UPS je pakje volgen vanaf het ophaalmoment tot levering. Een barcode of minuscule chip bevat alle nodige data. Bedrijven passen dit toe voor een efficiënter voorraad- en materiaalbeheer, eindconsumenten kunnen bijvoorbeeld hun mobiele telefoon of wagen opsporen.
 
Iedereen en alles is verbonden met het Internet en gedigitaliseerd. In 2015 zijn naar schatting 25 miljard apparaten digitaal met elkaar verbonden. Het Internet of Things laat dingen praten met mensen. Maar de belangrijkste voorwaarde van het Internet der Dingen is het gebruiksvoordeel. Alles is gelinkt aan een subjectieve utiliteit. Deze ontwikkeling zorgt voor een hele nieuwe generatie, de digitale boorlingen, geboren na 1990.Mensen waarbij het onderdeel uitmaakt van hun levensstijl, van hun manier van denken,van wie ze zijn.

Security

Met security doelen we op veiligheid in een brede betekenis. We zeggen hier tegelijk ook privacy, bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Onze persoonlijke gegevens maar ook onze bedrijfskritische data moeten we kunnen beschermen. Zowel bij bedrijven als consumenten nemen we een mentaliteitswijziging waar. Mensen worden zich steeds bewuster van hun privacy en de invloed die hun daden hierop hebben. Denk maar aan de vele sociale netwerken. Cybersecurity begint hierdoor een enorm grote rol te spelen. Maar niet het netwerk is de grootste vijand, wel het menselijk gedrag. Jongere generaties interpreteren ‘privacy’ trouwens anders en breder dan minder jonge generaties
 
Er zijn echter nog altijd gigantische hiaten in onze wet- en regelgevingen. Overheden lopen achter de feiten en de technologische ontwikkelingen aan, ook al zien we in ons land dat er al grote inspanningen worden gedaan.
 
De zes fenomenen die we hierboven vermelden, zijn met elkaar verbonden, versmolten. Technologie gaat zich meer en meer “embedden” in de menselijke natuur en de omgeving. We worden stilaan één met de technologie.
 
Bekijken we de technologische evolutie, die in een stroomversnelling zit, dan ga je terug naar de pre-socratische filosofen. De Griekse filosoof Heraclitus sprak toen van ‘pantha rei’. Letterlijk: ‘Alles stroomt’. Een bekende spreuk van hem stelt dat je geen tweemaal in dezelfde rivier kan stappen. Hij verwees hiermee naar de gedachte dat de wereld constant in verandering is.

Technologische disruptie is realiteit

Technologie en de mens/natuur waren vroeger gescheiden maar worden steeds meer een geheel. De vraag hier is hoever dit zal gaan en hoever we dit laten gaan. Welke invloed heeft de immer geconnecteerde mens op het bedrijfsleven en op de maatschappij?
 
Bedrijven die binnen dit en het komende decennia nog willen bestaan, moeten durven nadenken op de lange termijn. Het zijn de bedrijven die wegstappen van het onmiddellijke gewin en de discussie aangaan die deze nakende technische omwenteling zullen overleven. Durf te filosoferen over de toekomstige klant.
 
Reeds bestaande innovaties zoals in textiel gevlochten technologie of ingeplante chips beinvloeden het bestaande businessmodel. We spreken nu al van technologische disruptie, de impact van nieuwe technologieën op bedrijven in de toekomst. Bedrijven die willen overleven moeten mensen in verbinding brengen met informatie en data of ze lopen het risico niet langer te bestaan in het volgende decennium.

Innovatie en internationalisering noodzakelijk

Bedrijven moeten zich constant opnieuw uitvinden. De mensheid en de maatschappij evolueren razendsnel. We kunnen zelfs spreken van een proliferatie, een stroomversnelling in het kwadraat. Die stroomversnelling merk je zelfs in de kleinste dingen. We hebben miljoenen jaren stil gestaan en sinds 150 jaar is de technologische evolutie op gang gekomen. Het begon eigenlijk met de uitvinding van de elektriciteit. Maar snel daarna konden we fotograferen, vliegen, naar de radio luisteren, telefoneren, televisie kijken, onze huizen verlichten. We vlogen zelfs naar de maan en we plannen onbemande reizen tot diep in de ruimte. Binnen 15 jaar is een rijbewijs misschien overbodig, wagens zullen zelf rijden. Als je dit allemaal in ogenschouw neemt dan kan je een inschatting maken van de snelheid en die schiet met lichtjaren vooruit. Bovendien is er een enorme globalisering aan de gang. Technologie is niet meer het privilegie van enkele continenten, maar van een hele wereld. Bedrijven die de toenemende internationalisering negeren, gaan op (korte) termijn met hun eigen geografische grenzen geconfronteerd worden. Fenomenen zoals uitbesteding, offshore constructies en toenemende consolidatie van de IT- en Telecom markten (vaak via overnames of fusies) passen in dit plaatje.

Tot slot

Uiteraard zijn er stevige consequenties voor de bedrijven. Was het vroeger niet nodig om te informeren, dan wordt dit nu vereist. Door de openheid van technologie zullen vele bedrijfsgeheimen anders gedefinieerd worden. De aandeelhouders van vandaag willen volledige transparantie. Research & Development, innovaties, het wordt allemaal gemeengoed. Bedrijven zullen zich niet langer kunnen differentiëren door enkel technologie of de toepassing ervan. Of toch veel moeilijker. Die transparantie leidt echter ook tot kritischere consumenten die inzicht willen in hetgeen hun leven bepaalt. De mens is een soort “minionderneming” geworden die de toenemende vloed aan data capteert, selecteert, analyseert en uit de kennis die hieruit resulteert beslissingen neemt. Als alles transparanter wordt, zullen bedrijven en overheden verplicht worden hieraan te beantwoorden. En indien bedrijven mochten denken dat zij de enigen zijn die betrokken zijn, dan slaan ze de bal mis. De almachtige consument zal ook de overheid tot nieuwe stappen dwingen. Want ook de democratie zoals we die kennen, zal heruitgevonden worden.