DuckDuckGo: vreemde eend in de bijt

Wat eerst nog pure fictie leek in reeksen zoals Black Mirror, lijkt steeds meer realiteit te worden. Google lanceerde bijna een gecensureerde zoekmachine voor China, Facebook verzamelt persoonsgegevens en had vermoedelijk deals met onder andere Spotify en Netflix waarin privéberichten van gebruikers werden uitgelezen. Onze data is nergens meer veilig, overal worden we als bezoeker getraceerd en mogen we er gif op innemen dat onze gegevens op de een of andere manier wordt gebruikt door iemand die er financieel gewin mee behaalt. 

De belofte

Duck Duck Go komt als een lichtpuntje in een donkere wereld. Ze claimen een zoekmachine te hebben die biedt wat niemand anders kan bieden: privacy. Wie een blik werkt op de website, ziet een eenvoudig te gebruiken en sympathiek ogende zoekmachine. De tijd waarin privacy voorbehouden was voor hardcore computergebruikers met eigen servers in hun kelder, is dus voorbij. DuckDuckGo is voor iedereen toegankelijk. De belofte wordt onderverdeeld in een aantal verdere beloftes: 

• We slaan persoonlijke gegevens niet op
• We achtervolgen je niet met advertenties. Advertentietrackers worden automatisch geblokkeerd. 
• We volgen je niet binnen of buiten privémodus

Heb je ooit al eens iets gevraagd ‘voor een vriend’? DuckDuckGo is letterlijk dit, met het enige verschil dat DuckDuckGo de aanvraag doet zodat jij buiten schot blijft. De zoekmachine haalt zijn resultaten bij Bing, Yahoo, Yandex en zijn eigen crawlers. Het maakt dus geen gebruik van Google om zijn zoekresultaten samen te stellen. 

Producten

De zoekmachine van DuckDuckGo bestaat reeds sinds 2008, maar sindsdien is het project uitegeroeid tot meer. De DuckDuckGo Privacy Essentials toevoeging voor Google Chrome trekt het gevoel van privacy door naar alle andere websites die je gebruikt, niet alleen de DuckDuckGo zoekmachine. Op elke website krijg je zo een overzicht van de gebruikte vorm van HTTPS-encryptie en een lijst met de gevonden advertentietrackers. Deze worden automatisch geblokkeerd. Adverteerders kunnen je zo niet meer tracken om gepersonaliseerde advertenties te tonen. Wanneer je de extensie installeert, verlopen zoekopdrachten die rechtstreeks in de Google browserbalk worden ingevuld, ook via Duck Duck Go. 

Uiteraard is DuckDuckGo zelf ook erg open in hun cijfers. Zo hebben ze een afzonderlijke pagina waarop statistieken te vinden zijn met onder andere het aantal zoekopdrachten per dag, per maand en per jaar. Op moment van schrijven staat het dagelijks record van ‘direct searches’ (zoekopdrachten rechtstreeks via de zoekmachine) op 37.831.347 zoekopdrachten, dat een week geleden werd behaald, namelijk op 18 februari 2019. 

Privacybeleid onder de loep

DuckDuckGo vat hun privacybeleid samen met “we verzamelen of delen geen persoonlijke informatie”. We nemen het privacybeleid wat verder onder de loep en kijken waar DuckDuckGo zich in onderscheidt. 

Search Leakage

Wanneer je in zoekresultaten op een link klikt, kan de betreffende website zien via welke zoekterm je op de website bent geraakt. Bovendien wordt ook extra informatie gestuurd, zoals je IP-adres. Dit wordt Search Leakage genoemd. Wanneer je via DuckDuckGo in een zoekresultaat op de link klikt, wordt die webaanvraag zodanig gerouteerd dat het voor de website niet meer mogelijk is om te zien welke zoekterm je hebt gebruikt. De website kan wel nog zien dat jij de website hebt bezocht. Wil je volledige anonimiteit, dan raadt DuckDuckGo het gebruik van Tor aan. 

Zoekgeschiedenis

Zoekmachines bewaren je zoekgeschiedenis. Ergens is er dus een database met jouw zoekopdrachten, wanneer je het hebt opgezocht, informatie over je computer en mogelijk je accountinformatie wanneer je bent ingelogd. Zo zijn je zoekopdrachten rechtstreeks verbonden aan je identiteit. We moeten ons dus zorgen maken wanneer deze zoekmachines die informatie publiek beschikbaar maken of doorgeven aan de autoriteiten. Bovendien kunnen zoekmachines ook gehackt worden en kan de data zo publiek beschikbaar worden. Omwille van die redenen bewaart DuckDuckGo geen persoonlijke informatie. Als er niets is, kan er ook niets uitlekken.

Informatie wordt niet verzameld

Wanneer je DuckDuckGo gebruikt, weet de zoekmachine niet wie je bent en er is geen enkele manier waarop zoekopdrachten aan een persoon kunnen worden gelinkt. Daarnaast gebruikt DuckDuckGo geen cookies om informatie op te slaan en te verzenden. Er worden enkel cookies gebruikt wanneer je instellingen hebt aangepast op DuckDuckGo (zoals de lettergrootte) zodat die instellingen behouden blijven. Deze instellingen staan echter enkel lokaal op jouw computer en kunnen niet gelinkt worden aan je identiteit. Zoekopdrachten worden wel degelijk verzameld bij DuckDuckGo, maar die kunnen opnieuw niet worden gelinkt aan een bepaalde persoon en worden enkel gebruikt om het platform te verbeteren. Het platform geeft wel toe aan affiliate marketing te doen, waarbij het platform een kleine commissie ontvangt wanneer je via een van hun links een aankoop doet op webshops zoals Amazon of eBay. 

Gabriel Weinberg

In zijn jonge jaren, nog voordat hij in de pubertijd kwam, bouwde DuckDuckGo-oprichter Gabriel Weinberg een online prikbord. Uniek aan het prikbord was dat het een anonieme vraag-en-antwoordfunctionaliteit had die hij samen met zijn vader, een dokter die onder andere AIDS-patiënten behandelde, organiseerde. Het gratis en vooral anonieme doktersadvies was een nobel doel en van goudwaarde voor het selecte groepje mensen dat er gebruik van maakte. Het was misschien een kleinschalig project, maar toch was het al tekenend voor de overtuiging van Weinberg dat informatie vrij toegankelijk moet zijn zonder dat de privacy van gebruikers hiervoor moet inboeten. 

Na zijn studies aan MIT in 2001 werkte hij een aantal bedrijven uit. Een daarvan was Learnection, een educatief online platform. Het idee was naar eigen zeggen goed, maar het platform was zijn tijd voor en kon zo nooit een succes worden. Daarna werd hij co-oprichter van het sociale netwerk Opobox, waar hij alle code voor schreef zonder hulp. Facebook maakte het platform overbodig, maar Opobox werd in 2006 toch verkocht voor 10 miljoen dollar aan het moederbedrijf van classmates.com.  

Daarna begon hij uiteindelijk aan DuckDuckGo te werken. Het eerste concept was om een zoekmachine aan te bieden die enkel kwalitatieve zoekresultaten teruggaf. Hiervoor labelde Weinberg handmatig websites als ‘spam’ of ‘geen spam’. Verder wou de zoekmachine zich ook onderscheiden met directe antwoorden op vragen, eigenlijk een voorloper van Google’s Answer Box. In 2009 besliste hij vervolgens om geen persoonlijke data meer te verzamelen van gebruikers, al was dat meer een praktische overweging dan een bewuste keuze voor de privacy. Ads werden verkocht op basis van zoekwoorden en niet op basis van gebruikersgedrag. De focus op privacy kwam steeds meer duidelijk naar voren en Weinberg kocht zelfs een billboard met daarop “Google tracks you, we don’t”. DuckDuckGo kon meesurfen op de golf van privacyschandalen (met de onthulling van Edward Snowden op kop) en kreeg steeds meer media-aandacht. Vandaag de dag werkt DuckDuckGo met 55 medewerkers (waarvan de meesten op afstand werken). Exacte omzetcijfers ontbreken, aangezien Weinberg zich eerst en vooral wil focussen op het uitbreiden van de merkherkenning.

Weinberg kocht zelfs een billboard met daarop “Google tracks you, we don’t”

Uw akte van vertrouwen

Moeten we nu allemaal overschakelen en DuckDuckGo gebruiken als onze enige zoekmachine? Uiteindelijk is er geen enkele manier waarop we zeker kunnen zijn of DuckDuckGo zijn beloftes waarmaakt. Worden er werkelijk geen gegevens bijgehouden? Zal DuckDuckGo kunnen weerstaan aan de verleiding om een extra centje te verdienen door persoonsgegevens te verkopen? Het gebeurt allemaal op basis van vertrouwen.