Microsofts Surface RT: goeie poging, maar ik wacht op de volgende

Microsofts eerste tabletcomputer Surface is een mooi toestel dat fijn werkt. Maar na een week groeit mijn ergernis in de kleine onhebbelijkheden van het toestel.

De Surface doet me wat denken aan de Xbox: de eerste was een verdienstelijke poging van Microsoft, maar pas als Microsoft leerde uit zijn fouten en met een tweede versie kwam, werd het een succes. Deze Surface is een knap ding, maar ik verwacht dat zijn opvolger het echte toestel is waarop we zitten te wachten.

Laat ons beginnen met de goede kanten van de Microsoft Surface: ik heb niets dan lof over de buitenkant van het toestel. De metalen behuizing heeft een ingebouwde staander, waardoor je de tablet zowel in de hand kan gebruiken, hem platleggen op een tafel en ‘m ook rechtop kan neerzetten.

De camera van het toestel is zodanig gepositioneerd dat hij horizontaal staat als je het toestel neerzet met zijn ingebouwde voet. Daardoor kan je de Surface gewoon ergens neerzetten op een kast en zelf mee gaan poseren voor een groepsfoto. Slim gezien. De camera aan de voorkant is al even slim ingebouwd om goed gericht te staan voor Skype-gesprekken.

Als kers op de hardwaretaart kan je bij de Surface twee verschillende toestenborden kopen die ook dienen als schermkap. De ene is de Type Cover, een dun toetsenbord met laptoptoetsen dat magnetisch vastklikt aan de Surface. De andere is de Touch Cover. Ook dit is een toetsenbord, maar je kan de toetsen niet indrukken. Het toetsenbord is aanraakgevoelig. Je kan je vingers op de toetsen laten rusten, maar de aanslag wordt pas geregistreerd als je echt duwt. Het is wennen, maar als je met 10 vingers kan tikken, geraak je wel gewoon aan dit dunne en lichte toetsenbord.

De software

De Surface is de oertablet voor dat nieuwe vreemde besturingssysteem van Microsoft: Windows RT. Het lijkt sterk op Windows 8, maar is gemaakt voor mobiele processors met ARM-architectuur. Die chip heeft een volledig andere opbouw dan de klassieke x86-computerchips in Windowsmachines. Gevolg: de bits en bytes die op een gewone Windowscomputer werken, daar snapt een ARM-tablet geen jota van. En dus werkt er geen enkele toepassing die voor eerdere Windowsversies is gemaakt.

Op de Surface moet je het dus zien te rooien met de Metro-interface en de apps die je in de applicatiewinkel vindt. Op zich niet zo heel erg, want die apps werken optimaal op het relatief kleine scherm van de Surface. Je hebt die desktop dus niet echt nodig. Tenzij dan om de bijgeleverde Microsoft Office te draaien. Om één of andere reden heeft Microsoft die niet in de Metro-interface gestoken. Als je op het icoontje van Word klikt, ga je automatisch naar de desktop. Wil Microsoft deze ARM-tablet nu ook als klassieke pc gaan behandelen of hebben ze Office niet op tijd geïntegreerd gekregen in de Metro-interface?

Hoe dan ook, de Office op de Surface doet al zijn concurrenten met iOS en met Android verbleken als het op bureausoftware aankomt. In Word, Excel, Powerpoint en OneNote is deze tablet de beste. En door de integratie met Skydrive staan je bestanden ook meteen in de cloud. Als je ze later op je telefoon of op een andere pc wil bekijken, is dat een makkie.

De frustraties

De Surface heeft een aantal onhebbelijkheden die je pas na een tijdje ontdekt. Net zoals een vlieg die over de televisie wandelt, ga je je op den duur zo ergeren aan die vlieg dat je niet meer van het beeld op tv kan genieten. Net zo bij de Surface en zijn onsnapbare kleine gebreken.

Laat ons beginnen met de mailtoepassing. Daar heb ik geen goed woord voor over. Om te beginnen is hij traag. Een e-mail verwijderen duurt al meer dan twee seconden. Begin zo maar eens alle rommelmail te verwijderen. De frustratie stapelt zich al snel op.

Bovendien zitten de functies van de mailclient erg verspreid. De knoppen om een mail te verwijderen, te beantwoorden en een nieuwe op te stellen zitten rechts bovenaan. De functie om een mail naar een andere map te verplaatsen zit in een verborgen bedieningspaneel. Om een mail te zoeken, moet je dan weer het algemene zoekpaneel van Windows openen. Het lijkt alsof ik zeur om kleine dingen, maar al deze pietluttigheden samen verknoeien wel de gebruikservaring.

De agenda werkt wel heel goed. Hij is overzichtelijk en het is aangenaam om afspraken toe te voegen. Groot nadeel: Google Calendar werkt niet. Vreemd genoeg heeft de agenda-app ook minder functies dan de kalender in de online versie van Outlook.com (voormalig Hotmail). Zo kan je je todo-lijstje niet weergeven in de app en wel in de online kalender van Microsoft. Begrijpe wie kan.

De browser is ook niet bepaald een troef. Als je met de ingebakken Internet Explorer 10 surft, merk je dat een aantal sites onvolledig werken. Toeval of niet, maar de sites waar ik de meeste problemen mee had waren van concurrent Google. Sommige links werken gewoon niet, wat behoorlijk vervelend is als je de informatie achter die link nodig hebt.

Prototype of echt product?

Door de onhebbelijkheden (trage bediening en de browser die niet alle sites ondersteunt), kan ik me niet van de indruk ontdoen dat ik op een prototype zit te werken: een vingeroefening over wat er allemaal kan met de nieuwe Windows RT en een demonstratie van hoe goed de hardware er kan uitzien. De Surface was immers bedoeld om de hardwaremakers een schop onder hun kont te geven, zodat ze Windows niet in logge bakken zouden steken, maar in toestellen die qua uiterlijk kunnen concurreren met de iPad van Apple.

Het verhaal van de Surface begint zoals dat van de Xbox. De eerste versie daarvan was ook een verdienstelijke poging maar geen succes. De tweede poging was een schot in de roos. Laat ons hopen dat de Surface dezelfde richting uitgaat en dat de (eventuele) tweede versie alle beloftes waarmaakt die de eerste Surface inhoudt, want het is een mooie tablet die met Office ook heel goede software aan boord heeft.

Als je in de tussentijd een Windows-tablet wil, koop dan een toestel als de Acer Iconia Tab W510. Die heeft een volledige Windows, gaat tot 17 uur mee met een batterijlading en kost 500 euro. De Office moet je er wel apart bij kopen, maar dan heb je wel meteen een degelijke e-mailclient met Outlook.