Herstel een trage familiecomputer tijdens het kerstdiner: een stappenplan

Deze gids werd origineel gepubliceerd op 22 december 2016. Nu de kerstperiode opnieuw voor de deur staat, besloten we hem opnieuw te publiceren. Want ga er maar van uit dat je nonkel weer zal vragen om eens naar zijn computer te kijken.

Met Kerstmis om de hoek breekt er een periode van familiefeesten aan. Voor veel mensen is dat de uitgelezen kans om aan hun technologisch opgevoede zoon/dochter/nonkel/tante/neef/nicht, die eindelijk nog eens langskomt, te vertellen dat de computer het toch niet meer zo goed doet. Die opmerking gecombineerd met een blik die doet denken aan een geslagen hond laat niets aan de twijfel over: het zou geapprecieerd worden als jij met al je technische kennis eens een kijkje nam. Wij overlopen stap voor stap hoe je het schoonmaken van de trage computer perfect kan inpassen tijdens het kerst- of nieuwjaarsdiner.

Aperitief: Opstartperikelen

Zet de computer onmiddellijk bij je aankomst op het familiefeestje aan en verlaat de kamer voor een glaasje cava. Wanneer je terugkomt zal de machine ongetwijfeld zijn opgestart. Vermoedelijk startten er nog tientallen andere processen mee op waar niemand boodschap aan heeft, zoals iTunes- en Quicktime-helpers, Adobe Acrobat voor die ene pdf per jaar die op de laptop terecht komt, misschien een torrent-client daterend van een mislukte poging om iets zelf te downloaden, en meer.

Zit je achter een Windows 10-computer, ga dan naar TAAKBEHEER door rechts op de taakbalk te klikken, kies de tab OPSTARTEN, en schakel zowat alles uit dat in de lijst staat. Sommige programma’s zoals een antivirustool zijn natuurlijk wel nuttig. Voor een Windows 7- of 8-computer gebruik je de toetsencombinatie Windows+R en typ je MSCONFIG. Onder de tab OPSTARTEN kan je hier een hele lijst afvinken. Het is verstandig om hiermee te beginnen, aangezien de rest van je revitalisatieproces waarschijnlijk enkele reboots nodig heeft.

Voorgerecht: Updates

Voor je eventuele problemen begint te verhelpen is het een goed idee Windows Update uit te voeren. Een Windows 10-computer is nogal agressief in het doorvoeren van updates, wat de staat van de machine die je wil schoonmaken ongetwijfeld ten goede komt. De kans dat een Windows 7-systeem niet meer geüpdatet is sinds vorig jaar is wel reëel. Je vindt het updatecentrum snel terug door via START te zoeken naar UPDATE.

Al naargelang de staat van de pc kan het een hele tijd duren om het systeem up-to-date te krijgen. Daarom is het misschien een goed idee om de updates te laten lopen tijdens het voorgerecht.

Hoofdgerecht: Beveiliging

Idealiter kan je voor het hoofdgerecht een blik werpen op de beveiliging. Vermoedelijk draait er nog een antieke versie van een antivirus op de achtergrond, die al anderhalf jaar niet meer ondersteunt wordt. Is dat het geval, dan raden wij Sophos Home Antivirus aan. Sophos is gratis en heeft een uitstekende beveiliging, maar kan vooral op afstand bediend worden via een dashboard. Je kan de computer van je familielid aan je account toevoegen en zo van thuis uit nakijken of alles up-to-date is. Meldingen verschijnen eveneens op het dashboard, zodat je familielid je niet wekelijks hoeft te bellen met de vraag of een specifiek dialoogvenster een Ja- of Nee-klik vereist.

Wat je ook kiest, na het download- en installatiewerk is het een goed idee om een scan uit te voeren. Ideaal dus om even van het hoofdgerecht te genieten. Drink niet te veel, want er staat nog wat werk voor de boeg.

Dessert: Grote kuis

Ga via START en CONFIGURATIESCHERM naar PROGRAMMA’S. Sleep je familielid mee en stel directe vragen zoals “Weet je wat dit programma is?”, “Gebruik je het ooit?” en “Ben je zeker?”. Verwijder alle programma’s die overbodig zijn. Je moet alle programma’s één voor één verwijderen en dat vereist wat manueel labeur. Zo heeft je eten de tijd om even te zakken voor je bij het dessert aanschuift. Download en installeer CCleaner voor je aan de tiramisu begint, en laat de tool z’n schoonmaakscans uitvoeren.

Koffie: Laatste loodjes

Schuifel nu met een veel te volle maag terug naar de computer en laat CCleaner de gevonden rommel opschonen. In principe bolt de computer nu terug goed. Voor de zekerheid kan je de browser nog even nakijken op extra toolbars en de startpagina veranderen van Yahoo naar Google. Zie je daar nog dramatische toestanden, dan kan je maar beter hopen dat er nog koffie en koekjes voorzien zijn. Om eventuele hardnekkige toolbars te verwijderen en adware te bannen, is Malwarebytes Anti-Malware volgens ons de beste keuze. Heel lang duurt een scan niet, maar je hebt in ieder geval tijd genoeg om even terug aan te schuiven.

Vertrek: Toekomstplannen

Voor je de deur uitgaat en de auto (of taxi) huiswaarts neemt, is het een goed idee om Teamviewer op de computer te installeren. Met het programma kan jij bliksemsnel de probleem-pc vanop afstand overnemen. Plaats een pictogram op het bureaublad en noem het ‘KLIK HIER BIJ PROBLEMEN’. Drukletters zijn aangeraden. Belt het familielid in kwestie volgende keer met een vreemde uitleg over een potentiële hacker, dan hoeft hij of zij slechts op het icoon te klikken, de cijfers te dicteren, en je kan aan de slag.