Hoe ik mijn aftandse iMac vier keer sneller maakte

We hebben het al tot vervelens toe geschreven: je harde schijf vervangen door een ssd is één van de beste upgrades die je kan doen om je oude pc nieuw leven te geven. Moeilijk is dat niet als je een klassieke desktoptoren hebt, en ook voor de meeste laptops is het geen probleem. In deze gids bespreken we stap voor stap hoe je te werk gaat.

Op mijn bureau thuis staat evenwel geen Windows-computer, maar een aftandse iMac van eind 2009. In computerjaren is dat een eeuwigheid, toch voldoet de all-in-one nog prima voor de belangrijkste taken die ik er tegenwoordig op uitvoer; op het internet surfen, artikels typen en fotobewerking in Lightroom en Photoshop. Alleen is het ding in de loop der jaren zo ongelofelijk traag geworden, dat het ronduit frustrerend werd om er nog op te werken.

Ik besloot dat het tijd werd voor een upgrade. Meer dan 2.000 euro neertellen voor een nieuwe 27 inch iMac met 5K-scherm zag ik niet zitten, en eigenlijk voelde ik er sowieso niet veel voor om een compleet nieuwe computer in huis te halen. De oplossing lag voor de hand: zelf de handen uit de mouwen steken en de harde schijf vervangen door een ssd voor minder dan een tiende van de prijs van een nieuwe iMac.

Een iMac uitbreiden met nieuwe hardware is niet zo eenvoudig als bij een desktoptoren waar je gewoon het zijpaneel van de case haalt. Mijn exemplaar uit 2009 is één van de laatste iMacs waarbij je via een klepje onderaan het RAM-geheugen nog kan uitbreiden. Verder zitten alle onderdelen verscholen achter het scherm in een volledig afgesloten behuizing. Met het juiste gereedschap, een goede gids en genoeg geduld ben ik er evenwel van overtuigd dat de meeste mensen de klus zonder problemen kunnen klaren. Het is mij ook gelukt en ik ben niet meteen de meest handige Harry. Hieronder bespreek ik hoe ik tewerk ging.

Voorbereidingen

De eerste vraag die je jezelf moet stellen, is of je de harde schijf wil vervangen of de ssd als aanvulling wil installeren. Die tweede optie is alleen mogelijk als je iMac over een dvd-brander beschikt, zodat je die door de ssd kan vervangen. Ik koos voor deze optie omdat ik dan een ssd met een kleinere capaciteit kon kiezen om de kosten te drukken. De ssd functioneert als systeemschijf, terwijl de 1 TB harde schijf nog altijd beschikbaar is voor opslag.

Kies je ervoor om de harde schijf te behouden, dan is een ssd met een capaciteit van 128 of 256 GB voldoende. Wil je de harde schijf volledig vervangen, dan kijk je beter naar een ssd met minimaal 512 GB of 1 TB opslagcapaciteit.

Benodigdheden:

Afhankelijk van de keuze die je maakt, heb je ook ander materiaal nodig. Dit was mijn lijstje:

• SSD: De prijzen voor een ssd beginnen vanaf 50 euro, maar kunnen oplopen tot meer dan 1.000 euro afhankelijk van de opslagcapaciteit en prestaties die je wenst. Ik had geluk en kon voor 88 euro een refurbished Samsung 750 EVO 250 GB op de kop tikken. Die bood voor mij een ideale verhouding van prijs, capaciteit en snelheid. Een andere aanrader voor dit project is de Samsung 850 EVO 250 GB voor iets meer dan 100 euro.
• Caddy of bracket: Plaats je zoals mij de ssd op de plaats van de dvd-brander, dan heb je een caddy nodig om de schijf op de juiste plaats te monteren. Ik kocht deze voor 24 euro.
  Ga je de harde schijf volledig verwijderen, dan gebruik je een 2,5 inch naar 3,5 inch bracket (zoals deze) en heb je mogelijk ook nog een temperatuursensor (zoals deze) nodig om de ventilators niet overstuur te maken.
• Gereedschap: Verder heb je twee zuignappen nodig (ik gebruikte deze), een (lange) T10 Torx-schroevendraaier, een kruisschroevendraaier, een microvezeldoekje en een paperclip.
• (Optioneel) Externe dvd-brander: Omdat ik de dvd-brander uit mijn iMac ging verwijderen, kocht ik ook nog een externe dvd-brander voor de enkele keren dat ik toch nog dvd’s wil lezen of schrijven. Ik ging op zoek naar iets goedkoop en koos uiteindelijk de LG GP57ES40.

De operatie

Eenmaal alle benodigdheden verzameld, kan je met de dissectie van je iMac beginnen. Om zeker niets verkeerd te doen, nam ik deze uitstekende gids van iFixit erbij. Ik beschrijf hieronder stap per stap hoe ik de ssd op de plaats van de dvd-brander heb gemonteerd. Het proces om de harde schijf te vervangen door een ssd, gaat er grotendeels hetzelfde aan toe.

macOS installeren

Met het harde werk achter de rug, rest je alleen nog om macOS op de nieuwe ssd te installeren. Zet de iMac aan en houd de toetsencombinatie Command+R ingedrukt om Recovery op te starten.

Hier kan je met behulp van het Schijfhulpprogramma de ssd formatteren (Mac Extended + Journaled) en vervolgens macOS op de nieuwe schijf installeren of een Time Machine-reservekopie terugzetten. Dat laatste kan alleen als de reservekopie niet groter is dan de maximale capaciteit van je ssd.

Ik koos na het formatteren van de ssd voor een nieuwe installatie. Tijdens het installatieproces krijg je de vraag om een opstartschijf te selecteren. Kies de ssd en klik vervolgens op ‘Installeer’.

Voor volledige instructies voor het uitvoeren van een nieuwe installatie van macOS kan je hier terecht.

Resultaten

Hoeveel winst heeft al dat hard labeur me nu opgeleverd? Voor ik aan de operatie begon had ik gechronometreerd hoe lang het duurde om de iMac koud op te starten tot hij klaar was voor gebruik. Ik klokte toen af op net geen twee minuten. Met de ssd werd dat 25 seconden, ofwel meer dan vier keer sneller. Ook applicaties starten nu veel sneller op.

Al mijn frustraties zijn de deur uit, en dat voor een prijskaartje dat meer dan tien keer lager ligt dan de aankoop van een nieuwe iMac. De prijzen van ssd’s zijn genoeg gedaald dat een upgrade een absolute no-brainer is voor wie nog vanaf een harde schijf werkt. De snelheidswinst en het verschil in gebruikservaring zijn écht zo groot.