PlayStation 5 review: een revolutionaire next-gen ervaring

Het is alweer zeven jaar geleden dat de PlayStation 4 voor het eerst het daglicht zag. De PS4 Pro volgde in 2016 en maakte voor het eerst 4K-gaming op een Sony-console mogelijk. Op 19 november 2020 verschijnt eindelijk de PlayStation 5. De nieuwste generatie brengt indrukwekkende verbeteringen op het gebied van prestaties met zich mee.

Prestaties

De hardware van de PS5 heeft een flinke upgrade gekregen ten opzichte van de PS4. De console kan een resolutie aan van 4K bij maximaal 120 frames per seconde, hoewel de meeste games op dit moment enkel 4K aankunnen bij 30 of 60 fps. Betere contrasten en mooier kleurbereik worden mogelijk gemaakt door de HDR-ondersteuning. 8K-ondersteuning volgt in de toekomst door middel van een update.

Voor het eerst kunnen consolegamers gebruik maken van de voordelen van ray tracing. Voorheen hadden enkel PC-gamers dit privilege. Met deze technologie worden reflecties en schaduwen op een natuurgetrouwe manier weergegeven. Ray tracing vraagt veel prestaties van de console, waardoor deze functionaliteit niet altijd te combineren is met de hoogste frame rates. Je kunt de prioriteit bij de meeste next-gen games instellen voor ofwel de mooiste grafische beelden of juist de soepelste weergaven (Performance/Resolution Mode).

In Marvel’s Spider-Man: Miles Morales is dit verschil erg goed zichtbaar. In Resolution Mode glinstert het pak van Miles en is de prachtige skyline van New York in indrukwekkende reflecties te zien tijdens het beklimmen van gebouwen in de stad. Als je Performance Mode inschakelt ben je in staat om niet met 30, maar met 60fps door ‘The City That Never Sleeps’ te slingeren. Ray tracing wordt in dit geval uitgeschakeld en ook de resolutie is niet langer native 4K.

Door de ingebouwde NVMe SSD is de PS5 in staat om razendsnel op te starten. Laadschermen zijn nooit eerder zo snel geweest op een console van de vorige generaties. Waar je bij de PS4 normaal gesproken gemakkelijk een versnapering kon regelen tijdens het laden, is een game als Marvel’s Spider-Man: Miles Morales op de PS5 al volledig opgestart voordat je de controller naast je neer hebt gelegd.

Functies

De gebruikersinterface van de PlayStation 5 heeft een flinke make-over gehad. Natuurlijk zal het even duren om gewend te raken aan het nieuwe uiterlijk, vooral als je de interface van de PS4 gewend bent.

Door de PlayStation-knop op de DualSense-controller in te drukken verschijnt er niet langer een snelmenu. Er is nu een nieuw menu aanwezig, waar je onder andere je vriendenlijst, (recentelijk) geopende games en apps, notificaties en Spotify-bediening vindt. Via dit menu krijg je ook toegang tot de nieuwe Activity Cards. Hiermee kun je gemakkelijk in een bepaalde missie duiken of gamehints bekijken. Ook kun je hulp krijgen bij het vinden van verzamelobjecten.

Er zijn wat prettige quality of life verbeteringen merkbaar in de interface. Zo is er voortaan spraakdictatie mogelijk. Je kunt zo berichten inspreken door middel van de ingebouwde microfoon in de DualSense-controller. Je kunt gemakkelijk schakelen tussen verschillende games (en apps), terwijl deze op de achterkant kunnen blijven draaien. Hierdoor hoeft een game bij het wisselen niet telkens volledig opnieuw opgestart worden. Zo kun je nog sneller terug in de actie stappen.

De PlayStation-app voor je smartphone heeft ook een grote update gehad. De interface van de app is volledig veranderd en past goed bij de futuristische uitstraling van de PS5. Als een game of app klaar is met installeren, ontvang je voortaan een melding via je telefoon of smartwatch. Zo hoef je niet telkens de voortgang van de installatie in de gaten te houden. Je wordt automatisch op de hoogte gebracht van de voltooiing ervan.

Games

Iedere PlayStation 5 komt direct uit de doos met een geïnstalleerde game: Astro’s Playroom. Hoewel deze platformer nooit in de grote prijzen zal vallen, is het een aangename toevoeging die op een interactieve manier laat zien hoe de nieuwe functies van de DualSense-controller werken.

Bij de lancering van de PS5 op 19 november zijn er direct een aantal exclusieve games beschikbaar. Dit is iets wat de Xbox Series X dit jaar niet heeft. Marvel’s Spider-Man: Miles Morales, Sackboy: A Big Adventure, Demon’s Souls, Godfall en Bugsnax, zijn net als Astro’s Playroom niet op een Xbox te spelen. In 2021 komen daar in ieder geval nog Ratchet & Clank: Rift Apart, Gran Turismo 7, Returnal en Horizon Forbidden West bij. Laatstgenoemde verschijnt echter pas in de tweede helft van het nieuwe jaar. De andere drie titels gepland zijn voor de eerste zes maanden van 2021.

Naast PlayStation-exclusives zijn de (aankomende) nieuwe AAA-games zoals Assassin’s Creed: Valhalla, Hitman 3, Watch Dogs: Legion, Cyberpunk 2077 en Call of Duty: Black Ops Cold War beschikbaar zodra deze uitkomen. De aankomende jaren zullen er uiteraard nog een hele hoop games verschijnen, maar tijdens de launchperiode is er voor de meeste gamers genoeg om uit te kiezen.

Natuurlijk heb je ook nog vrijwel de volledige gamebibliotheek aan PS4-games om uit te putten. Slechts een handjevol games is niet beschikbaar. Bovendien krijgen PlayStation Plus-leden bij het gebruiken van een PS5 toegang tot 18 PS4-titels uit de PlayStation Plus Collection. Hiertussen zitten onder andere God of War, Bloodborne, Days Gone en Uncharted 4: A Thief’s End.

Door middel van een gratis aan te vragen adapter kun je de PlayStation VR-headset aansluiten op de PS5-console. Je moet hiervoor wel beschikken over de speciale Move Controllers of een DualShock 4. Ook is een PS4-camera benodigd; de PS5-camera werkt niet.

Design

Niet iedereen is te spreken over het ontwerp van de PS5. Ten eerste is het een gigantische console. De afmetingen zijn ongeveer 390 x 104 x 260 mm (breedte x hoogte x diepte). Het bakbeest weegt daarnaast zo’n 4,5 kg. Door het grote formaat past de console niet gemakkelijk in ieder tv-meubel. Dit is iets om rekening te houden, maar het is geen dealbreaker.

Voor het eerst heeft een Sony-console een tweekleurig ontwerp: wit en zwart. De gebogen kappen aan de zijkanten en het kleurschema geven de console een futuristische uitstraling. Aan de binnenkant van de kappen zitten een hele hoop minuscule PlayStation-tekentjes (driehoekje, rondje, kruisje, vierkantje). De standaard PlayStation 5 heeft een iets andere vorm dan de Digital Edition. Vanwege het ontbreken van een diskdrive is deze digitale versie aan beide kanten identiek.

Bij het aanzetten van de PS5 brandt er aan de binnenkant van de kappen een blauwe ledverlichting die vervolgens naar wit verandert. De kleur verandert daarnaast in oranje als je de console in rustmodus zet. De witte kappen omhullen een zwart, glanzend stuk plastic. Het materiaal is erg gevoelig voor krassen. Niet heel handig, aangezien er een USB-A en USB-C aansluiting aan de voorkant zit.

Aan de achterkant bevindt zich naast twee USB-A poorten, een HDMI 2.1-aansluiting een voedingspoort voor de netsnoer en een ethernet-poort. Genoeg poorten om jouw headset met USB-dongle aan te sluiten, jouw controller op te laden en (in de toekomst) een externe harde schijf aan te sluiten. Hierop kunnen enkel PS4-games worden gespeeld. Het toevoegen van extra SSD-geheugen is momenteel nog door Sony geblokkeerd. Een update in de toekomst moet het gebruik hiervan mogelijk maken.

Controller

De DualSense-controller maakt van de PS5 een echte next-gen waardige console. De controller beschikt over innovatieve vernuftigheden, die je in andere controllers niet vindt. Door de haptische feedback voel je het verschil tussen verscheidene ondergronden extreem goed, zoals het wroeten door strandzand of het dobberen in de oceaan.

Adaptieve triggers zorgen ervoor dat ontwikkelaars de weerstand van de triggers kunnen aanpassen aan de acties die je met de controller maakt. Zo kan het intrappen van een gaspedaal in een racegame worden nagebootst naar de werkelijkheid. Wij kunnen ons voorstellen dat het spannen van Aloy’s boog in Horizon Forbidden West zorgt voor weerstand op de triggers. We moeten helaas nog even wachten voordat deze game verschijnt.

Beide zojuist genoemde nieuwe technologieën zijn ontzettend overdreven aanwezig in het paradepaardje Astro’s Playroom. Andere games lijken voor een subtielere aanpak te gaan. In Marvel’s Spider-Man: Miles Morales is er een lichte weerstand in de triggers merkbaar bij het slingeren door New York. Bij Godfall voel je iedere slag die je met je zwaard maakt van de ene naar de andere kant door de controller schieten.

Het lijken misschien kleine, nietszeggende toevoegingen, maar het biedt wel degelijk een ontzettend immersieve ervaring. Het is echter per ontwikkelaar de vraag hoe deze met de nieuwe controllertechnologieën omgaat. Bij het spelen van PS4-games trilt de controller overigens op dezelfde manier als dat we dit gewend zijn van de PS4-console.

De overwegend witte kleur van de DualSense-controller zou er voor kunnen zorgen dat deze er sneller vies uitziet. Na drie weken intensief gebruik is dit echter nog niet op te merken. De PlayStation-tekentjes zitten ook op de achterkant van de controller, bij de grepen. Ze zijn zo klein dat ze niet opvallen als je niet wist dat het er zat.

Randapparatuur

Om het beste uit de indrukwekkende prestaties van de PlayStation 5 te halen is een 4K (Ultra HD)-televisie met 120Hz, HDR-ondersteuning en een HDMI 2.1-aansluiting aan te raden. Als je echter al over een 4K-televisie beschikt, is upgraden waarschijnlijk (nog) niet noodzakelijk. Ook bij een HD-televisie (1080p) merk je een groot verschil tussen de PS5 en PS4. Of je een nieuwe televisie bij de console wil aanschaffen is dan ook volledig afhankelijk van je eigen voorkeur (en budget).

Niet alle randapparatuur en accessoires die je voor de PS4 hebt aangeschaft werken op de PS5. Zo is de DualShock 4-controller wel aan te sluiten op de PlayStation 5 (door middel van een kabel of via bluetooth), maar kun je hier enkel PS4-games mee spelen. Om PS5-games te spelen is een DualSense-controller nodig. Dit is logisch, omdat deze games gebruik maken van de nieuwe haptische feedback en adaptieve triggers.

Het ontbreken van deze compatibiliteit kan echter wel vervelend zijn als je gewend bent aan een controller (van een externe partij) met backbuttons. Bijvoorbeeld omdat je veel shooters speelt. Voor de crossgen-bundel van Call of Duty: Black Ops Cold War is er gelukkig de oplossing om de PS4-versie van de game op te starten. Je krijgt dan geen ray tracing, maar kunt wel gebruik maken van je oude vertrouwde controller.

Koptelefoons die gebruik maken van een USB-dongle kunnen worden aangesloten op de console en headsets met een 3,5 mm jack kunnen in de controller worden geplugd. De console beschikt niet over een optische poort. Indien benodigd kun je daar een externe adapter voor aanschaffen. De Tempest 3D Audio werkt met alle aansluitbare koptelefoons, al zal de kwaliteit ervan natuurlijk per headset verschillen. Het is dus niet per se nodig om de draadloze 3D Pulse-headset van Sony aan te schaffen.

Eindoordeel

Zeven jaar lang hebben we moeten wachten op de nieuwe PlayStation-console van Sony. Voor vijfhonderd euro krijg je zeer indrukwekkende prestaties. Voor hetzelfde bedrag zal je geen pc vinden met soortgelijke specificaties. Met de komst van de PlayStation 5 kunnen consolegamers voortaan ook genieten van al het moois wat pc-gamers al jaren kennen. De next-gen console biedt uitstekende grafische weergaven door ray tracing en een snelle verversingsratio. Daarnaast krijg je indrukwekkende laadtijden die jou vliegensvlug in een game laten stappen. Neem de innovatieve DualSense-controller erbij en je hebt de meest immersieve console-ervaring die je ooit gezien hebt.