Back-upstrategie uitgespit: je netwerk als back-uplocatie
Een lokale back-up is slechts één optie. Vaak is het handig of wenselijk om je lokale netwerk in te schakelen. In dat geval gaan je back-ups niet naar een harde schijf aan je computer, maar naar een schijf die toegankelijk is via het LAN-netwerk. Zo kan je back-uppen naar externe schijven met netwerkmogelijkheden of een NAS. Netwerkback-ups hebben veel voordelen, maar er speelt ook één belangrijk nadeel: al je gegevens worden via je netwerk naar de back-upschijf gestuurd en dat kost tijd. Het LAN-netwerk zal zeker bij draadloze verbindingen de flessenhals zijn, zodat je geen usb 3-snelheden hoeft te verwachten bij de gegevensoverdracht.
Voordelen
Het duidelijkste pluspunt voor een netwerkback-up is de locatie: je back-upschijf hoeft immers niet in de buurt van je desktop of laptop te staan. Dat spaart plaats op je bureau, maar zorgt er ook voor dat je er als laptopeigenaar niet aan hoeft te denken om geregeld je externe harde schijf in te steken. Iedereen weet immers hoe belangrijk back-ups zijn, maar weinig mensen zien het zitten om consequent back-ups te maken. Vergetelheid speelt daarbij een grote rol. Met een netwerkoplossing houdt de back-upsoftware al je bestanden netjes bij op een netwerkschijf, zelfs wanneer je met je laptop in de zetel zit.
Bovendien is het eenvoudiger om een netwerkschijf te delen. Een schijfje van twee terabyte is al snel genoeg om de laptops van een heel gezin veilig te stellen. De eenvoudigste en goedkoopste oplossing voor een netwerkback-up is een draadloze externe schijf zoals de Seagate Wireless Plus (1 TB, € 169) of de Toshiba Canvio AeroCast (1 TB, € 108,99). Zo’n ding ziet er uit als een klassieke externe harde schijf en kan zo ook gebruikt worden. De schijf is echter uitgerust met een batterij en een wifi-module. Na de configuratie, die meestal via een app op je iOS- of Android-apparaat gebeurt, kan je de schijf toevoegen aan je thuisnetwerk. Van daaruit is ze toegankelijk voor alle computers op dat netwerk.
Geduld
Echt snel is zo’n draadloze schijf niet: de initiële back-up van je computer kan al snel enkele uren of zelfs dagen in beslag nemen. Het kopieerwerk gebeurt op de achtergrond zodat dat geen probleem hoeft te zijn. Wanneer je snel veel bestanden wil terugplaatsen, kan je de externe schijf bovendien via usb 3 op je computer aansluiten. Extra voordeel: omdat de schijven te bedienen zijn via een app kan je er ook eenvoudig back-ups van je smartphone mee maken.
Op die manier is een draadloze netwerkschijf je ideale compagnon voor op reis. Je kan er immers via een eenvoudige app je foto’s naar back-uppen. Zo heb je toch een reservekopie van je digitale herinneringen, zelfs wanneer je je vakantie ver van het internet doorbrengt. Wil je tijd doden, dan kan je de netwerkschijf bovendien inzetten als extra geheugen voor je tablet of smartphone. Via de app kan je immers multimedia vanop de schijf naar je scherm streamen.
Externe schijf en router
Een draadloos netwerk is in de regel trager dan een exemplaar met draad. De oplossing hoeft niet duur te zijn: veel routers zijn uitgerust met een usb-poort. Denk daarbij niet alleen aan eigen exemplaren, ook de dingen afkomstig van je netwerkprovider hebben dikwijls één of twee usb-aansluitingen. Niet iedere provider ondersteunt de functie, maar als ze ingeschakeld staat kan je een gewone externe schijf omtoveren tot netwerkschijf door ze in de usb-poort van de router te stoppen.
Je zal naar alle waarschijnlijkheid even in de instellingen van je router moeten zoeken.
We nemen de b-box3 van Proximus als voorbeeld. Om de netwerkopslag aan de praat te krijgen moet je naar 192.168.1.1 surfen en daar naar het ‘Delen’-tabblad navigeren. Zoek naar opties voor ‘DLNA’ en ‘File Sharing’, en schakel ze in. Op andere routers van andere providers of fabrikanten zal de optie op een andere plaats verstopt staan (als ze ondersteund wordt), dus schrik er niet voor terug om even door de menu’s te snuffelen.
Als het goed is zit je klassieke externe schijf nu in het netwerk. Gebruik een programma als het gratis Advanced IP Scanner om het adres van de schijf te vinden. Vervolgens kan je ze via Windows als netwerkschijf toevoegen.
NAS
De allerbeste oplossing voor netwerkopslag is de NAS. Een NAS, kort voor Network Attached Storage, heeft als doel om schijfruimte op een zo goed mogelijke manier via het netwerk beschikbaar te maken. Een NAS is een stuk groter dan een externe schijf, en ook een stuk duurder. De toestellen zijn in essentie minicomputers, maar dan zonder toetsenbord, scherm en muis. Een NAS is in de regel gevuld met minstens twee schijven, die idealiter in een RAID-1-configuratie staan voor extra veiligheid. Iedere NAS heeft een adres op je netwerk waar je met iedere andere computer naartoe kan surfen. Van daaruit kom je in een interface terecht die verschilt van fabrikant tot fabrikant. Bij Synology en Qnap krijg je toegang tot een soort Windows-light gebaseerd op Linux, waarlangs je verschillende applicaties voor je NAS kan downloaden.
Een NAS voor back-updoeleinden hoeft niet zo krachtig te zijn. Je kan gerust aan de slag met goedkopere exemplaren waarvoor weinig toepassingen bestaan. Je kan iedere NAS immers toevoegen als netwerklocatie en de opslag zo als back-upopslag gebruiken. Een NAS is gemaakt om dienst te doen als thuisserver, en kan dus perfect om met verbindingen van meerdere computers. Bovendien sluit je het toestel met een ethernetkabel aan op je router, waardoor de verbindingssnelheid hoger ligt. Je kan natuurlijk nog altijd draadloos je laptop back-uppen.
Een NAS geschikt voor back-updoeleinden kost ongeveer 150 euro. De Qnap TS-212P (2 bay, € 145) is een mooi voorbeeld. Houd er rekening mee dat de NAS zelf meestal niet met schijven komt. Daarin moet je zelf nog investeren. Voor een NAS koop je bovendien best schijven die voorzien zijn op zwaar gebruik zoals de Seagate Ironwolf HDD (2 TB, € 124) of de Western Digital Red (2 TB, € 112).
Wie het niet ziet zitten om zelf te veel te configureren, kan bij WD aankloppen voor een eenvoudige NAS met ingebouwde en geconfigureerde schijven. De My Cloud EX2 Ultra 4 TB (2x 2 TB, € 339) is een mooi voorbeeld. Besef wel dat je maar de helft van de totale capaciteit ter beschikking hebt in een RAID-1-configuratie, aangezien beide 2 TB-drives kopietjes van elkaar zijn.
Kies je voor een duurdere en zwaardere NAS, dan kan je het toestel inzetten als zenuwcentrum voor de digitale multimediabeleving in je huis. Met Plex kan je je eigen Netflix draaien, je kan er je eigen muziekcloudienst op zetten en het is zelfs mogelijk om een eigen VPN aan te maken. Om goed met video om te kunnen, moet de NAS echter wat meer pk’s in huis hebben. De Synology DS216Play (2 bay, € 259) is daartoe een goede keuze.
Software
Een goede NAS of een netwerkschijf koop je meestal met de back-upsoftware bij. Gratis software zoals Veeam Endoint Back-up of EaseUS Todo Backup Free helpen je ook graag uit de nood. De manier van werken verschilt nauwelijks met de back-upmethode voor lokale schijven, de enige vereiste is dat je favoriete programma netwerkschijven ondersteunt.
Dit is deel 3 in onze vijfdelige reeks over back-ups. We keken al naar het back-upgedrag van de Belgen en het maken van back-ups op een externe schijf. In het volgende hoofdstuk gaan we nog dieper in op back-up-methodes en locaties. Tot slot kijken we naar een laatste redmiddel wanneer je toch geen reservekopie van je bestanden hebt.
