Opinie: ‘8K-televisie’ is het buzzword van 2019
Inmiddels kan ik mij al niet meer herinneren wanneer we precies zijn gewisseld van Full-HD naar 4K-televisies. Natuurlijk kan je in de winkel nog wel een Full-HD-televisie vinden, al zijn ze wel in de minderheid. Paul Grey, analist bij IHS Markit, schrijft in zijn rapport dat je bij schermformaten boven de 50-inch geen Full-HD-resoluties meer zal zien. Zelfs bij kleinere schermen, zo tegen de veertig (40) inch, beginnen de televisies met de lagere resolutie schaars te worden. Voornamelijk in Europa is deze voortgang sterk te zien, een van de oorzaken is onze sterke binding met Video On Demand (VOD)-diensten. Al deze diensten bieden 4K-video aan, dus heeft het voor ons ook zin om een 4K-televisie aan te schaffen. In 2019 zijn echter de eerste stappen gezet voor de intrede van televisies met een 8K-resolutie. Hebben we dat nu echt nodig?!
Het kan altijd hoger
Bij de overgang naar 4K-televisies kon ik nog begrijpen waarom dit ‘nodig’ was. 4K-televisies zijn standaard al een stuk groter, waardoor de resolutie zeker van pas kan komen. Verder geeft de hogere resolutie de mogelijkheid het beeld, afgezien van het formaat, scherper weer te geven. Natuurlijk klinkt dat nogal warrig, want het is moeilijk om precies te zien wat 4K en Full-HD is. Voornamelijk op langere afstanden biedt 4K geen enorm voordeel; zit je er echter op één of twee meter van de televisie, dan zie je daadwerkelijk dat alles scherper is. Scherpte kan ook zorgen voor extra detail in beelden, mits er ook voldoende geld is gestoken in de soft- en hardware die het scherm aan moet sturen. Je hebt immers niet veel aan een 4K-paneel als de aansturing niet (geheel) juist is. Een 65-inch (of groter) televisie met een Full-HD-resolutie is echter iets wat je nooit wil hebben, hoe slecht de beeldverwerking ook is. Door het schermformaat wordt het beeld zeer onscherp, en krijg je mogelijk zelfs last van artefacten. Verwacht wordt dat 40 procent van alle Europese huishoudens in 2022 een 4K (UHD) televisie in huis hebben staan. Voor nu is het nog wel zo dat televisies onder de 50-inch het populairst zijn.
Dat brengt mij direct bij de intrede van 8K-televisies. Tijdens het jaarlijkse Consumer Electronics Show in Las Vegas zijn er verschillende 8K-televisies getoond. Onder andere Samsung, LG en Sony zijn serieus bezig met het ontwikkelen van 8K-televisies. Samsung zal zelfs dit jaar de eerste 8K-televisie op de markt brengen, de Q900R in de Quantum-dot lineup van het merk. Met de stap naar 8K krijgen we wederom toegang tot viermaal zoveel pixels als 4K kan bieden. Voor nu zijn er echter nog een paar pijnpunten. Om maar te beginnen bij de prijs; de Q900R 98-inch televisie heeft een nog onbekende prijs, maar het kleinere 85-inch model heeft een 14.999 euro. Neem je genoegen met een 65-inch televisie, dan komt de vraagprijs nog altijd uit op een astronomische 4.999 euro. Tegelijkertijd valt de prijs van een vergelijkbare 4K-televisie ongeveer 2.000 euro lager uit. Ook heb je voor het bedrag veel meer keuze; er mogen dan voorlopig nog geen 8K OLED-televisies zijn, je kan voor bijna 5.000 euro bijna twee 4K OLED-tv’s kopen. Bespaar jezelf het geld, met een belangrijke reden: er is simpelweg nog niets om op een 8K-televisie te kijken. Veel televisiezenders draaien zelfs nog op Full-HD, terwijl VOD-diensten voorlopig nog op 4K blijven hangen. De Olympische Spelen van Tokio in 2022 moet de eerste keer zijn dat er 8K-beeld wordt uitgezonden, al zal je dat hier in Europa niet ontvangen vanwege de benodigde compressie om de bestanden over het internet te zenden.
Verbetering beeldkwaliteit
Er is nog een pijnpunt met 8K, het is geen verbetering in de beeldkwaliteit. Wat mij betreft biedt 8K alleen een saturatie in het aantal pixels op de televisie. Extra pixels die de televisie wel moet verwerken, waar dus extra rekenkracht en bandbreedte voor nodig is. Samsung, Sony, LG en onder andere ook Philips, zijn al jaren bezig met technologieën om de kwaliteit van het beeld te verhogen. Dit doen ze onder andere door het toepassen van HDR, HLG en Dolby Vision, standaarden die ervoor moeten zorgen dat het beeld verzadigder en helderder wordt. Bij alle technologieën gaat het om een samenwerking tussen hard- en software. Niet alleen het scherm is belangrijk, ook de configuratie van de chip die het beeld verwerkt. Of je de technologieën nu bij 4 of 8K toe zou passen, het effect zou hetzelfde moeten zijn. Het gaat namelijk vooral om de kwaliteit van het paneel. Het is echter niet zo dat 4K al uitontwikkeld is, want er is zeker nog voldoende om aan te werken. Of het nu gaat om de helderheid van de schermen, die alsmaar hoger moet komen te liggen, of het kleurbereik. Inmiddels zijn we bij een punt waarop de meerwaarde van een hogere resolutie er niet is. Televisies zijn met de 4K-resolutie al zo goed als verzadigd; vooral omdat je er nooit dicht op zit. De race wordt dan ook gestreden bij het design en beeldkwaliteit, iets wat fabrikanten die kiezen voor 8K niet meenemen. Hoeveel marketing je er ook tegenaan zal gooien, je kan mij niet doen geloven dat er meer diepte in het beeld zit. Wat mij betreft is het voor fabrikanten tijd om te werken aan het verwerken van de beelden, het verbeteren van de panelen (kleurechtheid) en het design is ook zeer belangrijk.
8K is een geval van ‘afnemende meeropbrengst’, laat het ook maar gewoon zitten, fabrikanten. Alsjeblieft, focus je op beeldkwaliteit.
8K of 4K, wat moet ik kopen?
Ben ik hypocriet als ik zeg dat een Full-HD-televisie nog zou voldoen? Waarschijnlijk wel, dus dat zal ik voor deze keer ook wel laten zitten. Maar, wat je echt moet kopen is gewoon een 4K-televisie, als je al op zoek bent naar een nieuwe televisie. Zelf voorspel ik dat de markt van 8K UHD-televisies de komende jaren niet zo snel zal groeien. Voornamelijk het high-end segment zal in sneltempo omvormen naar 8K. Verder blijft alles voorlopig nog lekker hangen op 4K, wat geheel prima is. Dat zal namelijk betekenen dat de 4K-televisies in de loop der tijd goedkoper zullen worden. Laat je in de winkel ook vooral niet overhalen met verhalen over de hoogste en ‘beste’ resolutie. Wat mij betreft is dat namelijk het slechtste verhaal dat een verkoper kan vertellen. Uiteindelijk gaat het om wat je mooi vindt, en waar nu echt een meerwaarde in zit. Voor nu kan je meer waarde halen uit twee 4K-televisies van 2.500 euro, in plaats van één in 8K. Zie je door het resolutiebos de bomen al niet scherp meer, dan moet ik je mededelen dat 8K je niet gaat helpen. Een plaats dichter bij de televisie misschien wel.