Hoe is het met Huawei één jaar na het ingaan van het handelsverbod?

We draaien de klok ongeveer een jaar terug. In mei 2019 ondertekent de Amerikaanse president Donald Trump een executive order dat Huawei op een zwarte lijst voor bedrijven zet. Door het handelsverbod worden Amerikaanse bedrijven verboden zaken te doen met Huawei, tenzij ze daar een speciale toestemming voor bekomt bij de Federal Trade Commission, het ministerie van Handel en Economie. De president is van mening dat Huawei te nauwe banden heeft met de Chinese overheid, en dat de technologie van Huawei een gevaar kan vormen voor de nationale veiligheid.

Het handelsverbod wordt opgelegd net op een moment dat de sky the limit lijkt voor Huawei. Huawei is op de smartphonemarkt Apple voorbijgestoken als grootste uitdager van Samsung, mede dankzij het succes van de P20-reeks. Maar in mei wordt al gevreesd dat het handelsverbod met Amerikaanse bedrijven grote gevolgen kan hebben voor het bedrijf. De Verenigde Staten is de belangrijkste afzetmarkt voor de producten van Huawei buiten China, en voor de aan- en verkoop van onderdelen zoals Chips steunde Huawei vaak op Amerikaanse bedrijven.

Maar wat het meest in het oog springt, is de samenwerking tussen Google en Huawei die noodgedwongen wordt stopgezet. Huawei zal voortaan geen gebruik meer kunnen maken van Google Mobile Services, en de populaire applicaties zoals Gmail, YouTube en de Google Play Store.

Nog steeds groot in eigen land

Heeft het handelsverbod de waardeverhoudingen op de smartphonemarkt kunnen veranderen? In China alvast niet, want op zijn thuismarkt is Huawei nog steeds de onbetwiste nummer één. De Chinese consument blijkt een uitdrukkelijke voorkeur te hebben voor Chinese merken, en daar zal een handelsverbod in de Verenigde Staten niets aan veranderen. Google en zijn diensten waren sowieso al niet echt welkom in China. Huawei laat ‘buitenlandse’ merken zoals Samsung en Apple ver achter binnen de eigen landsgrenzen, en dat lijkt nog niet meteen te gaan veranderen. De concurrentie in China lijkt dan ook eerder van Xiaomi te zullen komen, het smartphonemerk dat aan een steile opmars bezig is.

Het is dan ook veel interessanter natuurlijk om het marktaandeel van Huawei op de wereldwijde smartphonemarkt te gaan bekijken. Eind 2019 zag Huawei zich opnieuw bijgebeend worden door Apple, al werd de achterstand op Samsung niet per se groter. Die verhoudingen zijn ongeveer in stand gebleven voor het eerste kwartaal van 2020. Huawei bengelt opnieuw rond de 18% en heeft Apple weer ingehaald, Samsung blijft koploper met 21%. Maar in het eerste kwartaal van 2020 verkocht Huawei wel 17% minder dan een jaar geleden (49 miljoen tegenover 59 miljoen).

Hierbij moet wel opgemerkt dat de daling niet enkel toegeschreven kan worden aan het handelsverbod. De coronacrisis doet de hele smartphonemarkt op zijn grondvesten daveren: de verkoop van smartphones daalde wereldwijd met 10%. Ook Samsung deelt sterk mee in die malaise. CEO Eric Xu spreekt nu al van een ‘moeilijk jaar’.

Google vervang je niet zomaar

Toch zeggen de cijfers meer dan genoeg: Google vervangen blijkt een serieuze opgave te zijn voor Huawei. Het ontbreken van Google heeft een ontzettend grote impact op de verkoop van Westerse landen, waar de consument zo vertrouwd is geraakt met de diensten die Google biedt. Dat heeft Huawei zelf ook nooit onder stoelen of banken willen steken. Het Chinese bedrijf heeft zo lang mogelijk de deur proberen open te houden voor een terugkeer met Google. Dat werd ons duidelijk tijdens de zeer bizarre persvoorstelling van de Mate 30-reeks eind vorig jaar.

Huawei kan in principe nog wel steeds gebruik maken van Android, dat Google als een opensource aanbiedt. De meeste smartphonefabrikanten combineren de Android One-schil met hun eigen software. Toch wilde Huawei ook niet wachten tot Trump zou bijdraaien. Na het ingaan van het handelsverbod kondigde het aan dat het zou werken aan een eigen besturingssysteem, HarmonyOS, dat op termijn een nieuw iOS moet worden. Vanaf volgend jaar met HarmonyOS het dominante besturingssysteem worden van Huawei-smartphones. Het bedrijf pompte ook 1 miljard dollar in de AppGallery, het antwoord op Google Play.

Ondertussen zien we ook in Europa Huawei smartphones verschijnen zonder Google-diensten. Ook op onze redactie passeerden al enkele van die nieuwste modellen, waaronder de high-end P40 Pro. Onze conclusie was duidelijk: de hardware is nog steeds van hoge kwaliteit zoals je van een Huawei verwacht, maar op vlak van software en apps is het gemis van Google voorlopig nog te groot.

Opvallend: Microsoft kreeg van de Amerikaanse Federal Trade Commission een uitzondering om handel te drijven met Huawei. Koop je dus een laptop van Huawei, zoals de Matebook D, dan zal je wel gewoon de vertrouwelijke Windows-applicaties terugvinden. Een reünie met Google lijkt er wel nog niet meteen aan te komen…

Het touwgetrek rond 5G

Maar Huawei is veel meer dan smartphones, tablets en laptops. Het is een volwaardig technologiebedrijf dat veel middelen investeert in de ontwikkeling van netwerktechnologie. Zo leverde het voor Europese landen de infrastructuur voor 4G. En dat hoopte Huawei ook te kunnen doen voor 5G. Want Huawei was de absolute koploper in de ontwikkeling van de nieuwste netwerkinfrastructuur: ongeveer de helft van de 5G-technologie die al voorhanden is, is ontwikkeld door Huawei.

In Azië is Huawei al langer bezig aan het uitbouwen van zijn 5G-imperium. Maar het handelsverbod maakte de overzeese expansie een stuk gecompliceerder. Het spreekt voor zich dat de 5G-infrastructuur Amerika niet zal binnenkomen. Volgens Trump zou de Chinese technologie als een spionagetool kunnen gebruikt worden, of aanvallen op kritieke infrastructuur zoals energienetwerken eenvoudiger maken. Maar het is voor Trump niet voldoende dat enkel Amerika afziet van het gebruik van Huawei’s technologie. Ook de belangrijkste handelspartners van de VS mogen absoluut niet in zee gaan met de vijand. Daar voert de Amerikaanse regering actief campagne voor.

Het getouwtrek tussen China en Amerika zorgt er voor dat de uitrol van 5G-netwerken in veel Europese landen muurvast zit. De meeste regeringen werden voor een dilemma geplaatst: niemand heeft graag ruzie met de Verenigde Staten, maar de ‘Westerse’ alternatieven die beschikbaar zijn veel duurder en staan nog niet zo ver met de technologie als Huawei. Daarom beginnen enkele landen stilaan hun kar te keren en spreken ze de Verenigde Staten toch tegen. Boris Johnson opende voor het Verenigd Koninkrijk al terug de deur voor Huawei, en ook Duitsland staat er niet weigerachtig tegenover. 47 operatoren in Europa tekende al een akkoord met Huawei. Wat België gaat beslissen, hopen we in de loop van dit jaar te weten.

One more year

Het einde lijkt ook nog niet in zicht. Om de eerste jarig van zijn handelsverbod te vieren, verlengde president Trump het met nog een jaar tot mei 2021. En als het van hem afhangt, zullen de sancties enkel nog strenger worden. Trump wil ervoor zorgen dat Huawei op geen enkele manier nog handel kan drijven met eender wel Amerikaans technologiebedrijf. De volgende stap is Huawei de toegang ontnemen tot computerchips die in Amerika gemaakt werden. Voorlopig kan dat nog wel steeds op kleine schaal, en die vergunningen kunnen nog verlengd worden tot 15 juni. Wat Trump minder beseft, is dat hij daar zijn eigen economie ook mee raakt. Huawei is voor veel Amerikaanse handelsbedrijven een belangrijke handelspartner. Google zou zelf ook graag weer zijn diensten kunnen aanbieden aan het tweede grootste Android-merk. Bij Huawei reageerde men ook zeer ontzet op de verlenging van de handelssancties. Volgens het bedrijf zal zullen niet enkel zijzelf, maar de globale technologiesector, die al een moeilijk jaar doormaakt, er de gevolgen van voelen.

Waar zal Huawei staan over een jaar, wanneer het handelsverbod opnieuw afloopt? Het bedrijf staat weer voor een uitdagend jaar, maar laat wel zien dat het over een langetermijnstrategie beschikt. Zolang het zijn dominante positie op de Aziatische markt weet te behouden, zal het zich ook wel staande houden. De sleutel zou wel eens de strijd om 5G kunnen worden. Luidop zal gehoopt worden dat Donald Trump tijdens de aankomende verkiezingen niet opnieuw verkozen wordt als president, of de strijd zal nog vier jaar verder gaan.