Digitale euro: wat is het en wanneer kunnen we ermee betalen?
De invoer van een digitale euro binnen de Eurozone is al langer voer voor politiek debat. In oktober 2020 publiceerde de Europese Centrale Bank, die het project overziet, de bevindingen van een eerste verkennende studie. Hoe ver staat de ontwikkeling van de digitale euro vandaag? Waar en wanneer zullen we voor het eerst met een digitale munt betalen? En hoe werkt dat? Tijd voor een stand van zaken.
Digitale euro als tegenzet voor Bitcoin
We kunnen er niet omheen: we gaan vandaag de dag helemaal anders met onze centen om. Vooral de manier waarop we betalen is helemaal veranderd. Uit cijfers die Payconiq vorige week deelde bleek dat er in België 62% meer mobiele betalingen werden geregistreerd in 2021 dan in 2020. Die ontwikkelingen zijn de Europese Centrale Bank uiteraard niet ontgaan. Al zou de digitale euro er zeker niet ter vervanging komen van de klassieke muntstukken en eurobiljetten. Cash en digitaal geld moeten in de toekomst naast elkaar blijven bestaan.
Met de invoer van een digitale euro wil de Europese Central Bank eerder de opkomst van cryptomunten counteren. Het zijn al lang niet meer enkel professionele beleggers die investeren in cryptomunten zoals Bitcoin en Ethereum. Doordat ook veel particulieren in bezit zijn van digitale munten wordt de vraag vaker gesteld of ze niet als een officieel betaalmiddel zouden moeten worden geïntroduceerd. In België is er een handvol handelszaken waar dat nu al kan. Beleidsmakers en financiële regulatoren zien dat echter niet zo zitten. Zo ontstond het idee van de ECB om een digitale versie van de euro uit te brengen die ze zelf zouden kunnen blijven beheren.
Technische obstakels
Die laatste zin brengt echter heel wat extra complexiteit met zich mee voor de ontwikkeling van de digitale euro. Cryptomunten ontstaan in de blockchain: een gedecentraliseerd ecosysteem dat zichzelf regelt. Dat maakt de blockchain voor het beheer van een digitale euro niet de meest geschikte optie omdat de ECB de touwtjes wel zelf in handen wil houden. Zo willen ze de euro beschermen tegen het grillige koersverloop dat cryptomunten kenmerkt. De ECB is nog volop aan het uitzoeken hoe ze de efficiënte van digitale munten kunnen combineren met de stabiliteit van traditionele valuta.
Een ander mogelijk struikelpunt is natuurlijk privacy. Toen de ECB in januari 2021 een publieke enquête onder EU-burgers organiseerde kwam dit als grootste bezorgdheid van consumenten naar boven. Daarnaast vrezen de banken dat de digitale euro hun business wel eens flink zou kunnen schaden. Al die verschillende belangen verzoenen zal een flinke klus worden.
Steun van lidstaten
De eerste grote volgende stap voor de digitale euro is het creëren van een wettelijk kader dat alle betrokken partijen (consumenten, handelaars, banken, …) de nodige juridische bescherming biedt. Die wetgeving moet gelukkig niet helemaal van nul opgemaakt worden; het gaat vooral om bekijken waar wijzigingen in de huidige Europese financiële wetgeving moeten komen.
Begin 2023 zou het voorstel voor de digitale euro langs het Europese parlement moeten passeren, schrijft Politico. Dan moet ook duidelijk worden of de lidstaten het voorstel wel steunen, al zou dat niet het grootste obstakel mogen zijn. Huidig Duits bondskanselier Olaf Schulz maakte vorig jaar al duidelijk dat de Europese Unie zo snel mogelijk werk moet maken van de digitale euro. Ook Frankrijk is voorstander. Ze wijzen daarbij naar China waar de digitale renminbi al een feit is. Als Europa zelf geen digitale munt uitgeeft, zal een andere partij een alternatief ontwikkelen, klinkt het.
Ten vroegste klaar voor gebruik in 2025
Pas van zodra het wettelijk kader uitgewerkt is, kan de ECB het startschot geven voor de ontwikkeling van de digitale euro. Dat zal volgens de huidige tijdlijn dus pas tegen eind 2023 mogelijk zijn. Dan begint het echte werk pas. De bankautoriteit rekent voor de effectieve invoer ten vroegste op begin 2025, en dat is de meest optimistische voorspelling. Het zal dus nog even duren vooraleer je digitale euro’s aan je portefeuille zal kunnen toevoegen.
