Interview Stoffel Vandoorne: Bliksemsnelle data in de Formule 1
Smart Business: SAP is verantwoordelijk voor heel wat data-analyse bij jullie, maar wat heb jij als rijder nog toe te voegen aan die data?
Stoffel Vandoorne: Wij creëren zelf de data. We rijden zelf met de auto en genereren zelf alle data. Dat gaat verder dan enkel remmen en gas geven. Er zitten duizenden sensoren op de auto die data genereren rond aerodynamica, temperatuur, g-krachten, balans en nog veel meer. Als rijder is het dan belangrijk om die data te lezen, om zo ons rijden te verbeteren. De hele dataset is immens, maar als rijders geven we richting aan de ingenieurs waar er naar moet worden gekeken. Zo kunnen zij direct filteren waar ze naar moeten kijken, wat er aan de kant kan worden geschoven en waar er verbeteringen mogelijk zijn.
SB: Jij en Fernando Alonso zitten in hetzelfde team, maar hebben waarschijnlijk verschillende data omdat de rijstijlen verschillen. Hoe gaat het team daarmee om?
SV: De relatie met je ingenieurs is daarbij heel belangrijk zodat zij goed begrijpen wat jouw rijstijl is. Het verschil tussen Alonso en mij is heel sterk zichtbaar omdat we twee verschillende rijders zijn. Het kan je enorm helpen om je rijstijl aan te passen, of om net de auto aan te passen aan jouw rijstijl om extra comfortabel in de auto te zitten.
SB: Hoeveel wordt er voor een raceweekend al voorbereid om zo goed mogelijk voor de dag te komen?
SV: Heel veel van die voorbereiding wordt al vooraf gedaan. Meestal spendeer ik één dag in de simulator met de ingenieurs om de voorbereiding te doen. Zij hebben al een basissetup op de auto, en die wordt dan gefinetuned in de simulator voor het evenement. Eens we ter plekke zijn, is het weekend zo druk dat er niet heel veel tijd meer is om grote, drastische veranderingen door te voeren.
SB: Hoeveel mensen zijn er eigenlijk beschikbaar tijdens het raceweekend en hoeveel werken vanuit de thuisbasis?
SV: Op het circuit zelf zijn er maar 80 tot 100 mensen toegelaten per team. Daar zit ook de hospitality tussen, marketing, etc. De rest is raceteam met mecaniciens en race-ingenieurs die de auto klaarmaken en analyseren. In de fabriek zelf zijn er natuurlijk ook een heleboel mensen die nooit naar een grand prix komen, maar rechtstreeks in verbinding staan met het raceteam op het circuit in real-time. Alle data wordt naar onze thuisbasis in Woking (Engeland) gestuurd, en van daaruit bepalen ze onze strategie voor de rest van het weekend. Stel dat het begint te regenen tijdens de race, dan is het de thuisbasis die daarin de beslissing neemt wanneer er moet worden gestopt voor regenbanden. Die verbinding verloopt real-time en bliksemsnel, want elke milliseconde telt.
SB: Wanneer data een bepaalde uitkomst geeft, en de rijder heeft er een ander gevoel bij, wie wint er dan: data of rijder?
SV: Het is altijd een beetje een samenwerking tussen de ingenieurs en je eigen gevoel. Je gevoel is heel persoonlijk en heel moeilijk te zien in de data. Wanneer ik bijvoorbeeld zeg dat in die bepaalde zone iets vreemds aanvoelde, maar de data dat niet weergeeft, moet er een oplossing worden gevonden. Soms kan het zijn dat ik bijvoorbeeld onder de limiet rijd, dat ik niet 100% het vertrouwen heb. De samenwerking tussen wat theoretisch het beste is en waar je jezelf comfortabel voelt met de auto is een belangrijke balans.
SB: Je hebt met McLaren Honda een slechte start van het seizoen gekend, maar nu lijkt het beter te gaan. Is dat omdat je die data nog moet leren interpreteren?
SV: Ja, zeker en vast. In het begin van het jaar hadden we ook redelijk veel problemen met de auto waardoor we ook wat tracktime hebben gemist. Dat was niet zo evident om die relatie tussen mezelf en de ingenieurs op te bouwen. Ik denk dat, door meerdere wedstrijden te doen, alles beter en beter begint te gaan. Zo kunnen de ingenieurs beter begrijpen wat ik van die data nodig heb om die relatie een beetje te verbeteren. De laatste wedstrijden zijn bijzonder positief geweest en ieder weekend ontdekken we nieuwe dingen, waardoor alles de goede richting uitgaat.
SB: Elk jaar bouwt een F1-team een nieuwe auto, hoe moeilijk is het om simulatie en echte prestaties tijdens de voorjaarstesten te correleren?
SV: In het begin van het jaar draait alles rond correlatie. Uiteindelijk is alles in het begin simulatie. Tijdens de eerste testen is het belangrijk om die correlatie zo dicht mogelijk tegen elkaar te hebben. Daar zit ook het verschil tussen prestaties; hoe sneller ze die data begrijpen, hoe beter teams de ideale window van de auto kennen. Sowieso start iedereen met een degelijke baseline aan de wintertesten, maar naarmate er meer tracktime is, kunnen er verbeteringen worden doorgevoerd. Dan is er immers meer data beschikbaar.
SB: Hoe groot is het verschil in data tussen de opstapklassen (Super Formula, Formule 2) en Formule 1?
SV: Het verschil is enorm; Enkel als je nog maar kijkt naar het aantal mensen dat in een team zitten. Bij Super Formula en Formula 2 werken 12 à 15 mensen, terwijl Formule 1 en meer specifiek McLaren Honda 650 mensen werken. Juniorklassen beschikken allemaal over dezelfde auto, terwijl er tijdens het seizoen niets wordt ontwikkeld. Bij de F1 wordt elk jaar een nieuwe auto gebouwd die vanaf nul start en dankzij data een richting neemt om verder te evolueren.
SB: En hoe zit het met volgend jaar? De F1-regels veranderen amper, wat kan McLaren Honda nog forceren in 2018?
SV: Na de zomerstop focust het hele team zich eigenlijk al op de auto van 2018. De reglementering blijft volgend jaar stabiel, dus er verandert niet heel veel. Wat we nu al leren, kunnen we ook op dit jaar al toepassen. Het is een beetje een balans zoeken, maar het meeste van de resources worden al op volgend jaar gezet. De windtunnel wordt nu helemaal voor 2018 gebruikt. Dat betekent niet dat je dit jaar geen updates meer mag verwachten. Er zijn er in productie, maar dat neemt wat tijd in beslag, omdat alle onderdelen van carbon worden gemaakt. Volgend jaar kan enkel maar een stap vooruit zijn in vergelijking met waar we nu zijn. Ik zit bij een van de beste teams van de Formule 1, alles kan snel omslaan. We hebben alle capaciteiten om vooraan mee te spelen.
Bio: Stoffel Vandoorne
Na succesvolle passages in de opstapklassen richting Formule 1 en een succesvolle invalbeurt vorig jaar bij McLaren Honda heeft hem dit jaar een contract opgeleverd. Hij racet sinds dit jaar voltijds bij McLaren Honda. Ook volgend jaar kan je hem aan de zijde van Fernando Alonso bewonderen, wanneer het McLaren-team wisselt naar Renault-motoren op zoek naar de successen van vroeger.
