Blockchain voor supply chain
Door enkel op crypto-munteenheden – of, dan iets breder, de financiële sector – te focussen, mis je een hele hoop kansen in andere sectoren en toepassingsgebieden. Eén daarvan is supply chain management.
Ieder afgewerkt product heeft een eigen verhaal. Voor het in de winkelrekken ligt, heeft het er vaak al een lange tocht doorheen een complexe toeleveringsketen op zitten. Producenten worden er, onder andere via reguleringen, toe aangespoord een hoge graad van transparantie in die supply chain te garanderen. Maar ook de consument verwacht steeds meer helderheid. Ze willen zeker zijn dat hun sportschoenen op verantwoordelijke wijze werden gemaakt, dat hun appeltje er geen bootreis van duizenden vervuilende kilometers heeft opzitten…
Desondanks heeft menig supply chain manager zijn hoofd al gebroken over hoe ze de nodige transparantie en authenticiteit in hun ketenbeheer kunnen inbouwen. Daar kan blockchain een handje bij helpen.
Het principe van een met alle betrokkenen gedeelde database, die bovendien veilig, open en controleerbaar is en zonder gecentraliseerde operator kan bestaan, klinkt dan ook als muziek in de oren. Het principe van blockchain bestaat erin dat digitale eigendom kan worden getransfereerd op een manier die veilig en verifieerbaar is – zonder één specifieke betrokken partij de kans te geven met die digitale informatie te knoeien. Door ieder deeltje van de blockchain cryptografisch aan het vorige deeltje te linken, creëer je een in steen gebeiteld (of althans in code versleuteld) logboek van alle transacties die plaatsvonden. Dat maakt de blockchain, door zijn openheid en controleerbaarheid, de gedroomde technologie om het hoofd te bieden aan de uitdagingen die komen kijken bij het managen van complexe, wereldwijde supply chains.
De sleutel tot transparantie hier is decentralisatie van de real-time data. Hierdoor is niet meer één enkele instantie baas over de controle van de keten, en dat verhelpt heel wat zaken die het proces anders zouden vertroebelen. Naast bevooroordeeldheid worden ook belangenconflicten en selectieve vrijgave van gegevens vermeden. Bovendien is het ganse systeem veel beter bestand tegen aanvallen – via omkoping, social engineering of gerichte hacks, bijvoorbeeld – op de integriteit ervan.
De blockchain zorgt voor de nodige transparantie. In een wereld waarin een sterk in zijn schoenen staande consument steeds meer in de pap te brokken heeft, zou dat een no-brainer moeten zijn. Het laat consumenten toe geïnformeerde beslissingen te nemen, en aan overheden geeft het de mogelijkheid om gemakkelijk en snel betrouwbare informatie op te vragen, zelfs over een erg verre schakel in de supply chain. In dat opzicht heeft blockchain het potentieel om de herkomst van producten veel efficiënter en effectiever te traceren en te certificeren.
Een systeem als datgene dat hierboven beschreven is heeft dus de notie van vertrouwen inherent in zich ingebouwd, rond essentiële elementen in de supply chain – zoals ethische standaarden, herkomst en echtheid. Al die informatie kan zo mogelijk geverifieerd worden door een met smartphone leesbare QR-code op het product. En aangezien in een blockchain elke vorm van digitale eigendom (of eigendomsbewijs) kan worden opgenomen, strekken de toepassingen zich nog veel verder uit dan het bovengenoemde supplychainvoorbeeld: van de voor de hand liggende financiële en handelstoepassingen, over landregistratie, beheer van intellectuele eigendom, tot internet der dingen en communicatie…
Ronald Teijken is Blockchain Evangelist bij IBM Benelux
