Conclusie: is de kopieerheffing terecht?

We weten wat Auvibel is en waarom het er is. Toch blijven grote delen van de wet en de bijhorende heffing onduidelijk. Afgaande op onze redactiemailbox van de afgelopen twee weken zijn we niet de enigen die dat vinden.

Misvatting
De betaling aan Auvibel op zich legaliseert de thuiskopie niet. Wel wordt het maken van die kopie toegestaan door de wet. Maar tegelijk voorziet die wet een vergoeding in de vorm van een heffing.

“De toelating [om een kopie te maken] komt van de wet en niet van de betaling”, licht François Stroobant, directeur van Auvibel toe.

Het is dus een misvatting dat je een thuiskopie mag maken omdat je een kopieerheffing aan Auvibel betaalt. De wet staat gewoon toe dat je een kopie van je cd of dvd maakt voor privégebruik.

Extra betalen voor films en muziek?
Een alternatieve denkpiste zou zijn om de heffing bij verkochte films en muziek aan te rekenen. Op die manier betaal je namelijk naargelang je zelf films, series of muziek consumeert. Er zijn namelijk genoeg mensen die harde schijven of geheugenkaartjes louter als opslagmiddel voor bijvoorbeeld hun eigen foto’s gebruiken.

“Dat zou een ander economisch model zijn", zegt Stroobant. "Maar zo is het vandaag niet voorzien. Ik denk dat er een verschil moet gemaakt worden tussen het verkrijgen van de muziek en de reproductie ervan. Het is niet zo omdat je iets koopt, dat je het gaat reproduceren.”

Die redenering klopt, al is het evenmin zo dat elke mediadrager per definitie voor thuiskopieën dient. Toch is daar volgens Auvibel al rekening mee gehouden. Zo zou de heffing op een externe harde schijf veel hoger liggen, mocht men ervan uitgaan dat deze helemaal wordt benut voor thuiskopieën.

Maar we kunnen ons best inbeelden dat de film- en muziekindustrie niet te vinden is voor een heffing die boven op de verkoopprijs van hun eigen producties komt.

Geen bewijs van betaling aan Auvibel
Een ander heikel punt is het ontbreken van een betalingsbewijs. Wie in België zijn mediadragers koopt, krijgt geen vermelding dat hij Auvibel betaald heeft. Vooral wie zijn gekochte mediadragers nadien weer verkoopt, kan zo in de problemen komen, want Auvibel controleert regelmatig op veilingsites wie er lege schijfjes wil verkopen.

Toch zou Auvibel zelf graag hebben dat dit ‘bewijs’ er komt, maar dit idee stoot op protest van verdelersorganisaties zoals Fedis. Het maakt de factuur immers iets moeilijker om op te stellen. Dat je moet bijbetalen lijkt een mindere administratieve rompslomp.

Als gebruiker zou je ook nog kunnen discussiëren over het precieze volume van een mediadrager. Wie een harde schijf van een terabyte koopt, heeft in praktijk immers enkele gigabytes minder dan wat de verpakking aangeeft.

Niet optimaal
Alles bij elkaar kunnen we de vraag naar een Auvibel-heffing wel begrijpen. Toch blijft de uitvoering ervan allesbehalve optimaal.

Feit blijft dat elke consument betaalt voor iets wat een groot deel van de bevolking nooit of zelden doet. Bovendien vragen we ons ook af in hoeverre de sector moet vergoed worden voor een thuiskopie, die er in principe niet voor zorgt dat er minder cd’s, tv-series of films worden verkocht.