Lessen volgen via iTunes

De Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen biedt zijn lessen online gratis aan via iTunes. "We worden betaald om kennis door te geven. Laat ons die dan zo veel mogelijk verspreiden."

Studenten van de Katho hoeven geen lessen meer te missen door ziekte, spoorstaking of andere vormen van (on)vrijwillige afwezigheid. Van achter hun bureau thuis of op kot, in bed of op de trein kunnen ze filmpjes en geluidsbestanden downloaden die hele lessen of enkel de moeilijke fragmenten eruit weergeven. Een internetverbinding, het programma iTunes van Apple en een al dan niet draagbare mediaspeler volstaan om bij te blijven met de lessen.

Auditoria niet leeg
Gesneden brood dus voor wie vindt dat half negen een onmenselijk vroeg uur is voor een college. Volgens de directie hoeven de docenten echter niet te vrezen dat de auditoria binnenkort leeglopen. "Toen het kopieerapparaat werd uitgevonden, gebeurde dat toch ook niet", vindt directeur communicatie Walter Temmerman.

"Uit praktijkvoorbeelden in het buitenland blijkt in ieder geval dat studenten niet vaker brossen wanneer lessen online beschikbaar zijn. De lessen op zich veranderen wel. Studenten krijgen de ruimte om mee te denken in plaats van ieder gezegd woord op te moeten schrijven. Als ze iets missen, kunnen ze online nog bijbenen."

Naar buitenlands voorbeeld
Die praktijkvoorbeelden uit het buitenland komen niet van de minste onderwijsinstellingen. In de Verenigde Staten startte Stanford University drie jaar geleden met het iTunes U-platform. Al gauw sprongen andere hoogstaande Amerikaanse universiteiten, zoals Harvard en het MIT, op de kar.

Het idee waaide over tot in Groot-Brittannië, meer bepaald tot in Oxford, om uiteindelijk voet aan wal te zetten in Kortrijk. De Katho, die ook een campus heeft in Roeselare, Tielt en Torhout, is de eerste school in de Benelux die gebruikmaakt van iTunes U (van ‘University’).

De procedure is eenvoudig. Docenten kunnen met een druk op de knop het opnamemateriaal in een van de daartoe uitgeruste auditoria activeren. Ze kiezen of ze enkel beeld willen, bijvoorbeeld van slides, of enkel geluid, of een combinatie van de twee. ’s Nachts wordt het bestand doorgesluisd naar de Kathoservers. De volgende dag al kan je het bestand downloaden via hetzelfde systeem als de iTunes Store, de software die Apple ontwikkelde om muzieknummers aan de man te brengen. Bekijken en downloaden kan rechtstreeks vanaf een iPhone, of je kunt de bestanden van je computer overzetten op een mp3-speler.

Iets meer dan een vijfde van de achtduizend Kathostudenten gaat nooit naar de les. Het zijn afstandsstudenten: ze werken al, wonen in het buitenland… Voor hen is het platform een handig instrument. Temmerman: "We hebben altijd al een voortrekkersrol gespeeld in dat afstandsonderwijs. ITunes U is de logische volgende stap." Om de database te spijzen, kon de Katho terugvallen op de filmpjes die de multimediacel van de hogeschool in het verleden voor die afstandsstudenten opnam.

"Niet alleen voor hen is het nuttig. Beeld u eens in: een studente verpleegkunde is bezig aan haar stage en weet dat ze de volgende dag een intraveneuze injectie zal moeten geven. In plaats van die kennis op te frissen door de cursus, kan ze het nog eens visueel herhalen aan de hand van ons instructiefilmpje. Moeilijke stukken, zoals een labotest, kunnen studenten zoveel keer bekijken als ze maar willen. Tot ze het onder de knie hebben. De studenten hebben een ruggensteun mochten ze iets niet mee hebben van in de les. Maar vooral: ze kunnen onafhankelijk van tijd en plaats leren."

Met iTunes U probeert de Katho de onderwijstoekomst dus een stapje voor te zijn. "In plaats van rond het zwembad te blijven rennen, zijn we erin gesprongen", zegt algemeen directeur Eric Halsberghe. "De toepassing zal het leren niet vervangen. Het zorgt voor een aanvulling, een nieuwe manier van leren. Onze andere online platformen blijven gewoon bestaan."

Lesgever wordt begeleider
Het project ging twee maanden geleden van start, er staan bijna duizend filmpjes online. Doordat het allemaal nog in zijn kinderschoenen staat, blijft de grote stormloop aan studenten voorlopig uit. De docenten staan momenteel ook niet te springen om hun lesmateriaal online te verspreiden. Door de technologie zijn zij op termijn meer begeleider dan lesgever. Ze moeten de reflex nog kweken spontaan online te gaan. "Ze zullen de weg naar het platform op termijn wel vinden", denkt Halsberghe. "Het project is nog maar pas gestart."

"Het bijzonderste is dat de kennis die wij als onderwijsinstelling produceren voor iedereen beschikbaar is", vindt Halsberghe. "Die openheid zal de Katho ook alleen maar levendiger maken. Onze studenten produceren in hun eindwerken jaarlijks prachtige en realiseerbare ideeën. In plaats van die te laten wegkwijnen na de verdediging, nemen we in de toekomst een filmpje op waarin ze hun idee voorstellen. We krijgen geld om kennis door te geven. Laat ons die dan ook zo breed mogelijk verspreiden."