Belgische Piratenpartij wil naar verkiezingen

Als we nog voor de zomer naar de stembus moeten, dan is er misschien wel een extra partij om uw stem aan te geven. Na Zweden, Nederland en Groot-Brittannië heeft ook België een Piratenpartij, en ze zoekt kandidaten.

De huidige politieke crisis brengt de plannen van de partij alvast in een stroomversnelling. Jurgen Rateau, copresident van de partij: “We zijn na de laatste Europese verkiezingen gestart in België met het idee om klaar te zijn voor de verkiezingen van 2011. Dat versnelt natuurlijk nu allemaal.”

ZDNet: Wie zit er achter de Piratenpartij?
Rateau: “We hebben de partij officieel opgericht met drie mensen: Monika Kornacka, Marouan El Moussaoui en mezelf. We komen zowel uit de technologiesector als de juridische en politieke wereld.”

Hebben jullie al politieke ervaring?
“We hebben zowel links als rechts gewerkt binnen jongerenbewegingen en andere structuren. We hebben daar ook formele opleidingen rond, en nu willen we opkomen met een nieuw politiek concept. We komen van een traditioneel systeem waaruit politieke visies zijn opgesteld vanuit de industriële maatschappij. Vandaag zitten we in een informatiemaatschappij en daar zijn nieuwe regels nodig.”

Aan welke verkiezingen doen jullie precies mee?
“Federaal, als we het allemaal bij elkaar krijgen tegen dan. We hebben de partij opgericht om eerst nationaal aanwezig te zijn, maar nadien ook door te stromen naar alle niveaus. Er zijn immers ook problemen die lokaal moeten worden aangekaart en dan zijn er nog punten die je op internationaal vlak moet aanpakken.”

Hebben jullie banden met torrentsites?
“Neen, we hebben geen banden met torrentsites en we halen daar geen economisch voordeel uit.”

Willen jullie enkel een verandering van de auteurswetten, of zijn er nog andere thema’s?
Rateau: “Dat zijn maar een paar uitingen om het toegankelijk te maken. Maar het idee is vergelijkbaar met dat van de ecologisten van twintig, dertig jaar geleden. Toen was er het algemeen idee dat het materiële onbeperkt was, en zij hebben toen gezegd dat dat niet zo is.

“Vandaag zien we het omgekeerde: het immateriële (zoals een muzieknummer) wordt als beperkt aangezien. Wij zeggen dat dat fout is. We zien dat ook in India, waar farmaceutische collectieven ontstaan die openheid net gaan bevorderen.”

Kan je dat concreet omschrijven?
“We zeggen niet ‘het moet allemaal gratis zijn’. De realiteit is dat vandaag de innovators, uitvinders of artiesten de klos zijn van de situatie en dat zij er niets aan winnen. Het echte hangijzer voor de muzikanten zit in de herziening van het statuut en hoe dat wordt beloond.”

Dus jullie zijn tegen Sabam en grote platenlabels?
“Uiteindelijk, als je hun jaarresultaten ziet, dan gaat dat jaar na jaar beter, dus wat ze verklaren [dat de muzieksector lijdt onder piraterij, red.] is niet onderbouwd. Wereldwijd is dat hetzelfde probleem: is dat oligopolie wel goed voor iedereen?”

Hoe willen jullie het auteursrecht dan veranderen?
“De eerste vraag is ‘wat halen de auteurs er zelf uit?’ Ik begrijp dat ze gehecht zijn aan dat inkomen [van Sabam of labels]. Dat geld is ook meer dan nodig voor hen. Anderzijds, als we naar de instanties zelf kijken, dan zijn er een paar grote vissen die met het meeste geld gaan lopen.

“Auteursrechten moeten blijven bestaan. Die rechten zijn gemaakt om intelligentie in de maatschappij te beschermen. Zodat die mensen hun kennis kunnen verdelen onder de mensen, maar daar ook van kunnen leven.

“Initieel was dit veertien jaar. Nadien zijn daar nog jaren aan toegevoegd, maar nu zitten we met een systeem waarbij je iets na een paar maanden of jaren kunt rentabiliseren, terwijl er soms een copyright aan vasthangt van meer dan honderd jaar.”

Rateau: “Daar zitten bedrijven tussen die alles opkopen om vanuit die virtuele sfeer te gaan leven op procedures. Dat terwijl de mensen die echt innoveren en evolueren worden vastgereden.”

Kan je een aantal punten opnoemen waar jullie voor of tegen zijn?
“Concreet liggen er een paar voorstellen op tafel over het gebruik van informatietechnologie. Als je bijvoorbeeld kijkt naar het voorstel van MR-senator Philippe Monfils, dat is een volledige samenleving criminaliseren. [Monfils wil een Belgische threestrikeswet invoeren, waarbij betrapte piraten hun internetverbinding kunnen verliezen, red.]. Als een groot deel van de maatschappij het doet, dan is dat geen afwijkend gedrag."

Ook over het recent voorstel van Groen, dat muziekdownloads wil legaliseren en providers ervoor wil laten betalen, is Rateau kritisch. “We denken dat dit geen goede zaak is. Het is slecht uitgewerkt en het zou contraproductief zijn. Ik denk niet dat de taks voor de provider genoeg is om alle rechthebbenden te vergoeden. Het systeem gaat destabiliserend werken en de consument zal uiteindelijk de meerkosten betalen.”

Rateau pleit meer voor een systeem waarbij artiesten zelf hun werk gaan aanbieden. “Zijn die auteursrechtenmaatschappijen nog nodig in de huidige maatschappij?” vraagt hij zich af. “We zien het meer en meer gebeuren, ook in de academische wereld, waar mensen hun werk zelf gaan beheren. De tussenpersonen zijn niet meer nodig.”

We stevenen nu af op vervroegde verkiezingen, welke score denken jullie te halen?
Rateau: “Voor ons is het nu vooral de vraag of we het halen. We komen voor de eerste keer op, dus het is vooral een testcase om te kijken of we iets kunnen betekenen.”

Gaan jullie lijsten gevuld krijgen tegen dan?
Rateau: “Het wordt heel scherp en het zal een heel zware periode worden. Kandidaten zijn dus zeker welkom.”