Wetsvoorstel netneutraliteit is klaar

CD&V, N-VA en PS hebben een gemeenschappelijk wetsvoorstel rond netneutraliteit klaar. Dat garandeert onder meer voip via mobiel internet. En het legt vast bij welke uitzonderingen een provider verkeer mag vertragen.

Het voorstel wordt ingediend door kamerleden Peter Dedecker (N-VA), Jef Van den Bergh (CD&V) en Valérie Déom (PS). Het is een fusie van twee eerdere voorstellen van Van den Bergh en Déom. Na een hoorzitting vlak voor de zomer werden de twee teksten samengelegd. En dat geheel kan na goedkeuring op 1 januari 2012, of al eerder, van kracht zijn. ZDNet kon de tekst inkijken en haalt hieronder de belangrijkste punten aan.

Complexe materie
De wet netneutraliteit moet voorkomen dat operatoren zware internetdiensten zoals YouTube extra aanrekenen of blokkeren. Maar het onderwerp is veel complexer dan dat. Prioriteit geven aan noodoproepen, spam, het blokkeren van bepaalde websites (bijvoorbeeld The Pirate Bay of sites met kinderporno) en zelfs digitale televisie zitten in het vaarwater van netneutraliteit. Alles toelaten en openstellen is dus geen optie.

Het voorstel steunt op twee pijlers. Enerzijds de vrijheid van internetverkeer (geen discriminatie), anderzijds regels om overbelasting te voorkomen of zo vlot mogelijk op te lossen. Wanneer er iets wordt geblokkeerd, zelfs als dit volgens de regels gebeurt, moet de internetprovider hier open en duidelijk over communiceren naar de gebruiker en toezichthouder BIPT toe.

Dat BIPT krijgt overigens het mandaat om het open internet te vrijwaren en kan minimumkwaliteitseisen opleggen als dat nodig is. Bijvoorbeeld wanneer een operator de richtlijnen omzeilt.

Als consument mag je zelf kiezen wat je wil verzenden of ontvangen en welke diensten, toepassingen, hardware en software je wil gebruiken. Wie voor internettoegang betaalt, heeft dus recht op het volledige (openbare) internet, ongeacht of het om bittorrentverkeer, videostreaming, voip of andere toepassingen gaat.

Uitzonderingen
Wel zijn er bepaalde voorwaarden in de wet opgenomen. Wanneer de algemene gebruikservaring achteruitgaat, mag een operator bepaald internetverkeer vertragen of tegenhouden.

Een voorbeeld hiervan is wanneer tien procent van de surfers massaal HD-video’s gaat opvragen waardoor de verbinding van andere surfers in het gedrang komt. Dan mag er wel gefilterd worden. Maar identieke vormen van verkeer moeten wel gelijk behandeld worden. Een internetaanbieder mag dus niet enkel P2P-verkeer van bittorrent vertragen, maar moet dan al het P2P-verkeer gelijkwaardig behandelen.

In theorie zou een internetprovider die wil vertragen dat kunnen doen door zijn netwerk onderontwikkeld te houden, zodat er opstopping ontstaat. Maar in dat geval kan het BIPT de provider terugfluiten en een minimum aan kwaliteit eisen.

Botnets
Internetddiensten of toepassingen blokkeren of vertragen mag ook wanneer de veiligheid van de gebruiker of zijn hardware in het gevaar komt. Bijvoorbeeld wanneer de computer deel uitmaakt van een botnet, of zelf wordt aangevallen door zo’n netwerk, dan mag een operator je verbinding afbreken of vertragen in het belang van de veiligheid.

Een rechterlijk bevel of wettelijke bepaling mag de netneutraliteit ook doorbreken. Hier gaat het waarschijnlijk om het blokkeren van illegale websites, bijvoorbeeld met kinderporno. Al blijft het een zeer dunne lijn als je dit doortrekt naar torrentsites waar naast legaal ook illegaal materiaal circuleert. Dergelijke blokkeringen mogen wel geen impact hebben op andere diensten.

Digitale tv
Digitale televisie komt in principe via dezelfde kabel binnen als je telefoon- of internetverbinding. Bij Belgacom TV gaat het bijvoorbeeld om IPTV, televisie via het internetprotocol. Toch vallen dit soort diensten niet onder netneutraliteit. Wanneer er bandbreedte wordt voorzien voor televisie, dan telt dat niet als een dienst via het internet.

Voip
Voip is zonder twijfel de meest controversiële technologie in het debat rond netneutraliteit. Wie skypet via zijn gsm over 3G kan belminuten (en dus inkomsten voor operatoren) besparen. Maar het voorstel hanteert het principe dat zulke dingen niet mogen verboden worden.

Wel mag een operator een voip-abonnement aanbieden (bijvoorbeeld 1 gigabyte om te voipen aan vijf euro), waarbij hij wel het recht heeft om ander internetverkeer te blokkeren, zodat je niet gaat surfen of mailen met je voip-abonnement.

Als het voorstel wordt goedgekeurd moeten de operatoren wel hun voorwaarden aanpassen. Onder meer Mobistar heeft bijvoorbeeld in zijn voorwaarden staan dat simkaarten momenteel niet mogen worden gebruikt voor voip-toepassingen.

Vertragingsgevoelig eerst
Als er door omstandigheden een opstopping van internetverkeer is, dan mogen operatoren wel voorrang geven aan vertragingsgevoelig verkeer. Zo is een vertraging van enkele seconden bij videostreaming of voip veel storender dan bijvoorbeeld een e-mail die pas een halve minuut later aankomt.

Telecompakket
Politici hopen dat het voorstel gelijk kan worden doorgevoerd met het telecompakket. Dat werd begin juli al in een eerste lezing goedgekeurd door de ministerraad, maar is op dit moment nog niet klaar. In elk geval is het de bedoeling dat er vanaf 2012 meer garantie is op vrijheid van internetverkeer, zij het met enkele uitzonderingen.

Update 8 september 2011, 16.45 uur:
Mobistar laat in een reactie weten dat de algemene voorwaarden rond voip binnenkort worden gecorrigeerd. Ook zegt het bedrijf dat het in praktijk nooit voip-toepassingen heeft geblokkeerd en dat in de toekomst ook niet zal doen.