Tim Cook over rivalen, mislukkingen en spionage (interview deel 3)

Apple is traditioneel een van de meest gesloten bedrijven in de wereld, en zeker in de Amerikaanse technologiewereld.

Het interview met topman Tim Cook dat de Amerikaanse zender PBS kon lospeuteren is dan ook ongebruikelijk uitgebreid.

[related_article id=”158256″]

In deel 1 sprak de CEO over de nieuwe iPhone en over zijn voorganger Steve Jobs. In deel 2 had hij het over de samenwerking met IBM. Hier het vervolg, over Apples concurrenten en mislukte producten.

Over concurrentie en rivalen

IBM was ooit een belangrijke rivaal van Apple, en nu werken beide bedrijven samen. Microsoft en Apple hebben al jaren een moeilijke relatie, maar staan nu dichter bij elkaar dan ooit.

En nu zoveel aandacht besteed wordt aan de rechtszaken tussen Apple en Samsung, zou je denken dat de nieuwe vete duidelijk is.

Niet echt, legt Cook uit. Volgens hem is Google de nieuwe rivaal, en niet zozeer Samsung. Hij zegt dat Google Samsung voorziet van Android, en stelt dat voor als een voedselketen.

“Google staat aan de top. En zij ondersteunen veel spelers in de hardwarebusiness, zoals Samsung. En Samsung is het beste hardwarebedrijf in de Android-sfeer.”

Over andere Silicon Valley-titanen zegt hij: “We werken samen met zowel Facebook als Twitter”, en voegt daaraan toe dat Apple “niet in de sociaalnetwerkbusiness zit.” Dat is een flinke stap terug van Apples enige echte faliekante mislukking in de laatste jaren: het op iTunes gebaseerde sociale netwerk Ping, dat twee jaar geleden de deuren moest sluiten. “We houden van beide bedrijven,” aldus Cook.

Over Amazon, dat recent zijn eigen Fire-smartphone lanceerde en zo z’n concurrentie met Apple optrok, merkt Cook op dat er maar weinig overlap is tussen beide bedrijven.

“Weet je, met Amazon werken we niet zo veel samen. We hebben daar weinig te zoeken. Zoals je wel weet, hebben zij ook een telefoon ontworpen. Je ziet die niet zo vaak opduiken. Ze hebben ook een paar tablets. Maar Amazon is geen productenbedrijf. Apple wel. Wordt Amazon op langere termijn een groter productenbedrijf? Geen idee. Dan moet je aan Jeff (Bezos) vragen wat hij van plan is. Maar als je me vraagt naar een concurrent, dan denk ik in de eerste plaats aan Google.”

Over mislukkingen en moeten terugkrabbelen

Tijdens Cooks eerste jaar als hoofd van het bedrijf hield hij de kwaliteit van de producten en diensten op hetzelfde niveau als Jobs dat in zijn tijd aan het roer gedaan had.

Er was echter een probleem in Cooks korte maar vlekkeloze traject: Apple Maps, waar hij zich persoonlijk voor verontschuldigde, toen het jammerlijk faalde om de verwachtingen waar te maken. Soms was Apples eigen kaartensysteem gewoon verkeerd, soms onderontwikkeld, en soms probeerde het wagens in de zee te laten rijden.

“Ja, daar hebben we het compleet verknald,” zegt hij.

“Er zitten heel wat fouten in dat verhaal. Het is er niet eentje. Het zijn er veel. En we hebben eruit geleerd, en we hebben dingen aangepast, en we blijven investeren in Maps, want onze eerste, fundamentele premisse – dat kaarten belangrijk zijn voor Apple – is niet veranderd tegenover een paar jaar geleden.

Maar we zijn compleet de mist ingegaan met de release. Het had nooit op die manier mogen lopen. Het product had niet mogen uitkomen. En weet je, soms, als je hard loopt, struikel je en val je. En naar mijn mening kun je dan alleen maar weer rechtstaan en zeggen ‘Het spijt me’.

En vervolgens probeer je de situatie weer recht te trekken en werk je zo hard je kan om het product weer op de juiste baan te zetten. Als je nooit een fout maakt, dan werk je waarschijnlijk niet hard genoeg.”

Over geheimhouding en opnieuw beginnen met nieuwe producten

Apple was niet de eerste met z’n Apple Watch-wearable. Maar zoals Cook al eerder aanhaalde, hoopt het de beste te worden. Het bedrijf draait nu voornamelijk op de verkoop van de iPhones, terwijl de inkomsten uit de iPad teruglopen. De software en services worden op hun beurt dan weer steeds sterker, gedeeltelijk dankzij iTunes.

En nu?

Volgens Cook zitten er producten in de pijplijn die zelfs de beste Apple-reporters en -fans niet verwachten. Maar dat wil niet zeggen dat ze ook echt allemaal het daglicht zullen zien.

“Er zijn producten waar we aan werken waar niemand iets van weet, ja. Waar zelfs nog geen geruchten over circuleren. En een aantal daarvan zullen uitkomen en zullen absoluut baanbrekend zijn, naar alle waarschijnlijkheid.

Maar van sommige zullen we waarschijnlijk besluiten, ‘Weet je, met deze houden we op.’ Op die manier worden er veel dingen intern stopgezet. En soms beginnen we aan een project en maken we er wat vorderingen mee en krijgen we dan een heel ander idee.”

Over Edward Snowden en de surveillance state

De informatie die werd verspreid door Edward Snowden bracht heel wat consternatie met zich mee voor technologiebedrijven, waaronder ook Apple, dat werd genoemd in het Prism-schandaal.

De balans tussen privacy en de zoektocht naar terroristen en nationale en internationale dreigingen, zei Cook, is nog niet getroffen.

“Ik denk dat ons land, of onze regering, de juiste balans nog niet heeft gevonden. Ik denk dat ze te veel de ‘verzamel alles’-kaart trekken. En ik denk dat de president en de huidige regering de slinger weer wat terug naar de andere kant wil krijgen.

Aan de andere kant is het waarschijnlijk ook niet juist om niets te doen. Ik denk dat het een moeilijke grens is om te bewaken. Je wil zeker zijn dat je het Amerikaanse volk beschermt. Maar 99,99 procent zijn gewone mensen, en er is geen reden om hun informatie te verzamelen. Het is een moeilijk evenwicht.”

Apple zei eerder al dat het geen toegang heeft tot communicatie over iMessage en Facetime, omdat die berichten en telefoontjes niet bewaard worden in een “herkenbare vorm”.

Cook zei dat als de regering een bevel uitvaardigt, Apple er niet aan kan voldoen: “We hebben de sleutel niet, de deur zit op slot.”

Hij herhaalde ook eerdere opmerkingen waarin hij stelt dat Apple niet bezig is met het verzamelen van de data van gebruikers. “Als we een nieuwe dienst ontwerpen, proberen we geen data te verzamelen. Wij lezen je e-mails niet.”

Cook ging ook verder in op Prism, omdat Apple, net al vele andere bedrijven, vernoemd werd in die ondertussen beruchte Powerpoint-slides.

“Om even verder te gaan op de hele Snowden-affaire… We wilden vanaf het begin zo transparant mogelijk zijn omdat er geruchten neergeschreven werden in de pers dat bepaalde instanties achterpoortjes hadden op onze servers. En dat is absoluut niet waar.

We zouden dat nooit toestaan. Ze zouden ons hier collectief moeten buitenslepen voor we dat zouden doen.”

De rapporten werden achteraf ook sterk in twijfel getrokken, omdat bleek dat de gelekte slides helemaal niet aantoonden dat de Amerikaanse regering directe toegang had tot bedrijfsservers.

Over business-modellen die draaien om het verzamelen van data

Cook zet zijn redenering verder en legt de schuld meer bij bedrijven als Google, omdat ze zo veel data bijhouden – wat de regering toeliet om zo veel gegevens te verzamelen.

“Wij proberen een ander soort bedrijf te zijn. Ik denk dat iedereen zich moet afvragen hoe bedrijven hun geld verdienen. Volg het geld. En als ze hun inkomsten grotendeels halen uit het verzamelen van enorme hoeveelheid data over mensen, dan denk ik dat je het recht hebt om je zorgen te maken.”

Hij zei verder dat gebruikers van producten en diensten “echt moeten begrijpen wat er gebeurt met hun gegevens”.

Hoewel hij stelt dat bedrijven transparant moeten zijn over wat ze doen met verzamelde data, was Apple een van de laatste Silicon Valley-reuzen die een transparantiedossier opstelde. Het bedrijf kwam in 2012 en 2013 onder vuur te liggen van de Electronic Frontier Foundation, een actiegroep voor het recht op privacy, omdat ze slechte policies zouden hebben rond het beschermen van gebruikersdata – ze haalden op de ratings van de groep maar een uit de vijf sterren.

In 2014 haalde Apple de volledige vijf sterren, een enorme verandering op zo’n korte tijd.

“Ik vind dat mensen een recht hebben op privacy,” voegt Cook er nog aan toe. Hij laat ook doorschemeren dat die ingesteldheid bij het bedrijf de reden is waarom Apple zo weinig informatie-aanvragen krijgt van de Amerikaanse overheid.

Over diversiteit en waardigheid

Apple kwam recent ook onder vuur te liggen toen uit zijn interne statistieken bleek dat het slecht scoorde op diversiteit. Maar in eerste instantie was het Cook zelf die schoot. Hij zei in augustus, na de publicatie van het eerste diversiteitsrapport van het bedrijf, dat hij niet tevreden was maar dat het bedrijf vooruitgang boekte.

Hij ging hierop verder in het interview, toen Rose hem vroeg wat voor hem persoonlijk van belang is, naast de cultuur en waarden van Apple.

“Mensen waardig behandelen. Mensen op dezelfde manier behandelen. Volhouden dat iedereen een basisniveau van mensenrechten verdient, ongeacht hun huidskleur, religie, seksuele geaardheid of sekse. Dat iedereen respect verdient.”

Hij zegt dat hij de mentaliteit van sommige groepen die denken dat anderen minder rechten hebben “on-Amerikaans” vindt, en dat Apple het soort plaats is waar “voor iedereen de deur openstaat”. Hij gaat echter niet verder in op de specifieke vragen uit het diversiteitsrapport.

Over het redden van de planeet

Cook zegt dat het beschermen van de gezondheid van de planeet iets is waar Apple veel tijd en moeite in investeert, onder andere door zich te concentreren op hernieuwbare energie.

“We willen de wereld beter achterlaten dan we hem in handen kregen”, zegt hij tegen interviewer Rose. Maar hij geeft ook de beperkingen van zijn eigen bedrijf toe.

“Ik denk dat we nog steeds het enige bedrijf in consumentenelektronica zijn dat dit heeft gedaan. We concentreren ons op hernieuwbare energie. En zo hadden we een datacenter waarvan iedereen ons zei dat we dat nooit zouden kunnen laten draaien op 100 procent hernieuwbare energie. Dat het eenvoudigweg te veel was – we zouden het nooit halen. Wel, we hebben het gehaald. Het staat in Maiden, North Carolina. Je zou het moeten gaan bekijken.

In samenwerking met de staat en met het talent bij Apple, konden we dit realiseren. We hebben nog andere datacenters, en we bouwen een nieuw hoofdkwartier – allemaal 100 procent hernieuwbaar.”

Over de supply chain en “sweatshops”

Cook zegt daarnaast nog dat Apple sterk inzet in z’n eigen supplychain om ook daar de volledige CO2-voetafdruk van het bedrijf zo laag mogelijk te houden. Diezelfde keten heeft echter al heel wat kopzorgen veroorzaakt voor het bedrijf, niet in de laatste plaats door de werkomstandigheden voor de arbeiders in de Chinese fabrieken waar de onderdelen voor Apples toestellen gemaakt worden.

Apple ligt onder vuur voor z’n verantwoordelijkheden naar zijn toeleveranciers, voornamelijk Foxconn. In de afgelopen jaren waren er verschillende zelfmoorden, bedreigingen, stakingen en klachten over de werkomstandigheden.

Apple kreeg ook kritiek na audits, waaruit bleek dat de toeleveranciers van het bedrijf de arbeidswetgeving met de voeten traden.

Cook verdedigt zijn bedrijf:

“We hebben zoveel audits uitgevoerd in onze leveringsketen. We doen het constant, op zoek naar mogelijke fouten, tot op het punt waar we zeker willen zijn dat geen enkele branddeur geblokkeerd mag zijn. We houden nu ook universiteitsachtige lessen op de productiesites met onze partners…

We proberen om een opleiding te voorzien, wat voor mij de belangrijkste gelijkmaker is tussen mensen, voor de mensen op de fabrieksvloer die meer willen doen. Daarom werkten we samen met Chinese universiteiten om colleges te geven op de sites zelf, wat ze erg toegankelijk maakte voor mensen.”

Als het op veiligheid aankomt, zegt hij dat hij zo transparant wil zijn als hij kan, “in tegenstelling tot mijn gewoonlijke geheimdoenerij over de toekomst van onze producten”.