De beste back-upstrategie
Het eerste wat ik uit mijn huis zou slepen als het in brand zou staan, is mijn computer. Daarbij ga ik er natuurlijk van uit dat mijn vriendin zichzelf heeft kunnen redden en dat ze meteen ook de baby heeft meegenomen. Anders sta ik voor een dilemma.
Mijn computer bevat namelijk een groot deel van mijn leven, zowel het verleden als de toekomst, verpakt in allerhande bestanden. Geef toe dat je zelf ook lichtjes ongemakkelijk wordt van de gedachte dat je alles wat er op dit moment op je computer staat voorgoed kwijt zou zijn. Met een goede back-upstrategie slaap je een pak geruster, en kan je in geval van brand zonder twijfel vrouw en kind over je schouders gooien en naar buiten dragen.
[related_article id=”161920″]
Begin bij het begin
Een kapotte harde schijf, een virus of gewoon een nieuwe computer: af en toe moet je weer helemaal van nul beginnen. Daarom neem ik steevast een image van mijn kraakvers geïnstalleerd systeem. Een image is een exacte kopie van je opstartpartitie, al kan je ook andere partities er in opnemen. Installeer je een hoop zooi, dan kan je nadien die image weer terugzetten en heb je in een klap weer een nieuw systeem. Als je jezelf echt tijd wil besparen, installeer je eerst je onmisbare software voor je zo’n image neemt. Ik maak mijn image met de ingebouwde tool in Windows, maar er is ook goeie aparte software voor.
In Windows 7 ga je in het Configuratiescherm op zoek naar "Back-up en herstel" om de back-upopties te vinden. In Windows 8 zit het beter verstopt, daar zoek je in de tegelinterface naar "Bestandsgeschiedenis". In dat venster zie je links onderaan "Back-up van systeemkopie" staan. In het verleden gebruikte ik weleens DriveImage XML om systeemkopieën te maken, maar dat programma ziet er wel iets ruwer uit.
Back-up naar externe schijf
De meest voor de hand liggende locatie voor een back-up is een andere harde schijf. Dat kan een externe schijf zijn, of een extra schijf in je computer. Let op: gebruik nooit een andere partitie die op de schijf staat die je wil back-uppen! Als een harde schijf stuk gaat, zijn alle partities op die schijf verloren.
Ik gebruik twee externe harde schijven als back-updoel, omdat je nu eenmaal nooit zeker genoeg kan zijn. Daarbij hanteer ik wel twee verschillende strategieën. Met SyncBack Free kopieer ik de bestanden dagelijks naar beide schijven. Voor één schijf hanteer ik een synchronisatie, voor de andere een simpele back-upfunctie. Het verschil is dat schijf 1 een exacte kopie is van wat er op mijn computer staat (een verwijderd bestand op de pc wordt ook verwijderd in de back-up), terwijl op de andere niets gewist wordt. Verplaats ik bijvoorbeeld een map op mijn computer, dan wordt die ‘nieuwe’ verplaatste map ook naar de back-upschijf gekopieerd, maar wordt de originele niet gewist. Op die manier loop je wel het risico dat je back-upschijf snel volloopt, dus dat moet je in de gaten houden.
Kies wat je kopieert
Om dezelfde reden is het belangrijk om na te denken wàt je allemaal moet back-uppen. Zelf back-up ik uiteraard mijn foto’s en video’s en mappen met belangrijke documenten. Mijn muziekcollectie neem ik niet mee op in de back-up. Die neemt erg veel plaats in, en ik heb al mijn digitale muziek ook op cd. Mocht Murphy toeslaan kan ik altijd mijn hele collectie weer digitaliseren. Dat is natuurlijk gekkenwerk, dus je kan het al raden: ik ga er van uit dat ik mijn back-ups nooit nodig zal hebben.
Archiveer af en toe
Ik heb trouwens nog een derde externe harde schijf liggen. Daar zet ik heel af en toe zaken op die ik nog wil bijhouden, maar die niet meer veranderd of aangevuld zullen worden. Oude websites of ontwerpen, bijvoorbeeld. Die archiefschijf gebruik ik zo weinig mogelijk (een harde schijf verslijt immers een beetje bij elk gebruik). Let wel: harde schijven hebben niet het eeuwige leven, zelfs niet als je ze zelden gebruikt. Flashopslag als usb-sticks hebben (wellicht) een langere levensduur, maar ga er niet zomaar vanuit dat ook dat na tien jaar nog zal werken.
NAS
Dankzij de externe schijven zijn mijn belangrijke bestanden veilig in het geval mijn computer crasht. Tegen een dief zijn ze dan weer niet opgewassen, want ze liggen gewoon naast mijn pc en worden zo meegegrist. Daarom heb ik nog een derde back-up lopen, naar een NAS ergens op zolder. Zo blijven mijn gegevens ook veilig als mijn huis onder water zou lopen en alles op het gelijkvloers zou verdrinken. Die NAS zou ook een van de twee externe harde schijven kunnen vervangen, maar omdat ik niet kan kiezen tussen de mirror en de volledige back-up, hou ik ze nog even alledrie.
Waneer je een NAS aanschaft waar twee of meerdere harde schijven in passen, kan je die bijvoorbeeld in RAID 1 configureren, waarbij de twee harde schijven in de NAS exacte kopieën zijn van elkaar. Een back-up van de back-up dus. Kost wat meer geld, maar op deze manier kan je de gewone externe harde schijven uit je scenario halen. Een NAS is trouwens voor meer goed dan alleen maar back-ups, lees ook eens onze tien redenen om een NAS in huis te halen.
Online back-up
De beste back-up is degene die op een andere fysieke locatie staat dan je computer. Hoe verder weg, hoe beter. Er zijn heel wat goede online back-upoplossingen, maar mijn keuze valt sinds een paar jaar op CrashPlan. Zelfs de gratis versie is al nuttig. Daarmee kan je een versleutelde back-up maken op de computer van een vriend. Die vriend moet natuurlijk ook een CrashPlan-account hebben, en jij moet op jouw computer ruimte vrijmaken om zijn back-up te bewaren. Hoe meer ruimte je voor hem vrijhoudt, hoe meer je bij hem kwijt kan. Uiteraard kan je niet in elkaars back-ups gaan kijken.
Omdat het niet zo vanzelfsprekend is om enkele honderden gigabytes vrij te houden voor een vriend, heb ik sinds enkele jaren ook een abonnement op CrashPlan waarmee ik mijn data op hun servers kwijt kan. Je betaalt 5,99 dollar per maand of 59,99 dollar voor een jaar, en voor dat bedrag kan je een ongelimiteerd volume aan gegevens back-uppen vanaf één computer.
Met CrashPlan duid je zelf aan welke mappen en bestanden je in de back-up wil opnemen. Als je wisselt van computer, kan CrashPlan herkennen welke bestanden er al in de back-up zitten, zodat hij ze niet opnieuw moet uploaden. De back-up is ook incrementeel, wat wil zeggen dat enkel het gewijzigde deel van een al geback-upt bestand opnieuw geback-upt wordt. Dat scheelt in netwerkverkeer.
Het grootste nadeel van een online back-up is dat hij makkelijk erg groot kan worden. Als je computer dan crasht en je wil alles terughalen, kan het erg lang duren voor je alles weer binnen hebt, om nog maar te zwijgen van eventuele downloadlimieten.
Vreemde eenden
Voor ik overschakelde op CrashPlan, was ik een trouwe Dropbox-adept. Een betalende klant zelfs, omdat ik fan ben van hun systeem. Maar ik vond Dropbox nogal duur in vergelijking met anderen, ook al is Dropbox natuurlijk een synchronisatietool en geen back-updienst. Je kan het zo natuurlijk wel gebruiken voor een beperkte hoeveelheid bestanden. Met een aantal truukjes krik je snel het volume van je gratis account op, ik zit intussen al aan 35 GB. Daarnaast gebruik ik ook Google Drive om overal te kunnen werken aan documenten, en in mindere mate OneDrive van Microsoft. Geen van die cloudopslagdiensten zijn bedoeld voor back-ups, maar je kan ze er in beperkte mate wel voor gebruiken.
